Issues:
Audit digitale toegankelijkheid website vragenlijsten CBS op klanttoegang.cbs.nl

(Alleen de bevindingen)

Scope van de evaluatie

Uitgebreide toetsresultaten

1. Waarneembaar

1.1 Tekstalternatieven

1.1.1 Niet-tekstuele content (Niveau A)

Informatie over succescriterium 1.1.1 Niet-tekstuele content

Bevinding 1: In de header van elke pagina is de afbeelding van het logo van CBS verborgen voor hulpsoftware doormiddel van het aria-hidden attribuut. Een logo bevat belangrijke informatie, namelijk dat het om een officiële website van een organisatie gaat en moet daarom een toegankelijke tekst krijgen. De toegankelijke tekst van een logo van een website moet het woord logo en de naam van de organisatie bevatten, eventueel aangevuld met andere tekst in beeld. Verwijder het aria-hidden attribuut en geef een goed alt tekst.

Bevinding 2: Op pagina "Onderzoek Vakanties en Reizen stap 3 (Reizen toevoegen)" als er één of meer reizen zijn ingevoerd staan er iconen zonder toegankelijke tekst. Visueel is duidelijk dat een reis aangepast of verwijderd kan worden, maar hulpsoftware beschikt niet over deze informatie. Voeg bijvoorbeeld een alt attribuut aan de afbeelding toe met een beschrijving.

Bevinding 3: Als het formulier "Nederland in Beeld" is afgerond en verstuurd verschijnt er een pagina met onder andere de tekst "Hartelijk dank voor het invullen van de vragenlijst." en een aantal socialmedia iconen. De iconen zijn als achtergrond-afbeeldingen in een element geplaatst en hebben geen toegankelijke naam. Deze iconen hebben betekenis, daarom moeten ze voorzien zijn van een toegankelijke tekst. Dat kan bijvoorbeeld door ze als afbeelding te plaatsen en een alt tekst te geven. Zie ook 4.1.2. De iconen zijn links die nu geen toegankelijk linkdoel hebben, zie daarvoor ook 2.4.4.

Bevinding 4: In het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" bijvoorbeeld bij de stap "Balans activa" wordt in het menu "Inhoudsopgave" links op de pagina met een groen vinkje aangegeven welke pagina ingevuld is. Deze afbeelding heeft betekenis maar is doormiddel van aria-hidden verborgen voor hulpsoftware. Zorg dat hulpsoftware weet welke pagina's ingevuld zijn, bijvoorbeeld door aria-hidden te verwijderen en een alt tekst aan de afbeelding te geven.

Bevinding 5: Onder andere op de eerste pagina van het formulier “Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024” staat onder “Toelichtingen” een afbeelding van een vraagteken die wel betekenis heeft en nu geen tekstalternatief heeft. Geef deze afbeelding overal in het formulier dezelfde alt tekst.

Bevinding 6: Advies: Bovenaan elke pagina staat de link "Opslaan en sluiten" Het X icoon ervoor is een doormiddel van styling opgemaakt letter X. Voorleessoftware spreekt de letter dan ook uit als X, het valt te overwegen om de letter als illustratieve afbeelding te verbergen voor hulpsoftware bijvoorbeeld doormiddel van het aria-hidden attribuut.

1.3 Aanpasbaar

1.3.1 Info en relaties (Niveau A)

Informatie over succescriterium 1.3.1 Info en relaties

Bevinding 7: Onder andere op de welkom pagina's van de drie vragenlijsten zijn er visueel koppen aanwezig die niet als koppen zijn opgemaakt, bijvoorbeeld "Welkom bij de vragenlijst". Bezoekers die afhankelijk zijn van hulpsoftware kunnen door een koppenlijst navigeren om een beeld te krijgen van de informatie op een webpagina, mits koppen als zodanig zijn opgemaakt. Gebruik de juiste HTML-code voor deze koppen.

Bevinding 8: Op pagina "Nederland in beeld stap 3 (Opleiding)" staat een groep radiobuttons. Boven deze groep staat de tekst 'Wat is de hoogste opleiding waarvoor u een diploma heeft behaald?'. Deze tekst is nu niet gekoppeld aan de groep radiobuttons. Blinde bezoekers die met behulp van de tabtoets door de pagina navigeren krijgen als ze op een radiobutton komen een antwoord te horen maar weten niet op welke vraag dit een antwoord is. Een goede methode om dit op te lossen is een combinatie van fieldset en legend, maar door het gebruik van tabellen voor de opmaak is dit lastig toe te passen. Een andere mogelijkheid is gebruik te maken van ARIA: https://www.w3.org/WAI/ARIA/apg/patterns/radio/. Dit probleem komt op veel pagina's in de website voor.

Bevinding 9: Onder andere op pagina "Nederland in beeld stap 10 (Tevredenheid)" staat een aantal keuzerondjes in een rooster. Aan de positie in het rooster is te zien voor welke keuze elk rondje staat. Voor hulpsoftware is nu doormiddel van een aria-label alleen het tevredenheidscijfer aan elk keuze rondje gekoppeld. Zorg ervoor dat ook datgene waarover de tevredenheid wordt gemeten wordt gekoppeld. Bij een goed opgemaakte tabel kan hulpsoftware de juiste tabelkoppen (th) koppelen aan de bijbehorende data cel, maar hier is een tabel genest in een tabel en zijn de koppen, bijvoorbeeld "Heel erg geïnteresseerd" en "Binnenlands nieuws?" opgemaakt als data cel. Maak gebruik van een correct opgemaakte tabel om de relatie tussen labels en keuzerondjes voor hulpsoftware duidelijk te maken. Zie https://www.w3.org/WAI/tutorials/tables/.

Bevinding 10: Op pagina "Onderzoek Vakanties en Reizen (In welke plaats verbleef u?)" moet een plaats in Nederland ingevuld worden. Na het typen van twee letters verschijnt er onder het invoerveld een keuzelijst met mogelijke plaatsnamen. Als met de pijltjestoets een naam uit die lijst wordt geselecteerd wordt de tekst van het (gedeeltelijk) ingevulde tekstveld voorgelezen en niet de naam van de plaats die gekozen kan worden. Blinden weten zo niet welke naam gekozen wordt. Zorg ervoor dat visuele informatie ook beschikbaar is voor hulpsoftware, bijvoorbeeld door gebruik te maken van ARIA-code. Zie https://www.w3.org/WAI/ARIA/apg/patterns/combobox/.

Bevinding 11: In het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" kunnen bijvoorbeeld de "Vaste activa" ingevuld worden in een tabel met een groot aantal invoervelden. Visueel is duidelijk welke labels en invoervelden bij elkaar horen, maar blinde bezoekers zijn afhankelijk van de toegankelijke naam van elk veld. De toegankelijke labels van de invoervelden worden doormiddel van een aria-label gegeven. Elk invoerveld heeft dezelfde toegankelijke naam: "Main.BlokBalansActiva.BlokVasteActiva.Vastact.LvLenRijk.Eb Vul a.u.b. een getal in." Zorg ervoor dat de toegankelijke naam van elk veld weergeeft wat er ingevoerd moet worden, bijvoorbeeld voor het eerste veld van de eerst rij: "Balans beginstand; (Im)materiële vaste activa".

Bevinding 12: In het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" bijvoorbeeld bij de stap "Vaste activa" wordt in het menu "Inhoudsopgave" links op de pagina met dik gedrukte tekst aangegeven welke onderdelen van de inhoud op deze pagina actief zijn, in dit geval "Balans activa" en "Vaste activa" is. Deze informatie is niet beschikbaar voor hulpsoftware. Zorg dat hulpsoftware weet welke pagina's actief zijn, bijvoorbeeld door een aria-current attribuut te gebruiken.

Bevinding 13: In het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" bijvoorbeeld bij de stap "Balans activa" staat in het menu "Inhoudsopgave" aan de linkerkant van de pagina bijvoorbeeld bij de link "Balans activa" in een tabel terwijl het niet om data gaat die in een tabelvorm moet worden weergegeven. De tabel wordt gebruikt om visueel aan te geven dat bijvoorbeeld "vlottende activa" onderdeel zijn van het onderdeel “Balans activa”, maar deze informatie is niet beschikbaar voor hulpsoftware. Gebruik hier liever geen tabel maar bijvoorbeeld geneste ongeordende lijsten om de onderlinge verbanden tussen de links in het menu aan te geven. Als er wel gebruik gemaakt wordt van een tabel voor opmaak doeleinden gebruik dan role="presentation" om de tabel voor hulpsoftware te verbergen.

Bevinding 14: In het formulier “Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024” staat bij de stap “Balansmutaties (im)materiële vaste activa” twee invoervelden met een minteken ervoor om duidelijk te maken dat deze niet opgeteld maar afgetrokken moeten worden van het totaal. Dergelijke visuele informatie moet ook beschikbaar zijn voor gebruikers van hulpsoftware. Die unieke eigenschap van deze twee invoervelden blijkt nu niet uit de naam van het invoerveld. Ook het tussentijds optellen voor de “Balans eindstand” moet goed aangegeven worden. Bij de eerdere stappen is dat geen probleem, omdat daar het invoerveld met de optelling elke keer beschreven wort met de tekst “totaal”. Deze typen problemen zijn doordat alle invoervelden nu dezelfde naam hebben niet goed te beoordelen. Bij de stap “Winst- en verliesrekening” staan meerdere optel en aftrek sommen die nu niet beschikbaar zijn voor gebruikers van hulpsoftware. Een streep met een plus of minteken moet ook beschikbaar zijn voor gebruikers van hulpsoftware én het moet voor die gebruikers ook duidelijk zijn welke bedragen wel en niet bij elkaar opgeteld en afgetrokken moeten worden om tot dit antwoord te komen. Verdere voorbeelden van dit type probleem worden niet gegeven.

Bevinding 15: Advies: In het formulier “Nederland in beeld” zijn bij enkele vragen woorden met nadruk onderstreept. De visuele nadruk op die woorden zoals “beste” in de vraag “Welke van de volgende omschrijvingen past het beste bij u?” is niet beschikbaar voor gebruikers van hulpsoftware. Bij gebruik van het attribuut strong krijgt hulpsoftware wel de semantische waarde "met nadruk" heeft mee.

1.3.3 Zintuiglijke eigenschappen (Niveau A)

Informatie over succescriterium 1.3.3 Zintuiglijke eigenschappen

Bevinding 16: In het formulier “Onderzoek Vakanties en Reizen” komt na het invullen van reizen een overzicht in beeld dat begint met de tekst “Aanvullende vragen”. Onder die tekst staan enkele instructies waaronder “Druk op de knop met het pijltje om”. Die instructie is nu alleen afhankelijk van de visuele vorm van het icoon op die knop en dat is onder dit succescriterium niet toegestaan. Er moet meer niet-visuele informatie in de instructie staan om te voldoen, zodat bijvoorbeeld blinden de knop ook kunnen vinden. Op dit moment heeft de knop ook geen toegankelijke naam zie 4.1.2. Geef de knop een toegankelijke naam en verwijs daar naar.

1.3.5 Identificeer het doel van de input (Niveau AA)

Informatie over succescriterium 1.3.5 Identificeer het doel van de input

Bevinding 17: In het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" kan de bezoeker bij stap "Contactpersoon" onder andere het eigen e-mailadres en Achternaam invullen. Het doel van deze en een aantal andere velden moet programmatisch kunnen worden bepaald, zodat velden automatisch kunnen worden ingevuld of extra hulp kan worden geboden bij het invullen. Dit kan door het autocomplete-attribuut met de juiste waarde aan de input-elementen toe te voegen. Bijvoorbeeld voor e-mailadres autocomplete="email". Het autocomplete-attribuut heeft nu de waarde "off". Hetzelfde komt vaker voor in de website, bijvoorbeeld in het formulier “Onderzoek Vakanties en Reizen” moet bij het invoerveld "Geboortedatum" autocomplete=”bday” gebruikt worden.

1.4 Onderscheidbaar

1.4.1 Gebruik van kleur (Niveau A)

Informatie over succescriterium 1.4.1 Gebruik van kleur

Bevinding 18: Op de pagina "Nederland in beeld stap 10 (Tevredenheid)" staan een aantal rijen Keuzerondjes. Bij navigatie met behulp van het toetsenbord is te zien welke rij de focus heeft doordat de achtergrond van die rij lichtgrijs wordt. Mensen die kleurenblind of slechtziend zijn kunnen dit niet waarnemen. Gebruik naast kleur nog een andere indicatie om aan te geven welke rij focus heeft, bijvoorbeeld door een rand met voldoende contrast rond de rij te plaatsen.

1.4.3 Contrast (minimum) (Niveau AA)

Informatie over succescriterium 1.4.3 Contrast (minimum)

Bevinding 19: Als een vraag niet volledig is beantwoord verschijnt er een foutmelding. Bijvoorbeeld op pagina "Nederland in beeld stap 10 (Tevredenheid)" als er bijvoorbeeld maar één rondje is gekozen en op de knop "Volgende" wordt geklikt verschijnt de foutmelding "Vul a.u.b. uw antwoord in." Het contrast van de rode tekst (HEX #FF0000) op lichtrode achtergrond (HEX # FFE4E4) is te laag. De contrastverhouding is hier 3,3:1 terwijl dat tenminste 4,5:1 moet zijn. Dit probleem komt op veel plaatsen in de website voor.

Bevinding 20: Bij de laatste stap in het formulier "Nederland in beeld" heeft bij de knop "verzenden" de witte tekst (#FFFFFF) op de lichtblauwe achtergrond (HEX #00A1CD) een te laag contrast. De contrastverhouding is 3:1 terwijl dat tenminste 4,5:1 moet zijn. Deze kleurencombinatie komt veel voor op de website, bijvoorbeeld ook in het formulier "Publieke Sector 1e kwartaal 2024" bij de knoppen "Akoord en volgende".

Bevinding 21: Als het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" een tijd niet is gebruikt verschijnt de tekst: tekst “Omdat u enige tijd niets heeft ingevuld is de vragenlijst automatisch afgesloten, ter bescherming van uw gegevens. Log a.u.b. opnieuw in om de vragenlijst verder in te vullen.” Deze rode tekst (HEX FF0000) op witte achtergrond heeft een te laag contrast. De contrastverhouding is hier 4,0:1 terwijl dat minstens 4,5:1 moet zijn.

1.4.4 Herschalen van tekst (Niveau AA)

Informatie over succescriterium 1.4.4 Herschalen van tekst

Bevinding 22: Als het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" bijvoorbeeld bij de stap "Balans activa" wordt weergegeven in een venster van 1280x1024px is het menu "Inhoudsopgave" niet zichtbaar. Er is ook geen alternatief te vinden, bijvoorbeeld in de navigatie of in de footer. Zorg ervoor dat alle content bereikbaar is in elke resolutie van het scherm.

Bevinding 23: Als het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" bijvoorbeeld bij de stap "Balans activa" wordt weergegeven in een venster van 1280x1024px dan kan niet ingezoomd worden tot 200%. Bij inzoomen meer dan 125% verschijnt de tekst: "Bedankt dat u mee wilt werken aan dit onderzoek! Helaas is uw scherm te klein voor deze vragenlijst. ". Bezoekers die slecht zien kunnen zo de tekst niet voldoende vergroten om deze leesbaar te maken. Zorg ervoor dat alle inhoud beschikbaar blijft, ook bij inzoomen tot 200%.

1.4.10 Reflow (Niveau AA)

Informatie over succescriterium 1.4.10 Reflow

Bevinding 24: Als het formulier "Nederland in Beeld" in een scherm van 1280x1024px wordt ingezoomd tot 400% verschijnt de tekst: "Bedankt dat u mee wilt werken aan dit onderzoek! Helaas is uw scherm te klein voor deze vragenlijst." Om aan dit criterium te voldoen moet het mogelijk zijn de content van de website te bekijken bij een resolutie van 320px breed, wat overeenkomt met 1280px ingezoomd op 400%.

1.4.11 Contrast van niet-tekstuele content (Niveau AA)

Informatie over succescriterium 1.4.11 Contrast van niet-tekstuele content

Bevinding 25: Onder andere in het formulier "Nederland in Beeld" bij de stap "Wat vindt u op dit moment de grootste problemen in ons land?" hebben de tekst invoervelden een lichtgrijze rand (HEX #DCDCDC) op een witte achtergrond. De contrastverhouding van de rand is 1,4:1 terwijl dat minstens 3:1 moet zijn. Voor slechtziende bezoekers is daardoor moeilijk of niet te zien welke velden ingevuld moeten worden. Ditzelfde probleem komt op meer plaatsen in de website voor, bijvoorbeeld in het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" onder andere bij de invoervelden bij de stap "Vaste activa".

Bevinding 26: In het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" bijvoorbeeld bij de stap "Balans activa" wordt in het menu links op de pagina met een groen vinkje (HEX #11AC46) aangegeven welke pagina ingevuld is. Het contrast van het vinkje op lichtblauwe achtergrond (HEX #E6FAFF) is te laag. De contrastverhouding is 2,8:1 terwijl dat minstens 3:1 moet zijn.

2. Bedienbaar

2.1 Toetsenbordtoegankelijk

2.1.1 Toetsenbord (Niveau A)

Informatie over succescriterium 2.1.1 Toetsenbord

Bevinding 27: In het formulier "Onderzoek Vakanties en Reizen" is het invoervel "Wat is uw geboortedatum?" niet met behulp van het toetsenbord in te vullen. Dat komt onder andere doordat dit veld een tabindex="-1" heeft. Zorg er voor dat alle interactieve elementen ook met behulp van het toetsenbord bereikbaar en bedienbaar zijn.

2.2 Genoeg tijd

2.2.1 Timing aanpasbaar (Niveau A)

Informatie over succescriterium 2.2.1 Timing aanpasbaar

Bevinding 28: Als het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" niet binnen een bepaalde tijd is ingevuld sluit het formulier en moet een bezoeker opnieuw inloggen. Voor tijdslimieten geldt dat de bezoeker die moet kunnen uitzetten, aanpassen of verlengen. Dat is nu niet het geval. Hetzelfde komt ook bij andere formulieren voor, bijvoorbeeld bij het formulier "Nederland in Beeld"

2.4 Navigeerbaar

2.4.1 Blokken omzeilen (Niveau A)

Informatie over succescriterium 2.4.1 Blokken omzeilen

Bevinding 29: Op elke pagina ontbreekt een mechanisme om de herhalende content over te slaan. Bezoekers die de website met toetsenbord bedienen en/of hulpsoftware moeten op elke pagina langs dezelfde onderdelen gaan voordat ze bij de inhoud van de pagina zijn. Dit kan je oplossen door een link op de pagina te plaatsen (skiplink) die de focus verplaatst naar de eerste unieke inhoud van de pagina. Deze link moet de eerste link van de pagina zijn. Deze link mag standaard verborgen zijn voor bezoekers, maar moet zichtbaar worden als de focus er op komt wanneer met het toetsenbord wordt genavigeerd.

2.4.2 Paginatitel (Niveau A)

Informatie over succescriterium 2.4.2 Paginatitel

Bevinding 30: Opmerking: De pagina titel bevat de naam van elk formulier maar niet de naam ven de organisatie en niet welke stap. Het is te overwegen "CBS" en de stappen toe te voegen aan de titel. Gebruik dan het liefst een het scheidingsteken | tussen de onderdelen van de titel.

2.4.3 Focus volgorde (Niveau A)

Informatie over succescriterium 2.4.3 Focus volgorde

Bevinding 31: Bij navigatie met behulp van de tab-toets bijvoorbeeld op pagina "Nederland in beeld stap 3 (Opleiding)" krijgt elke keuze twee keer focus en kan twee keer geselecteerd worden. Er is een radiobutton bijvoorbeeld met het label "Geen opleiding / alleen basisonderwijs" met een tabindex 63 en een link van de tekst "Geen opleiding / alleen basisonderwijs" met een tabindex 64. Dit is verwarrend, laat één van de twee mogelijkheden weg. Dit komt op veel pagina's in de website voor.

Bevinding 32: Op pagina "Nederland in beeld stap 14 (Vertrouwen in organisaties in Nederland)" is de volgorde waarin keuzerondjes focus krijgen bij navigatie met de tab-toets niet logisch. Dat komt omdat elk input-element van het type radio een tabindex heeft en de volgorde van die tabindexen komt niet overeen met de plaatsing van de keuzerondjes op de pagina. Zorg ervoor dat bij navigatie met de tabtoets de focus van links naar rechts en van boven naar beneden door de pagina gaat. Hetzelfde komt vaker voor in de website, bijvoorbeeld in dit formulier bij stap 19 (uitspraken over de politiek).

Bevinding 33: Op pagina "Onderzoek Vakanties en Reizen stap 3 (Reizen toevoegen)" krijgen een aantal interactieve elementen zoals de knop "Voeg een reis toe" geen focus en als een reis is toegevoegd krijgt de knop met het prullenbak icoon geen focus. Bezoekers die met behulp van de tab toets door de pagina navigeren missen deze knoppen. Zorg ervoor dat alle interactieve elementen focus krijgen.

Bevinding 34: In het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" staat links op de pagina een "Inhoudsopgave" menu. Bij navigatie met de tabtoets door dit menu krijgt een element voor elke link focus doormiddel van een tabindex attribuut. Het element heeft geen toegankelijke naam en is geen interactief element. Laat het tabindex attribuut weg bij elementen die geen focus behoren te krijgen.

2.4.4 Linkdoel (in context) (Niveau A)

Informatie over succescriterium 2.4.4 Linkdoel (in context)

Bevinding 35: Als het formulier "Nederland in Beeld" is afgerond en verstuurd verschijnt er een pagina met onder andere de tekst "Hartelijk dank voor het invullen van de vragenlijst." en een aantal socialmedia iconen die naar het socialmedia platform linken. De iconen hebben geen toegankelijke naam. Omdat de link daarmee geen linkdoel heeft, is het voor blinden en slechtzienden die gebruikmaken van een screenreader niet duidelijk waar de link heen gaat. Voeg een toegankelijke naam waarin het linkdoel is omschreven toe om dit probleem op te lossen. zie ook 1.1.1 en 4.1.2

Bevinding 36: In het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" staat links op de pagina een "Inhoudsopgave" menu. De toegankelijke namen van een groot aantal van de links in de pagina komen niet overeen met de zichtbare namen van de links. Daardoor is het voor bezoekers afhankelijk voor hulpsoftware niet duidelijk wat het linkdoel is. Bijvoorbeeld de link "Langlopende schulden" heeft de toegankelijke naam "Balans passiva". Zorg dat linkdoel, visueel label en toegankelijke naam met elkaar overeenkomen.

2.4.7 Focus zichtbaar (Niveau AA)

Informatie over succescriterium 2.4.7 Focus zichtbaar

Bevinding 37: Wanneer een selectievakje in elk formulier, bijvoorbeeld op de pagina "Nederland in Beeld stap 2 (Kloppen deze gegevens)" of een keuzerondje zoals op pagina "Onderzoek Vakanties en Reizen stap 3 (op reis geweest)" focus heeft, is dat niet zichtbaar. Zorg ervoor dat bezoekers die met het toetsenbord navigeren weten welk element de focus heeft door een duidelijke focusrand toe te voegen.

Bevinding 38: Als in het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" in het menu "Inhoudsopgave" een link focus heeft, bijvoorbeeld "Balans activa" is dat niet zichtbaar. Zorg ervoor dat bezoekers die met het toetsenbord navigeren weten welk element de focus heeft door een duidelijke focusrand toe te voegen.

2.5 Input modaliteiten

2.5.3 Label in naam (Niveau A)

Informatie over succescriterium 2.5.3 Label in naam

Bevinding 39: In het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" staat links op de pagina een "Inhoudsopgave" menu. De toegankelijke namen van een groot aantal van de links in de pagina komen niet overeen met de zichtbare labels van de links. Bijvoorbeeld de link "Langlopende schulden" heeft de toegankelijke naam "Balans passiva". Doordat het visuele label en de toegankelijke naam van deze link niet overeenkomen, is de link niet of moeilijk te bedienen door bezoekers die afhankelijk zijn van spraaksoftware. Zorg ervoor dat het visuele label van deze link en de toegankelijke naam met elkaar overeenkomen.

3. Begrijpelijk

3.1 Leesbaar

3.1.1 Taal van de pagina (Niveau A)

Informatie over succescriterium 3.1.1 Taal van de pagina

Bevinding 40: Op pagina https://klanttoegang.cbs.nl/fout ontbreekt een taalaanduiding van de inhoud van de pagina. Deze moet in de HTML-code worden opgegeven door middel van een lang-attribuut bij het HTML-element. Dit attribuut moet dan de landcode van de taal bevatten, in dit geval en, maar het valt te overwegen om hier een Nederlandstalige pagina van te maken.

3.3 Assistentie bij invoer

3.3.1 Foutidentificatie (Niveau A)

Informatie over succescriterium 3.3.1 Foutidentificatie

Bevinding 41: Op pagina "Nederland in beeld stap 10 (Tevredenheid)" staat een aantal keuzerondjes in een rooster. Als er bijvoorbeeld één rondje is gekozen en op de knop "Volgende" wordt geklikt verschijnt de foutmelding "Vul a.u.b. uw antwoord in." Niet elke bezoeker zal begrijpen wat er nu moet gebeuren. Een goede foutidentificatie vermeld welke fout is gemaakt, en waar de fout is gemaakt. Bijvoorbeeld: "Bij het onderwerp 'Het leven dat u leidt' heeft u geen tevredenheidswaarde geselecteerd, geef a.u.b voor elk onderwerp uw tevredenheid aan".

3.3.3 Foutsuggestie (Niveau AA)

Informatie over succescriterium 3.3.3 Foutsuggestie

Bevinding 42: Als bij stap "Contactpersoon" in het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" een verkeerd e-mailadres wordt ingevuld verschijnt de melding: "Dit is geen geldig e-mailadres." Hier moet er een suggestie worden gegeven over hoe de gebruiker het veld wel goed moet invullen, bijvoorbeeld: "controleer of het e-mailadres de vorm naam@domein.nl heeft. Hetzelfde geldt voor een fout telefoonnummer.

4. Robuust

4.1 Compatibel

4.1.2 Naam, rol, waarde (Niveau A)

Informatie over succescriterium 4.1.2 Naam, rol, waarde

Bevinding 43: Op het eerste scherm van het formulier “Nederland in Beeld” staan twee links die in de code niet zijn opgemaakt als links waardoor ze genegeerd worden door hulpsoftware. Zorg voor de juiste opmaak van de links.

Bevinding 44: Op formulier “Nederland in Beeld” bij de vraag “Wat is de hoogste opleiding waarvoor u een diploma heeft behaald?” zijn de labels van de selectievakjes onterecht als knoppen opgemaakt. Het is de bedoeling dat er voor hulpsoftware maar één interactief element per keuze in de code staat. Om de teksten die visueel als label voor de invoervelden werken klikbaar te maken is het gebruik van standaard html met input type=radio en label-elementen geadviseerd. Voor hulpsoftware staat er nu in de code een keuzerondje gevolgd door een knop met dezelfde naam. Dit probleem komt ook voor op veel andere schermen.

Bevinding 45: Als het formulier "Nederland in Beeld" is afgerond en verstuurd verschijnt er een pagina met onder andere de tekst "Hartelijk dank voor het invullen van de vragenlijst." en een aantal socialmedia iconen. De iconen zijn als achtergrond-afbeeldingen in een element geplaatst en hebben geen toegankelijke naam. Deze iconen hebben betekenis en het zijn links, daarom moeten ze voorzien zijn van een toegankelijke tekst. Dat kan bijvoorbeeld door ze als afbeelding te plaatsen en een alt tekst te geven. Zie ook 1.1.1 en 2.4.4

Bevinding 46: In het formulier “Onderzoek Vakanties en Reizen” in het venster met de vraag “In welk land verbleef u?” staat er een invoerveld om het land van bestemming in te vullen. Door meer dan één letter in dat invoerveld in te vullen komen er suggesties in beeld. Om er voor te zorgen dat gebruikers van hulpsoftware dit invoerveld kunnen gebruiken moet informatie over de geselecteerde optie gepresenteerd worden door hulpsoftware. Om dat mogelijk te maken kan het attribuut list gebruikt worden, maar dan moet de code van de lijst met landen ook aangepast worden. Het is ook een optie om een combinatie van de attributen role=”combobox” en aria-activedescendant te gebruiken. In dat geval verwijst de aria-activedescendant naar het unieke id van de op dat moment geselecteerde optie.

Bevinding 47: In het formulier “Onderzoek Vakanties en Reizen” is het mogelijk om in het overzicht van reizen een reis te wissen door op de prullenbak te klikken. Die knop heeft op dit moment geen naam. In de code is wel een aria-labelledby attribuut aanwezig, maar die heet geen waarde die verwijst naar het id van een geldige tekst. Aangezien de reizen genummerd worden in het overzicht is het advies om een naam in de vorm “Verwijder reis 1” te gebruiken. Dit type probleem komt ook voor op een van de pagina’s daarna. Op het scherm met “Aanvullende vragen” staat naast de reisinformatie een knop met een zichtbare pijl naar rechts die knop heeft ook geen naam. Om te voldoen aan moet de naam van deze knop het woord “pijltje” bevatten. Zonder die tekst is de bovenstaande instructie namelijk niet voldoende duidelijk voor gebruikers.

4.1.3 Statusberichten (Niveau AA)

Informatie over succescriterium 4.1.3 Statusberichten

Bevinding 48: Op pagina "Onderzoek Vakanties en Reizen (In welke plaats verbleef u?)" moet een plaats in Nederland ingevuld worden. Na het typen van twee letters verschijnt er onder het invoerveld een keuzelijst met mogelijke plaatsnamen. Iemand die blind is weet niet dat er een lijst is om uit te kiezen. Los dit bijvoorbeeld op door een alleen voor hulpsoftware beschikbare uitleg.

Bevinding 49: Als bijvoorbeeld in het formulier "Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024" bijvoorbeeld bij de stap "Balans activa" naar een volgende pagina wordt gegaan kan het even duren voor de pagina geladen is. Visueel is er dan een bewegende voortgangsindicator in beeld om aan te geven dat er even gewacht moet worden. Voor mensen die deze indicator niet kunnen zien is het niet duidelijk wat er aan de hand is en of het klikken op de knop "Akkoord en volgende" succesvol was.

Onderbouwing van de evaluatie

Het onderzoek is uitgevoerd op basis van de evaluatiemethode van het W3C, WCAG-EM. Dit gebeurt grotendeels handmatig door een steekproef te nemen. Voor een quickscan geldt dat we slechts delen uit deze methodiek gebruiken. Ondanks alle zorgvuldigheid en ervaring van de onderzoeker kan het voorkomen dat een probleem niet gesignaleerd is. Houd er rekening mee dat in een volgend onderzoek bepaalde onderdelen anders worden beoordeeld omdat technologieën en hulpsoftware worden doorontwikkeld. Bij het handmatig onderzoek wordt gebruik gemaakt van tools.

Steekproef getoetste webpagina's

• Formulier 1:
  Nederland in Beeld
• Formulier 2:
  Onderzoek Vakanties en Reizen
• Formulier 3:
  Kwartaalfinanciën Publieke Sector 1e kwartaal 2024
• Inloggen:
  http://klanttoegang.cbs.nl/
• 404:
  https://klanttoegang.cbs.nl/fout

Ondersteunende technieken

• HTML5
• CSS
• WAI-ARIA
• ECMAScript 5
• DOM
• SVG

Bronnen

• Evaluatiedocument WCAG 2.0
  www.drempelvrij.nl/over-het-waarmerk
• Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) 2.0 (Geautoriseerde Nederlandse vertaling)
  www.w3.org/Translations/WCAG20-nl
• Website Accessibility Conformance Evaluation Methodology (WCAG-EM)
  www.w3.org/WAI/eval/conformance
• Web Content Accessibility Guidelines (WCAG)
  www.w3.org/WAI/intro/wcag
• How to Meet WCAG 2.1 Quick Reference
  www.w3.org/WAI/WCAG21/quickref/

Deze rapportage is grotendeels gemaakt met de online evaluatietool van W3C.