Rapport:
Audit digitale toegankelijkheid website vragenlijsten CBS op klanttoegang.cbs.nl
- Onderzoeker
- Michiel, Swink; Teun, Swink
- Datum
- 15 juli 2024
- Opdrachtgever
- CBS
Samenvatting onderzoeksresultaat
De website Vragenlijsten CBS voldoet nog niet aan WCAG 2.1 niveau AA. Er zijn 21 van de 50 succescriteria waar één of meer fouten zijn gevonden. In dit document is vastgelegd in hoeverre de website voldoet aan de toegankelijkheidseisen die vastgelegd zijn in WCAG, de Web Content Accessibility Guidelines.
De vragenlijsten CBS op klanttoegang.cbs.nl zijn onderzocht tussen 5 juni en 11 juli 2024. Het onderzoek is uitgevoerd aan de hand van de evaluatiemethode WCAG-EM. Doel van dit rapport is om de vervolgstappen te bepalen om tot een toegankelijke website te komen.
Er zijn een groot aantal aandachtspunten, waarvan de voornaamste zijn:
- De invoervelden zijn niet van de juiste toegankelijke labels voorzien zodat bezoekers die afhankelijk zijn van hulpsoftware niet weten wat er ingevuld moet worden of er zijn links zonder toegankelijk label zodat voor een grote groep bezoekers niet duidelijk is waar de link heen gaat.
- Navigatie met behulp van het toetsenbord is moeilijk omdat vaak niet te zien is welk element focus heeft en de focusvolgorde is ook niet altijd logisch..
- Er zijn teksten en grafische elementen met te weinig contrast met de achtergrond waardoor slechtzienden ne kleurenblinden ze niet kunnen lezen.
- Het inzoomen van tekst is maar beperkt mogelijk, bij verder inzomen werkt de website niet meer.
Het onderzoek richt zich specifiek op de toegankelijkheid van de website voor mensen met een functiebeperking, zoals mensen die blind, doof, laaggeletterd zijn of andere functieproblemen hebben. Voor hen is het van belang dat de website technisch en inhoudelijk zo is ingericht dat de site voor hen goed bruikbaar is. Een website optimaliseren voor toegankelijkheid heeft meer voordelen; het maakt de website beter bruikbaar voor iedereen (bijvoorbeeld ook voor mensen die op hun mobieltje kijken in een zonnige omgeving) en het maakt de site beter vindbaar in zoekmachines.
Scope van de evaluatie
| Naam website | Vragenlijsten CBS |
|---|---|
| Scope van de website |
Binnen de scope van dit onderzoek valt:
|
| Conformiteitsdoel | WCAG 2.1 niveau AA |
| Basisniveau van toegankelijkheid ondersteund | Gangbare browsers en hulpsoftware. |
Overzicht toetsresultaat
| Principe | Voldoende | Onvoldoende | Onbekend |
|---|---|---|---|
| 1 Waarneembaar | 11 | 9 | 0 |
| 2 Bedienbaar | 10 | 7 | 0 |
| 3 Begrijpelijk | 7 | 3 | 0 |
| 4 Robuust | 1 | 2 | 0 |
| Totaal | 29 | 21 | 0 |
Leeswijzer
Dit onderzoek is een momentopname. De website kan inmiddels veranderd zijn. De gevonden problemen zijn slechts voorbeelden. Ga daarom bij elk probleem de gehele website na of dit ook op andere plaatsen voorkomt. Dit onderzoek is slechts een steekproef van een aantal pagina's. Er zijn zo veel mogelijk verschillende type pagina's opgenomen in de sample om zo een goede indruk te krijgen van de toegankelijkheid. Let op! Bij het aanbrengen van verbeteringen of wijzigingen op de website/app kunnen nieuwe problemen ontstaan. Succescriteria gemarkeerd met "Niet aanwezig" worden automatisch goedgekeurd. Succescriteria gemarkeerd met "Onbekend" worden niet goedgekeurd.
Uitgebreide toetsresultaten
1. Waarneembaar
1.1 Tekstalternatieven
1.1.1 Niet-tekstuele content (Niveau A)
Alle niet-tekstuele content die aan de gebruiker wordt gepresenteerd, heeft een tekstalternatief dat een gelijkwaardig doel dient, behalve voor de hierna vermelde situaties.
- Bedieningselementen, invoer: Als niet-tekstuele content een bedieningselement is of gebruikersinvoer accepteert, dan heeft ze een naam die het doel ervan beschrijft. (We verwijzen naar succescriterium 4.1.2 voor aanvullende eisen over bedieningselementen en content die gebruikersinvoer accepteren.)
- Op tijd gebaseerde media: Als niet-tekstuele content op tijd gebaseerde media is, dan leveren tekstalternatieven ten minste een beschrijving van de niet-tekstuele content. (We verwijzen naar Richtlijn 1.2 voor aanvullende eisen ten aanzien van media.)
- Test: Als niet-tekstuele content een test of oefening is die, als ze door middel van tekst gepresenteerd wordt onjuist zou zijn, dan leveren tekstalternatieven ten minste een beschrijving van de niet-tekstuele content.
- Zintuiglijk: Als niet-tekstuele content primair is bedoeld om een specifieke zintuiglijke ervaring te creëren, dan leveren tekstalternatieven ten minste een beschrijving van de niet-tekstuele content.
- CAPTCHA: Als het doel van niet-tekstuele content is om te bevestigen dat content wordt gebruikt door een persoon in plaats van een computer, dan worden tekstalternatieven geleverd die het doel van de niet-tekstuele content identificeren en beschrijven. En er worden alternatieve vormen van CAPTCHA aangeboden gebruikmakend van uitvoermodes voor verschillende soorten van zintuiglijke perceptie om tegemoet te komen aan verschillende functiebeperkingen.
- Decoratie, opmaak, onzichtbaar: Als niet-tekstuele content puur decoratief is, slechts voor visuele opmaak wordt gebruikt, of niet aan gebruikers wordt gerepresenteerd, dan wordt het op zo'n manier geïmplementeerd dat het genegeerd kan worden door hulptechnologie.
Informatie over succescriterium 1.1.1 Niet-tekstuele content
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: In de header van elke pagina is de afbeelding van het logo van CBS verborgen voor hulpsoftware doormiddel van het aria-hidden attribuut. Een logo bevat belangrijke informatie, namelijk dat het om een officiële website van een organisatie gaat en moet daarom een toegankelijke tekst krijgen. De toegankelijke tekst van een logo van een website moet het woord logo en de naam van de organisatie bevatten, eventueel aangevuld met andere tekst in beeld. Verwijder het aria-hidden attribuut en geef een goed alt tekst.
Op pagina "Onderzoek Vakanties en Reizen stap 3 (Reizen toevoegen)" als er één of meer reizen zijn ingevoerd staan er iconen zonder toegankelijke tekst. Visueel is duidelijk dat een reis aangepast of verwijderd kan worden, maar hulpsoftware beschikt niet over deze informatie. Voeg bijvoorbeeld een alt attribuut aan de afbeelding toe met een beschrijving.
Als het formulier "Nederland in Beeld" is afgerond en verstuurd verschijnt er een pagina met onder andere de tekst "Hartelijk dank voor het invullen van de vragenlijst." en een aantal socialmedia iconen. De iconen zijn als achtergrond-afbeeldingen in een element geplaatst en hebben geen toegankelijke naam. Deze iconen hebben betekenis, daarom moeten ze voorzien zijn van een toegankelijke tekst. Dat kan bijvoorbeeld door ze als afbeelding te plaatsen en een alt tekst te geven. Zie ook 4.1.2. De iconen zijn links die nu geen toegankelijk linkdoel hebben, zie daarvoor ook 2.4.4.
In het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" bijvoorbeeld bij de stap "Balans activa" wordt in het menu "Inhoudsopgave" links op de pagina met een groen vinkje aangegeven welke pagina ingevuld is. Deze afbeelding heeft betekenis maar is doormiddel van aria-hidden verborgen voor hulpsoftware. Zorg dat hulpsoftware weet welke pagina's ingevuld zijn, bijvoorbeeld door aria-hidden te verwijderen en een alt tekst aan de afbeelding te geven.
Onder andere op de eerste pagina van het formulier “Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024” staat onder “Toelichtingen” een afbeelding van een vraagteken die wel betekenis heeft en nu geen tekstalternatief heeft. Geef deze afbeelding overal in het formulier dezelfde alt tekst.
Advies: Bovenaan elke pagina staat de link "Opslaan en sluiten" Het X icoon ervoor is een doormiddel van styling opgemaakt letter X. Voorleessoftware spreekt de letter dan ook uit als X, het valt te overwegen om de letter als illustratieve afbeelding te verbergen voor hulpsoftware bijvoorbeeld doormiddel van het aria-hidden attribuut.
1.2 Op tijd gebaseerde media
1.2.1 Louter-geluid en louter-videobeeld (vooraf opgenomen) (Niveau A)
Voor media met vooraf opgenomen louter-geluid en vooraf opgenomen louter-videobeeld is het volgende waar, behalve als de audio of video een media-alternatief voor tekst is en duidelijk als zodanig is gelabeld:
- Vooraf opgenomen louter-geluid: Er wordt een alternatief geleverd voor op tijd gebaseerde media dat equivalente informatie geeft voor vooraf opgenomen louter-geluid content.
- Vooraf opgenomen louter-videobeeld: Er wordt een alternatief geleverd voor op tijd gebaseerde media of een geluidsspoor dat equivalente informatie geeft voor vooraf opgenomen louter-videobeeld content.
Informatie over succescriterium 1.2.1 Louter-geluid en louter-videobeeld (vooraf opgenomen)
Uitkomst: Niet aanwezig
1.2.2 Ondertitels voor doven en slechthorenden (vooraf opgenomen) (Niveau A)
Er worden ondertitels voor doven en slechthorenden geleverd voor alle vooraf opgenomen audiocontent in gesynchroniseerde media, behalve als het mediabestand een media-alternatief voor tekst is en duidelijk als zodanig is gelabeld.
Informatie over succescriterium 1.2.2 Ondertitels voor doven en slechthorenden (vooraf opgenomen)
Uitkomst: Niet aanwezig
1.2.3 Audiodescriptie of media-alternatief (vooraf opgenomen) (Niveau A)
Er wordt een alternatief geleverd voor op tijd gebaseerde media of audiodescriptie van de vooraf opgenomen videocontent geleverd voor gesynchroniseerde media, behalve als het mediabestand een media-alternatief voor tekst is en duidelijk als zodanig is gelabeld.
Informatie over succescriterium 1.2.3 Audiodescriptie of media-alternatief (vooraf opgenomen)
Uitkomst: Niet aanwezig
1.2.4 Ondertitels voor doven en slechthorenden (live) (Niveau AA)
Er worden ondertitels voor doven en slechthorenden geleverd voor alle live audiocontent in gesynchroniseerde media.
Informatie over succescriterium 1.2.4 Ondertitels voor doven en slechthorenden (live)
Uitkomst: Niet aanwezig
1.2.5 Audiodescriptie (vooraf opgenomen) (Niveau AA)
Er wordt een audiodescriptie geleverd voor alle vooraf opgenomen videocontent in gesynchroniseerde media.
Informatie over succescriterium 1.2.5 Audiodescriptie (vooraf opgenomen)
Uitkomst: Niet aanwezig
1.3 Aanpasbaar
1.3.1 Info en relaties (Niveau A)
Informatie, structuur en relaties overgebracht door presentatie kunnen door software bepaald worden of zijn beschikbaar in tekst.
Informatie over succescriterium 1.3.1 Info en relaties
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Onder andere op de welkom pagina's van de drie vragenlijsten zijn er visueel koppen aanwezig die niet als koppen zijn opgemaakt, bijvoorbeeld "Welkom bij de vragenlijst". Bezoekers die afhankelijk zijn van hulpsoftware kunnen door een koppenlijst navigeren om een beeld te krijgen van de informatie op een webpagina, mits koppen als zodanig zijn opgemaakt. Gebruik de juiste HTML-code voor deze koppen.
Op pagina "Nederland in beeld stap 3 (Opleiding)" staat een groep radiobuttons. Boven deze groep staat de tekst 'Wat is de hoogste opleiding waarvoor u een diploma heeft behaald?'. Deze tekst is nu niet gekoppeld aan de groep radiobuttons. Blinde bezoekers die met behulp van de tabtoets door de pagina navigeren krijgen als ze op een radiobutton komen een antwoord te horen maar weten niet op welke vraag dit een antwoord is. Een goede methode om dit op te lossen is een combinatie van fieldset en legend, maar door het gebruik van tabellen voor de opmaak is dit lastig toe te passen. Een andere mogelijkheid is gebruik te maken van ARIA: https://www.w3.org/WAI/ARIA/apg/patterns/radio/. Dit probleem komt op veel pagina's in de website voor.
Onder andere op pagina "Nederland in beeld stap 10 (Tevredenheid)" staat een aantal keuzerondjes in een rooster. Aan de positie in het rooster is te zien voor welke keuze elk rondje staat. Voor hulpsoftware is nu doormiddel van een aria-label alleen het tevredenheidscijfer aan elk keuze rondje gekoppeld. Zorg ervoor dat ook datgene waarover de tevredenheid wordt gemeten wordt gekoppeld. Bij een goed opgemaakte tabel kan hulpsoftware de juiste tabelkoppen (th) koppelen aan de bijbehorende data cel, maar hier is een tabel genest in een tabel en zijn de koppen, bijvoorbeeld "Heel erg geïnteresseerd" en "Binnenlands nieuws?" opgemaakt als data cel. Maak gebruik van een correct opgemaakte tabel om de relatie tussen labels en keuzerondjes voor hulpsoftware duidelijk te maken. Zie https://www.w3.org/WAI/tutorials/tables/.
Op pagina "Onderzoek Vakanties en Reizen (In welke plaats verbleef u?)" moet een plaats in Nederland ingevuld worden. Na het typen van twee letters verschijnt er onder het invoerveld een keuzelijst met mogelijke plaatsnamen. Als met de pijltjestoets een naam uit die lijst wordt geselecteerd wordt de tekst van het (gedeeltelijk) ingevulde tekstveld voorgelezen en niet de naam van de plaats die gekozen kan worden. Blinden weten zo niet welke naam gekozen wordt. Zorg ervoor dat visuele informatie ook beschikbaar is voor hulpsoftware, bijvoorbeeld door gebruik te maken van ARIA-code. Zie https://www.w3.org/WAI/ARIA/apg/patterns/combobox/.
In het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" kunnen bijvoorbeeld de "Vaste activa" ingevuld worden in een tabel met een groot aantal invoervelden. Visueel is duidelijk welke labels en invoervelden bij elkaar horen, maar blinde bezoekers zijn afhankelijk van de toegankelijke naam van elk veld. De toegankelijke labels van de invoervelden worden doormiddel van een aria-label gegeven. Elk invoerveld heeft dezelfde toegankelijke naam: "Main.BlokBalansActiva.BlokVasteActiva.Vastact.LvLenRijk.Eb Vul a.u.b. een getal in." Zorg ervoor dat de toegankelijke naam van elk veld weergeeft wat er ingevoerd moet worden, bijvoorbeeld voor het eerste veld van de eerst rij: "Balans beginstand; (Im)materiële vaste activa".
In het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" bijvoorbeeld bij de stap "Vaste activa" wordt in het menu "Inhoudsopgave" links op de pagina met dik gedrukte tekst aangegeven welke onderdelen van de inhoud op deze pagina actief zijn, in dit geval "Balans activa" en "Vaste activa" is. Deze informatie is niet beschikbaar voor hulpsoftware. Zorg dat hulpsoftware weet welke pagina's actief zijn, bijvoorbeeld door een aria-current attribuut te gebruiken.
In het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" bijvoorbeeld bij de stap "Balans activa" staat in het menu "Inhoudsopgave" aan de linkerkant van de pagina bijvoorbeeld bij de link "Balans activa" in een tabel terwijl het niet om data gaat die in een tabelvorm moet worden weergegeven. De tabel wordt gebruikt om visueel aan te geven dat bijvoorbeeld "vlottende activa" onderdeel zijn van het onderdeel “Balans activa”, maar deze informatie is niet beschikbaar voor hulpsoftware. Gebruik hier liever geen tabel maar bijvoorbeeld geneste ongeordende lijsten om de onderlinge verbanden tussen de links in het menu aan te geven. Als er wel gebruik gemaakt wordt van een tabel voor opmaak doeleinden gebruik dan role="presentation" om de tabel voor hulpsoftware te verbergen.
In het formulier “Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024” staat bij de stap “Balansmutaties (im)materiële vaste activa” twee invoervelden met een minteken ervoor om duidelijk te maken dat deze niet opgeteld maar afgetrokken moeten worden van het totaal. Dergelijke visuele informatie moet ook beschikbaar zijn voor gebruikers van hulpsoftware. Die unieke eigenschap van deze twee invoervelden blijkt nu niet uit de naam van het invoerveld. Ook het tussentijds optellen voor de “Balans eindstand” moet goed aangegeven worden. Bij de eerdere stappen is dat geen probleem, omdat daar het invoerveld met de optelling elke keer beschreven wort met de tekst “totaal”. Deze typen problemen zijn doordat alle invoervelden nu dezelfde naam hebben niet goed te beoordelen. Bij de stap “Winst- en verliesrekening” staan meerdere optel en aftrek sommen die nu niet beschikbaar zijn voor gebruikers van hulpsoftware. Een streep met een plus of minteken moet ook beschikbaar zijn voor gebruikers van hulpsoftware én het moet voor die gebruikers ook duidelijk zijn welke bedragen wel en niet bij elkaar opgeteld en afgetrokken moeten worden om tot dit antwoord te komen. Verdere voorbeelden van dit type probleem worden niet gegeven.
Advies: In het formulier “Nederland in beeld” zijn bij enkele vragen woorden met nadruk onderstreept. De visuele nadruk op die woorden zoals “beste” in de vraag “Welke van de volgende omschrijvingen past het beste bij u?” is niet beschikbaar voor gebruikers van hulpsoftware. Bij gebruik van het attribuut strong krijgt hulpsoftware wel de semantische waarde "met nadruk" heeft mee.
1.3.2 Betekenisvolle volgorde (Niveau A)
Als de volgorde waarin content wordt gepresenteerd van invloed is op zijn betekenis, kan een correcte leesvolgorde door software bepaald worden.
Informatie over succescriterium 1.3.2 Betekenisvolle volgorde
Uitkomst: Voldoende
1.3.3 Zintuiglijke eigenschappen (Niveau A)
Instructies die geleverd worden om content te begrijpen en te bedienen zijn niet alleen afhankelijk van zintuiglijke eigenschappen van componenten zoals vorm, kleur, omvang, visuele locatie, oriëntatie of geluid.
Informatie over succescriterium 1.3.3 Zintuiglijke eigenschappen
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: In het formulier “Onderzoek Vakanties en Reizen” komt na het invullen van reizen een overzicht in beeld dat begint met de tekst “Aanvullende vragen”. Onder die tekst staan enkele instructies waaronder “Druk op de knop met het pijltje om”. Die instructie is nu alleen afhankelijk van de visuele vorm van het icoon op die knop en dat is onder dit succescriterium niet toegestaan. Er moet meer niet-visuele informatie in de instructie staan om te voldoen, zodat bijvoorbeeld blinden de knop ook kunnen vinden. Op dit moment heeft de knop ook geen toegankelijke naam zie 4.1.2. Geef de knop een toegankelijke naam en verwijs daar naar.
1.3.4 Weergavestand (Niveau AA)
De content beperkt de weergave en bediening niet tot een enkele presentatie-oriëntatie, zoals staand of liggend, tenzij een specifieke presentatie-oriëntatie essentieel is.
Informatie over succescriterium 1.3.4 Weergavestand
Uitkomst: Voldoende
1.3.5 Identificeer het doel van de input (Niveau AA)
Het doel van elk invoerveld waarmee informatie van de gebruiker wordt verzameld, kan door software bepaald worden wanneer:
- Het invoerveld een doel dient dat is geïdentificeerd in de paragraaf Inputdoelen voor Componenten van de Gebruikersinterface; en
- De content wordt geïmplementeerd met behulp van technologieën die ondersteuning bieden bij het identificeren van de verwachte betekenis van formulier-invoergegevens.
Informatie over succescriterium 1.3.5 Identificeer het doel van de input
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: In het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" kan de bezoeker bij stap "Contactpersoon" onder andere het eigen e-mailadres en Achternaam invullen. Het doel van deze en een aantal andere velden moet programmatisch kunnen worden bepaald, zodat velden automatisch kunnen worden ingevuld of extra hulp kan worden geboden bij het invullen. Dit kan door het autocomplete-attribuut met de juiste waarde aan de input-elementen toe te voegen. Bijvoorbeeld voor e-mailadres autocomplete="email". Het autocomplete-attribuut heeft nu de waarde "off". Hetzelfde komt vaker voor in de website, bijvoorbeeld in het formulier “Onderzoek Vakanties en Reizen” moet bij het invoerveld "Geboortedatum" autocomplete=”bday” gebruikt worden.
1.4 Onderscheidbaar
1.4.1 Gebruik van kleur (Niveau A)
Kleur wordt niet als het enige visuele middel gebruikt om informatie over te brengen, een actie aan te geven, tot een reactie op te roepen of een visueel element te onderscheiden.
Informatie over succescriterium 1.4.1 Gebruik van kleur
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Op de pagina "Nederland in beeld stap 10 (Tevredenheid)" staan een aantal rijen Keuzerondjes. Bij navigatie met behulp van het toetsenbord is te zien welke rij de focus heeft doordat de achtergrond van die rij lichtgrijs wordt. Mensen die kleurenblind of slechtziend zijn kunnen dit niet waarnemen. Gebruik naast kleur nog een andere indicatie om aan te geven welke rij focus heeft, bijvoorbeeld door een rand met voldoende contrast rond de rij te plaatsen.
1.4.2 Geluidsbediening (Niveau A)
Als een geluidsweergave op een webpagina automatisch meer dan 3 seconden speelt, is er of een mechanisme beschikbaar om de geluidsweergave te pauzeren of te stoppen, of er is een mechanisme beschikbaar om het geluidsvolume onafhankelijk van het overall systeemvolume te regelen.
Informatie over succescriterium 1.4.2 Geluidsbediening
Uitkomst: Voldoende
1.4.3 Contrast (minimum) (Niveau AA)
De visuele weergave van tekst en afbeeldingen van tekst heeft een contrastverhouding van ten minste 4,5:1, behalve in de volgende gevallen:
- Grote tekst: Grote tekst en afbeeldingen van grote tekst hebben een contrastverhouding van ten minste 3:1;
- Incidenteel: Tekst of afbeeldingen van tekst die deel zijn van een inactieve component van de gebruikersinterface, die puur decoratief zijn, die voor niemand zichtbaar zijn, of die onderdeel zijn van een afbeelding die significant andere visuele content bevat, hebben geen contrasteis.
- Woordmerken: Tekst die onderdeel is van een logo of merknaam heeft geen contrasteis.
Informatie over succescriterium 1.4.3 Contrast (minimum)
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Als een vraag niet volledig is beantwoord verschijnt er een foutmelding. Bijvoorbeeld op pagina "Nederland in beeld stap 10 (Tevredenheid)" als er bijvoorbeeld maar één rondje is gekozen en op de knop "Volgende" wordt geklikt verschijnt de foutmelding "Vul a.u.b. uw antwoord in." Het contrast van de rode tekst (HEX #FF0000) op lichtrode achtergrond (HEX # FFE4E4) is te laag. De contrastverhouding is hier 3,3:1 terwijl dat tenminste 4,5:1 moet zijn. Dit probleem komt op veel plaatsen in de website voor.
Bij de laatste stap in het formulier "Nederland in beeld" heeft bij de knop "verzenden" de witte tekst (#FFFFFF) op de lichtblauwe achtergrond (HEX #00A1CD) een te laag contrast. De contrastverhouding is 3:1 terwijl dat tenminste 4,5:1 moet zijn. Deze kleurencombinatie komt veel voor op de website, bijvoorbeeld ook in het formulier "Publieke Sector 1e kwartaal 2024" bij de knoppen "Akoord en volgende".
Als het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" een tijd niet is gebruikt verschijnt de tekst: tekst “Omdat u enige tijd niets heeft ingevuld is de vragenlijst automatisch afgesloten, ter bescherming van uw gegevens. Log a.u.b. opnieuw in om de vragenlijst verder in te vullen.” Deze rode tekst (HEX FF0000) op witte achtergrond heeft een te laag contrast. De contrastverhouding is hier 4,0:1 terwijl dat minstens 4,5:1 moet zijn.
1.4.4 Herschalen van tekst (Niveau AA)
Behalve voor ondertitels voor doven en slechthorenden en afbeeldingen van tekst, kan tekst zonder hulptechnologie tot 200% geschaald worden zonder verlies van content of functionaliteit.
Informatie over succescriterium 1.4.4 Herschalen van tekst
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Als het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" bijvoorbeeld bij de stap "Balans activa" wordt weergegeven in een venster van 1280x1024px is het menu "Inhoudsopgave" niet zichtbaar. Er is ook geen alternatief te vinden, bijvoorbeeld in de navigatie of in de footer. Zorg ervoor dat alle content bereikbaar is in elke resolutie van het scherm.
Als het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" bijvoorbeeld bij de stap "Balans activa" wordt weergegeven in een venster van 1280x1024px dan kan niet ingezoomd worden tot 200%. Bij inzoomen meer dan 125% verschijnt de tekst: "Bedankt dat u mee wilt werken aan dit onderzoek! Helaas is uw scherm te klein voor deze vragenlijst. ". Bezoekers die slecht zien kunnen zo de tekst niet voldoende vergroten om deze leesbaar te maken. Zorg ervoor dat alle inhoud beschikbaar blijft, ook bij inzoomen tot 200%.
1.4.5 Afbeeldingen van tekst (Niveau AA)
Als de gebruikte technologieën de visuele weergave tot stand kunnen brengen, wordt tekst gebruikt in plaats van afbeeldingen van tekst om informatie over te brengen, behalve in de volgende gevallen:
- Aanpasbaar: De afbeelding van tekst kan visueel aangepast worden aan de eisen van de gebruiker;
- Essentieel: Een specifieke weergave van tekst is essentieel voor de informatie die wordt overgebracht.
Informatie over succescriterium 1.4.5 Afbeeldingen van tekst
Uitkomst: Voldoende
1.4.10 Reflow (Niveau AA)
Content kan zonder verlies van informatie of functionaliteit en zonder te moeten scrollen in twee dimensies, worden weergegeven voor:
- Verticaal scrollbare content met een breedte gelijkwaardig aan 320 CSS-pixels;
- Horizontaal scrollbare content met een hoogte gelijkwaardig aan 256 CSS-pixels.
Met uitzondering van delen van de content die voor het gebruik of de betekenis een tweedimensionale lay-out vereisen.
Informatie over succescriterium 1.4.10 Reflow
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Als het formulier "Nederland in Beeld" in een scherm van 1280x1024px wordt ingezoomd tot 400% verschijnt de tekst: "Bedankt dat u mee wilt werken aan dit onderzoek! Helaas is uw scherm te klein voor deze vragenlijst." Om aan dit criterium te voldoen moet het mogelijk zijn de content van de website te bekijken bij een resolutie van 320px breed, wat overeenkomt met 1280px ingezoomd op 400%.
1.4.11 Contrast van niet-tekstuele content (Niveau AA)
De visuele weergave van het volgende heeft een contrastverhouding van ten minste 3:1 ten opzichte van aangrenzende kleuren:
- Componenten van de gebruikersinterface: Visuele informatie die vereist is om componenten van de gebruikersinterface en statussen te identificeren, met uitzondering van inactieve componenten of componenten waarvan de weergave van de component wordt bepaald door de user agent en niet wordt aangepast door de auteur;
- Grafische objecten: Delen van afbeeldingen die vereist zijn om de content te begrijpen, behalve wanneer een specifieke weergave van afbeeldingen essentieel is voor de informatie die wordt overgebracht.
Informatie over succescriterium 1.4.11 Contrast van niet-tekstuele content
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Onder andere in het formulier "Nederland in Beeld" bij de stap "Wat vindt u op dit moment de grootste problemen in ons land?" hebben de tekst invoervelden een lichtgrijze rand (HEX #DCDCDC) op een witte achtergrond. De contrastverhouding van de rand is 1,4:1 terwijl dat minstens 3:1 moet zijn. Voor slechtziende bezoekers is daardoor moeilijk of niet te zien welke velden ingevuld moeten worden. Ditzelfde probleem komt op meer plaatsen in de website voor, bijvoorbeeld in het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" onder andere bij de invoervelden bij de stap "Vaste activa".
In het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" bijvoorbeeld bij de stap "Balans activa" wordt in het menu links op de pagina met een groen vinkje (HEX #11AC46) aangegeven welke pagina ingevuld is. Het contrast van het vinkje op lichtblauwe achtergrond (HEX #E6FAFF) is te laag. De contrastverhouding is 2,8:1 terwijl dat minstens 3:1 moet zijn.
1.4.12 Tekstafstand (Niveau AA)
Bij content die wordt geïmplementeerd met opmaaktalen die de volgende stijleigenschappen voor tekst ondersteunen, is er geen sprake van verlies van content of functionaliteit door het instellen van alle volgende, en door het niet wijzigen van andere stijleigenschappen:
- Regelhoogte (regelafstand) naar minstens 1,5 keer de lettergrootte;
- Afstand tussen alinea's naar minstens 2 keer de lettergrootte;
- Letterafstand (spatieren van letters) naar minstens 0,12 keer de lettergrootte;
- Spatieren van woorden naar minstens 0,16 keer de lettergrootte.
Uitzondering: Menselijke talen en scripts die geen gebruik maken van een of meer van deze stijleigenschappen voor tekst in schriftelijke tekst, kunnen voldoen aan de eisen door alleen gebruik te maken van de eigenschappen die bestaan voor de betreffende combinatie van taal en script.
Informatie over succescriterium 1.4.12 Tekstafstand
Uitkomst: Voldoende
1.4.13 Content bij hover of focus (Niveau AA)
Wanneer aanvullende content zichtbaar wordt en daarna weer verborgen, door het gebruik van hover met de aanwijzer of focus met het toetsenbord, gelden de volgende zaken:
- Sluiten: Er is een mechanisme beschikbaar waarmee de aanvullende content kan worden gesloten zonder de aanwijzer hover of de toetsenbordfocus te verplaatsen, tenzij de aanvullende content een invoerfout communiceert of andere content niet verbergt of vervangt;
- Aanwijsbaar: Wanneer een aanwijzer hover aanvullende content kan activeren, dan kan de aanwijzer over de aanvullende content worden bewogen zonder dat deze verdwijnt;
- Aanhouden: De aanvullende content blijft zichtbaar totdat de oorzaak voor de hover of focus is verwijderd, de gebruiker de content sluit of de informatie niet langer geldig is.
Uitzondering: De visuele weergave van de aanvullende content wordt beheerd door de user agent en wordt niet aangepast door de auteur.
Informatie over succescriterium 1.4.13 Content bij hover of focus
Uitkomst: Voldoende
2. Bedienbaar
2.1 Toetsenbordtoegankelijk
2.1.1 Toetsenbord (Niveau A)
Alle functionaliteit van de content is bedienbaar via een toetsenbordinterface zonder dat afzonderlijke toetsaanslagen aan tijd gebonden zijn, behalve als de onderliggende functie een invoer vereist die afhangt van het pad dat de gebruiker aflegt en niet alleen van de eindpunten.
Informatie over succescriterium 2.1.1 Toetsenbord
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: In het formulier "Onderzoek Vakanties en Reizen" is het invoervel "Wat is uw geboortedatum?" niet met behulp van het toetsenbord in te vullen. Dat komt onder andere doordat dit veld een tabindex="-1" heeft. Zorg er voor dat alle interactieve elementen ook met behulp van het toetsenbord bereikbaar en bedienbaar zijn.
2.1.2 Geen toetsenbordval (Niveau A)
Als de toetsenbordfocus met de toetsenbordinterface verplaatst kan worden naar een component van de pagina, dan kan de focus ook met alleen de toetsenbordinterface weer van dat component weg worden bewogen. En, als er meer nodig is dan de standaard pijl- of tabtoetsen of andere standaard methoden om de focus te verplaatsen, dan wordt de gebruiker geïnformeerd over de manier waarop de focus kan worden verplaatst.
Informatie over succescriterium 2.1.2 Geen toetsenbordval
Uitkomst: Voldoende
2.1.4 Enkel teken sneltoets (Niveau A)
Wanneer een sneltoets in content wordt geïmplementeerd door alleen letters (inclusief hoofdletters en kleine letters), leestekens, cijfers of symbolen te gebruiken, geldt ten minste één van de volgende zaken:
- Uitzetten: Er is een mechanisme beschikbaar waarmee de sneltoets kan worden uitgezet;
- Opnieuw toewijzen: Er is een mechanisme beschikbaar om de sneltoets opnieuw toe te wijzen aan één of meerdere niet-afdrukbare tekens (bijvoorbeeld Ctrl, Alt, enz.);
- Alleen actief bij focus: De sneltoets voor een component van de gebruikersinterface is alleen actief wanneer de betreffende component de focus heeft.
Informatie over succescriterium 2.1.4 Enkel teken sneltoets
Uitkomst: Voldoende
2.2 Genoeg tijd
2.2.1 Timing aanpasbaar (Niveau A)
Voor elke tijdslimiet die door de content wordt ingesteld, geldt ten minste één van de volgende zaken:
- Uitzetten: De gebruiker kan de tijdslimiet uitzetten voordat die wordt bereikt; of
- Aanpassen: De gebruiker mag de tijdslimiet aanpassen voordat deze is verstreken over een bereik van ten minste tien keer de standaardinstelling; of
- Verlengen: De gebruiker wordt gewaarschuwd voor de tijd afloopt en krijgt ten minste 20 seconden om de tijdslimiet met een eenvoudige handeling te verlengen (bijvoorbeeld, "druk op de spatiebalk"), en de gebruiker mag de tijdslimiet ten minste tien keer verlengen; of
- Real-time uitzondering: De tijdslimiet is onderdeel van een realtime gebeurtenis (een veiling bijvoorbeeld) en er is geen alternatief voor de tijdslimiet mogelijk; of
- Essentiële uitzondering: De tijdslimiet is essentieel en verlenging zou de activiteit ongeldig maken; of
- 20 uur uitzondering: De tijdslimiet is langer dan 20 uur.
Informatie over succescriterium 2.2.1 Timing aanpasbaar
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Als het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" niet binnen een bepaalde tijd is ingevuld sluit het formulier en moet een bezoeker opnieuw inloggen. Voor tijdslimieten geldt dat de bezoeker die moet kunnen uitzetten, aanpassen of verlengen. Dat is nu niet het geval. Hetzelfde komt ook bij andere formulieren voor, bijvoorbeeld bij het formulier "Nederland in Beeld"
2.2.2 Pauzeren, stoppen, verbergen (Niveau A)
Voor alle bewegende, knipperende, scrollende of automatisch actualiserende informatie gelden alle volgende zaken:
- Bewegen, knipperen, scrollen: Voor bewegende, knipperende of scrollende informatie die (1) automatisch start, (2) langer dan vijf seconden duurt, en (3) parallel met andere content wordt getoond, is er een mechanisme voor de gebruiker om dit te pauzeren, te stoppen of te verbergen, tenzij de beweging, knippering of scrolling, onderdeel is van een activiteit waar ze essentieel is en
- Automatisch actualiserend: Voor elke soort automatisch actualiserende informatie die (1) automatisch start en (2) parallel met andere content wordt gepresenteerd, is er een mechanisme voor de gebruiker om dit te pauzeren, te stoppen of te verbergen of de frequentie van de actualisering in te stellen, tenzij de automatische actualisering onderdeel is van een activiteit waar ze essentieel is.
Informatie over succescriterium 2.2.2 Pauzeren, stoppen, verbergen
Uitkomst: Voldoende
2.3 Toevallen en fysieke reacties
2.3.1 Drie flitsen of beneden drempelwaarde (Niveau A)
Webpagina's bevatten niets wat meer dan drie keer flitst in enige periode van één seconde of de flits is beneden de algemene flits- en rodeflitsdrempelwaarden.
Informatie over succescriterium 2.3.1 Drie flitsen of beneden drempelwaarde
Uitkomst: Voldoende
2.4 Navigeerbaar
2.4.1 Blokken omzeilen (Niveau A)
Er is een mechanisme beschikbaar om blokken content die op meerdere webpagina's worden herhaald te omzeilen.
Informatie over succescriterium 2.4.1 Blokken omzeilen
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Op elke pagina ontbreekt een mechanisme om de herhalende content over te slaan. Bezoekers die de website met toetsenbord bedienen en/of hulpsoftware moeten op elke pagina langs dezelfde onderdelen gaan voordat ze bij de inhoud van de pagina zijn. Dit kan je oplossen door een link op de pagina te plaatsen (skiplink) die de focus verplaatst naar de eerste unieke inhoud van de pagina. Deze link moet de eerste link van de pagina zijn. Deze link mag standaard verborgen zijn voor bezoekers, maar moet zichtbaar worden als de focus er op komt wanneer met het toetsenbord wordt genavigeerd.
2.4.2 Paginatitel (Niveau A)
Webpagina's hebben titels die het onderwerp of doel beschrijven.
Informatie over succescriterium 2.4.2 Paginatitel
Uitkomst: Voldoende
Bevindingen: Opmerking: De pagina titel bevat de naam van elk formulier maar niet de naam ven de organisatie en niet welke stap. Het is te overwegen "CBS" en de stappen toe te voegen aan de titel. Gebruik dan het liefst een het scheidingsteken | tussen de onderdelen van de titel.
2.4.3 Focus volgorde (Niveau A)
Als een webpagina sequentieel genavigeerd kan worden en de navigatiesequenties hebben invloed op de betekenis of het gebruik, dan krijgen focusbare componenten de focus in de juiste volgorde waardoor betekenis en bedienbaarheid behouden blijft.
Informatie over succescriterium 2.4.3 Focus volgorde
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Bij navigatie met behulp van de tab-toets bijvoorbeeld op pagina "Nederland in beeld stap 3 (Opleiding)" krijgt elke keuze twee keer focus en kan twee keer geselecteerd worden. Er is een radiobutton bijvoorbeeld met het label "Geen opleiding / alleen basisonderwijs" met een tabindex 63 en een link van de tekst "Geen opleiding / alleen basisonderwijs" met een tabindex 64. Dit is verwarrend, laat één van de twee mogelijkheden weg. Dit komt op veel pagina's in de website voor.
Op pagina "Nederland in beeld stap 14 (Vertrouwen in organisaties in Nederland)" is de volgorde waarin keuzerondjes focus krijgen bij navigatie met de tab-toets niet logisch. Dat komt omdat elk input-element van het type radio een tabindex heeft en de volgorde van die tabindexen komt niet overeen met de plaatsing van de keuzerondjes op de pagina. Zorg ervoor dat bij navigatie met de tabtoets de focus van links naar rechts en van boven naar beneden door de pagina gaat. Hetzelfde komt vaker voor in de website, bijvoorbeeld in dit formulier bij stap 19 (uitspraken over de politiek).
Op pagina "Onderzoek Vakanties en Reizen stap 3 (Reizen toevoegen)" krijgen een aantal interactieve elementen zoals de knop "Voeg een reis toe" geen focus en als een reis is toegevoegd krijgt de knop met het prullenbak icoon geen focus. Bezoekers die met behulp van de tab toets door de pagina navigeren missen deze knoppen. Zorg ervoor dat alle interactieve elementen focus krijgen.
In het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" staat links op de pagina een "Inhoudsopgave" menu. Bij navigatie met de tabtoets door dit menu krijgt een element voor elke link focus doormiddel van een tabindex attribuut. Het element heeft geen toegankelijke naam en is geen interactief element. Laat het tabindex attribuut weg bij elementen die geen focus behoren te krijgen.
2.4.4 Linkdoel (in context) (Niveau A)
Het linkdoel kan bepaald worden uit enkel de linktekst of uit de linktekst samen met zijn door software bepaalde linkcontext, behalve daar waar het doel van de link een dubbelzinnige betekenis zou kunnen hebben voor gebruikers in het algemeen.
Informatie over succescriterium 2.4.4 Linkdoel (in context)
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Als het formulier "Nederland in Beeld" is afgerond en verstuurd verschijnt er een pagina met onder andere de tekst "Hartelijk dank voor het invullen van de vragenlijst." en een aantal socialmedia iconen die naar het socialmedia platform linken. De iconen hebben geen toegankelijke naam. Omdat de link daarmee geen linkdoel heeft, is het voor blinden en slechtzienden die gebruikmaken van een screenreader niet duidelijk waar de link heen gaat. Voeg een toegankelijke naam waarin het linkdoel is omschreven toe om dit probleem op te lossen. zie ook 1.1.1 en 4.1.2
In het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" staat links op de pagina een "Inhoudsopgave" menu. De toegankelijke namen van een groot aantal van de links in de pagina komen niet overeen met de zichtbare namen van de links. Daardoor is het voor bezoekers afhankelijk voor hulpsoftware niet duidelijk wat het linkdoel is. Bijvoorbeeld de link "Langlopende schulden" heeft de toegankelijke naam "Balans passiva". Zorg dat linkdoel, visueel label en toegankelijke naam met elkaar overeenkomen.
2.4.5 Meerdere manieren (Niveau AA)
Er is meer dan één manier beschikbaar om een webpagina binnen een verzameling webpagina's te vinden, behalve wanneer de webpagina het resultaat is van, of een stap in, een proces.
Informatie over succescriterium 2.4.5 Meerdere manieren
Uitkomst: Niet aanwezig
2.4.6 Koppen en labels (Niveau AA)
Koppen en labels beschrijven het onderwerp of doel.
Informatie over succescriterium 2.4.6 Koppen en labels
Uitkomst: Voldoende
2.4.7 Focus zichtbaar (Niveau AA)
Elke gebruikersinterface die met een toetsenbord te bedienen is, heeft een bedieningswijze waarbij de indicator van de toetsenbordfocus zichtbaar is.
Informatie over succescriterium 2.4.7 Focus zichtbaar
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Wanneer een selectievakje in elk formulier, bijvoorbeeld op de pagina "Nederland in Beeld stap 2 (Kloppen deze gegevens)" of een keuzerondje zoals op pagina "Onderzoek Vakanties en Reizen stap 3 (op reis geweest)" focus heeft, is dat niet zichtbaar. Zorg ervoor dat bezoekers die met het toetsenbord navigeren weten welk element de focus heeft door een duidelijke focusrand toe te voegen.
Als in het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" in het menu "Inhoudsopgave" een link focus heeft, bijvoorbeeld "Balans activa" is dat niet zichtbaar. Zorg ervoor dat bezoekers die met het toetsenbord navigeren weten welk element de focus heeft door een duidelijke focusrand toe te voegen.
2.5 Input modaliteiten
2.5.1 Aanwijzergebaren (Niveau A)
Alle functionaliteit waarmee bij de bediening gebruik wordt gemaakt van meerpunts- of padgebaseerde gebaren, kan worden bediend met een enkele aanwijzer zonder een padgebaseerd gebaar, tenzij een meerpunts- of padgebaseerd gebaar essentieel is.
Informatie over succescriterium 2.5.1 Aanwijzergebaren
Uitkomst: Voldoende
2.5.2 Aanwijzerannulering (Niveau A)
Voor functionaliteit die kan worden bediend met een enkele aanwijzer, geldt ten minste één van de volgende zaken:
- Geen down-event: Het down-event van de aanwijzer wordt niet gebruikt om enig onderdeel van de functie uit te voeren;
- Afbreken of ongedaan maken: De functie wordt voltooid door het up-event en er is een mechanisme beschikbaar om de functie af te breken voordat deze wordt voltooid of om de functie ongedaan te maken als deze is voltooid;
- Up reversal: Met het up-event wordt elk resultaat van het voorgaande down-event ongedaan gemaakt;
- Essentieel: Het voltooien van de functie met het down-event is essentieel.
Informatie over succescriterium 2.5.2 Aanwijzerannulering
Uitkomst: Voldoende
2.5.3 Label in naam (Niveau A)
Bij componenten van de gebruikersinterface met labels die tekst of afbeeldingen van tekst bevatten, bevat de naam de tekst die visueel wordt weergegeven.
Informatie over succescriterium 2.5.3 Label in naam
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: In het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" staat links op de pagina een "Inhoudsopgave" menu. De toegankelijke namen van een groot aantal van de links in de pagina komen niet overeen met de zichtbare labels van de links. Bijvoorbeeld de link "Langlopende schulden" heeft de toegankelijke naam "Balans passiva". Doordat het visuele label en de toegankelijke naam van deze link niet overeenkomen, is de link niet of moeilijk te bedienen door bezoekers die afhankelijk zijn van spraaksoftware. Zorg ervoor dat het visuele label van deze link en de toegankelijke naam met elkaar overeenkomen.
2.5.4 Bewegingsactivering (Niveau A)
Functionaliteit die kan worden bediend door de beweging van een apparaat of beweging van een gebruiker, kan ook worden bediend met componenten van de gebruikersinterface. De reactie op de beweging kan worden uitgeschakeld om onbedoelde activering te voorkomen, behalve wanneer:
- Ondersteunde interface: De beweging wordt gebruikt om de functionaliteit te bedienen via een door toegankelijkheid ondersteunde interface;
- Essentieel: De beweging is essentieel voor de functie en wanneer de reactie op de beweging wordt uitgeschakeld, wordt de activiteit ongeldig gemaakt.
Informatie over succescriterium 2.5.4 Bewegingsactivering
Uitkomst: Voldoende
3. Begrijpelijk
3.1 Leesbaar
3.1.1 Taal van de pagina (Niveau A)
De standaard menselijke taal van elke webpagina kan door software bepaald worden.
Informatie over succescriterium 3.1.1 Taal van de pagina
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Op pagina https://klanttoegang.cbs.nl/fout ontbreekt een taalaanduiding van de inhoud van de pagina. Deze moet in de HTML-code worden opgegeven door middel van een lang-attribuut bij het HTML-element. Dit attribuut moet dan de landcode van de taal bevatten, in dit geval en, maar het valt te overwegen om hier een Nederlandstalige pagina van te maken.
3.1.2 Taal van onderdelen (Niveau AA)
De menselijke taal van elke passage of zin in de content kan door software bepaald worden, behalve waar het gaat om eigennamen, technische termen, woorden uit een onbepaalde taal en woorden of zinsdelen die deel zijn gaan uitmaken van het jargon van de onmiddellijk omringende tekst.
Informatie over succescriterium 3.1.2 Taal van onderdelen
Uitkomst: Voldoende
3.2 Voorspelbaar
3.2.1 Bij focus (Niveau A)
Als een component van de gebruikersinterface de focus krijgt, dan veroorzaakt dat geen contextwijziging.
Informatie over succescriterium 3.2.1 Bij focus
Uitkomst: Voldoende
3.2.2 Bij input (Niveau A)
Verandering van de instelling van een component van de gebruikersinterface veroorzaakt niet automatisch een contextwijziging, tenzij de gebruiker geïnformeerd is over het gedrag vóór het gebruik van de component.
Informatie over succescriterium 3.2.2 Bij input
Uitkomst: Voldoende
3.2.3 Consistente navigatie (Niveau AA)
Navigatiemechanismen, die op meerdere webpagina's binnen een verzameling webpagina's herhaald worden, komen elke keer dat ze worden herhaald in dezelfde relatieve volgorde voor, tenzij een verandering wordt geïnitieerd door de gebruiker.
Informatie over succescriterium 3.2.3 Consistente navigatie
Uitkomst: Voldoende
3.2.4 Consistente identificatie (Niveau AA)
Componenten die dezelfde functionaliteit hebben binnen een verzameling webpagina's worden consistent geïdentificeerd.
Informatie over succescriterium 3.2.4 Consistente identificatie
Uitkomst: Voldoende
3.3 Assistentie bij invoer
3.3.1 Foutidentificatie (Niveau A)
Als een invoerfout automatisch ontdekt wordt, dan wordt het onderdeel waar de fout zit geïdentificeerd en wordt de fout tekstueel aan de gebruiker meegedeeld.
Informatie over succescriterium 3.3.1 Foutidentificatie
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Op pagina "Nederland in beeld stap 10 (Tevredenheid)" staat een aantal keuzerondjes in een rooster. Als er bijvoorbeeld één rondje is gekozen en op de knop "Volgende" wordt geklikt verschijnt de foutmelding "Vul a.u.b. uw antwoord in." Niet elke bezoeker zal begrijpen wat er nu moet gebeuren. Een goede foutidentificatie vermeld welke fout is gemaakt, en waar de fout is gemaakt. Bijvoorbeeld: "Bij het onderwerp 'Het leven dat u leidt' heeft u geen tevredenheidswaarde geselecteerd, geef a.u.b voor elk onderwerp uw tevredenheid aan".
3.3.2 Labels of instructies (Niveau A)
Als de content gebruikersinvoer vereist, dan worden labels of instructies geleverd.
Informatie over succescriterium 3.3.2 Labels of instructies
Uitkomst: Voldoende
3.3.3 Foutsuggestie (Niveau AA)
Als een invoerfout automatisch ontdekt wordt en suggesties voor verbetering bekend zijn, dan worden de suggesties aan de gebruiker geleverd, tenzij dit de beveiliging of het doel van de content in gevaar zou brengen.
Informatie over succescriterium 3.3.3 Foutsuggestie
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Als bij stap "Contactpersoon" in het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" een verkeerd e-mailadres wordt ingevuld verschijnt de melding: "Dit is geen geldig e-mailadres." Hier moet er een suggestie worden gegeven over hoe de gebruiker het veld wel goed moet invullen, bijvoorbeeld: "controleer of het e-mailadres de vorm naam@domein.nl heeft. Hetzelfde geldt voor een fout telefoonnummer.
3.3.4 Foutpreventie (wettelijk, financieel, gegevens) (Niveau AA)
Voor webpagina's die wettelijke verplichtingen of financiële transacties voor de gebruiker uitvoeren, die, door de gebruiker te beheren gegevens in gegevensopslagplaatsen verwijderen of wijzigen, of die antwoorden van de gebruiker verzenden, geldt minstens één van de volgende zaken:
- Omkeerbaar: Verzendingen kunnen ongedaan gemaakt worden.
- Gecontroleerd: Door de gebruiker ingevoerde gegevens worden gecontroleerd op invoerfouten en de gebruiker wordt de mogelijkheid gegeven om ze te verbeteren.
- Bevestigd: Er is een mechanisme beschikbaar voor het beoordelen, bevestigen en verbeteren van informatie voordat de verzending wordt voltooid.
Informatie over succescriterium 3.3.4 Foutpreventie (wettelijk, financieel, gegevens)
Uitkomst: Niet aanwezig
4. Robuust
4.1 Compatibel
4.1.1 Parsen (Niveau A)
In content die geïmplementeerd is met opmaaktalen hebben elementen volledige begin- en eindtags, zijn elementen genest volgens hun specificatie, bevatten elementen geen dubbele attributen en zijn alle ID's uniek, behalve waar de specificatie deze eigenschappen toelaat.
Informatie over succescriterium 4.1.1 Parsen
Uitkomst: Voldoende
4.1.2 Naam, rol, waarde (Niveau A)
Voor alle componenten van de gebruikersinterface (inclusief, maar niet uitsluitend voor formulierelementen, links en door scripts gegenereerde componenten), kunnen de naam (name) en rol (role) door software bepaald worden; toestanden (states), eigenschappen (properties) en waarden (values) die door de gebruiker ingesteld kunnen worden, kunnen door software ingesteld worden; en kennisgeving van veranderingen in deze items is beschikbaar voor user agents, met inbegrip van hulptechnologieën.
Informatie over succescriterium 4.1.2 Naam, rol, waarde
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Op het eerste scherm van het formulier “Nederland in Beeld” staan twee links die in de code niet zijn opgemaakt als links waardoor ze genegeerd worden door hulpsoftware. Zorg voor de juiste opmaak van de links.
Op formulier “Nederland in Beeld” bij de vraag “Wat is de hoogste opleiding waarvoor u een diploma heeft behaald?” zijn de labels van de selectievakjes onterecht als knoppen opgemaakt. Het is de bedoeling dat er voor hulpsoftware maar één interactief element per keuze in de code staat. Om de teksten die visueel als label voor de invoervelden werken klikbaar te maken is het gebruik van standaard html met input type=radio en label-elementen geadviseerd. Voor hulpsoftware staat er nu in de code een keuzerondje gevolgd door een knop met dezelfde naam. Dit probleem komt ook voor op veel andere schermen.
Als het formulier "Nederland in Beeld" is afgerond en verstuurd verschijnt er een pagina met onder andere de tekst "Hartelijk dank voor het invullen van de vragenlijst." en een aantal socialmedia iconen. De iconen zijn als achtergrond-afbeeldingen in een element geplaatst en hebben geen toegankelijke naam. Deze iconen hebben betekenis en het zijn links, daarom moeten ze voorzien zijn van een toegankelijke tekst. Dat kan bijvoorbeeld door ze als afbeelding te plaatsen en een alt tekst te geven. Zie ook 1.1.1 en 2.4.4
In het formulier “Onderzoek Vakanties en Reizen” in het venster met de vraag “In welk land verbleef u?” staat er een invoerveld om het land van bestemming in te vullen. Door meer dan één letter in dat invoerveld in te vullen komen er suggesties in beeld. Om er voor te zorgen dat gebruikers van hulpsoftware dit invoerveld kunnen gebruiken moet informatie over de geselecteerde optie gepresenteerd worden door hulpsoftware. Om dat mogelijk te maken kan het attribuut list gebruikt worden, maar dan moet de code van de lijst met landen ook aangepast worden. Het is ook een optie om een combinatie van de attributen role=”combobox” en aria-activedescendant te gebruiken. In dat geval verwijst de aria-activedescendant naar het unieke id van de op dat moment geselecteerde optie.
In het formulier “Onderzoek Vakanties en Reizen” is het mogelijk om in het overzicht van reizen een reis te wissen door op de prullenbak te klikken. Die knop heeft op dit moment geen naam. In de code is wel een aria-labelledby attribuut aanwezig, maar die heet geen waarde die verwijst naar het id van een geldige tekst. Aangezien de reizen genummerd worden in het overzicht is het advies om een naam in de vorm “Verwijder reis 1” te gebruiken. Dit type probleem komt ook voor op een van de pagina’s daarna. Op het scherm met “Aanvullende vragen” staat naast de reisinformatie een knop met een zichtbare pijl naar rechts die knop heeft ook geen naam. Om te voldoen aan moet de naam van deze knop het woord “pijltje” bevatten. Zonder die tekst is de bovenstaande instructie namelijk niet voldoende duidelijk voor gebruikers.
4.1.3 Statusberichten (Niveau AA)
In content die is geïmplementeerd met opmaaktalen kunnen statusberichten door software bepaald worden met behulp van rol (role) of eigenschappen (properties), zodat hulptechnologieën de berichten aan de gebruiker kunnen presenteren zonder dat ze de focus krijgen.
Informatie over succescriterium 4.1.3 Statusberichten
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Op pagina "Onderzoek Vakanties en Reizen (In welke plaats verbleef u?)" moet een plaats in Nederland ingevuld worden. Na het typen van twee letters verschijnt er onder het invoerveld een keuzelijst met mogelijke plaatsnamen. Iemand die blind is weet niet dat er een lijst is om uit te kiezen. Los dit bijvoorbeeld op door een alleen voor hulpsoftware beschikbare uitleg.
Als bijvoorbeeld in het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" bijvoorbeeld bij de stap "Balans activa" naar een volgende pagina wordt gegaan kan het even duren voor de pagina geladen is. Visueel is er dan een bewegende voortgangsindicator in beeld om aan te geven dat er even gewacht moet worden. Voor mensen die deze indicator niet kunnen zien is het niet duidelijk wat er aan de hand is en of het klikken op de knop "Akkoord en volgende" succesvol was.
Onderbouwing van de evaluatie
Het onderzoek is uitgevoerd op basis van de evaluatiemethode van het W3C, WCAG-EM. Dit gebeurt grotendeels handmatig door een steekproef te nemen. Voor een quickscan geldt dat we slechts delen uit deze methodiek gebruiken. Ondanks alle zorgvuldigheid en ervaring van de onderzoeker kan het voorkomen dat een probleem niet gesignaleerd is. Houd er rekening mee dat in een volgend onderzoek bepaalde onderdelen anders worden beoordeeld omdat technologieën en hulpsoftware worden doorontwikkeld. Bij het handmatig onderzoek wordt gebruik gemaakt van tools.
Steekproef getoetste webpagina's
- Nederland in Beeld
- Onderzoek Vakanties en Reizen
- Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024
- http://klanttoegang.cbs.nl/
- https://klanttoegang.cbs.nl/fout
Ondersteunende technieken
Webbrowsers (useragents) en andere software
Bij dit onderzoek is de volgende software gebruikt:- Chrome, versie 126
- Firefox, versie 127
- NVDA 2024.1
Bronnen
-
Website Accessibility Conformance Evaluation Methodology (WCAG-EM) Overview
www.w3.org/WAI/eval/conformance (Engels) -
Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) 2.1 (Geautoriseerde Nederlandse vertaling)
www.w3.org/Translations/WCAG21-nl -
Website Accessibility Conformance Evaluation Methodology (WCAG-EM)
www.w3.org/WAI/eval/conformance -
Web Content Accessibility Guidelines (WCAG)
www.w3.org/WAI/intro/wcag -
How to Meet WCAG 2.1 Quick Reference
www.w3.org/WAI/WCAG21/quickref/
Deze rapportage is grotendeels gemaakt met de online evaluatietool van W3C.