Rapport:
Audit digitale toegankelijkheid website nobb.nl
- Onderzoeker
- Julia, Swink; Sophie, Swink
- Datum
- 24 oktober 2025
- Opdrachtgever
- Stichting Rijnbrink
Samenvatting onderzoeksresultaat
De website nobb.nl voldoet nog niet aan WCAG 2.1 niveau AA. Er zijn 27 van de 50 succescriteria waar één of meer fouten zijn gevonden. In dit document is vastgelegd in hoeverre de website voldoet aan de toegankelijkheidseisen die vastgelegd zijn in WCAG, de Web Content Accessibility Guidelines.
De website nobb.nl is onderzocht tussen 12 en 18 oktober 2025. Het onderzoek is uitgevoerd aan de hand van de evaluatiemethode WCAG-EM. Doel van dit rapport is om te bepalen welke verbeteringen nodig zijn om dit digitaal kanaal toegankelijker te krijgen.
De meest in het oog springende bevindingen zijn:
- Onvoldoende tekstalternatieven en toegankelijke namen voor afbeeldingen en knoppen: Op diverse pagina's ontbreken accurate alt-teksten voor informatieve afbeeldingen (zoals logo's en linkafbeeldingen) of zijn deze onvoldoende beschrijvend, waardoor de functie voor schermlezers onduidelijk is. Ook hebben zoekiconen en andere knoppen geen toegankelijke naam.
- Problemen met video-toegankelijkheid (ondertiteling en audiobeschrijving): Video's op de 'Voorleesfilmpjes'-pagina en de 'Landelijke verkiezingen'-pagina hebben automatisch gegenereerde ondertitels die onnauwkeurig zijn. Bovendien ontbreken audiobeschrijvingen voor visuele elementen (logo's, teksten) in de video's, wat essentieel is voor blinde of slechtziende bezoekers om alle informatie te krijgen.
- Lage contrastratio's en onvoldoende focusindicatoren: Er zijn veel gevallen waar de contrastratio tussen tekst en achtergrond, of tussen focusindicatoren en achtergrond, te laag is om te voldoen aan de WCAG-richtlijnen (minimaal 4,5:1 voor tekst en 3,0:1 voor niet-tekstuele elementen). Dit geldt voor placeholderteksten, menu-items in de footer, uitklapbare elementen, paginering, filterknoppen en focusindicatoren van knoppen en links. Ook is de toetsenbordfocus vaak niet zichtbaar op interactieve elementen.
Het onderzoek richt zich specifiek op de toegankelijkheid van de website voor mensen met een functiebeperking, zoals mensen die blind, doof, laaggeletterd zijn of andere functieproblemen hebben. Voor hen is het van belang dat de website technisch en inhoudelijk zo is ingericht dat de site voor hen goed bruikbaar is. Een website optimaliseren voor toegankelijkheid heeft meer voordelen; het maakt de website beter bruikbaar voor iedereen (bijvoorbeeld ook voor mensen die op hun mobieltje kijken in een zonnige omgeving) en het maakt de site beter vindbaar in zoekmachines.
Scope van de evaluatie
| Naam website | nobb.nl |
|---|---|
| Scope van de website |
Binnen de scope van het onderzoek valt:
|
| Conformiteitsdoel | WCAG 2.1 niveau AA |
| Basisniveau van toegankelijkheid ondersteund | Gangbare browsers en hulpapparatuur. |
Overzicht toetsresultaat
| Principe | Voldoende | Onvoldoende | Onbekend |
|---|---|---|---|
| 1 Waarneembaar | 8 | 12 | 0 |
| 2 Bedienbaar | 7 | 10 | 0 |
| 3 Begrijpelijk | 6 | 4 | 0 |
| 4 Robuust | 2 | 1 | 0 |
| Totaal | 23 | 27 | 0 |
Leeswijzer
Dit onderzoek is een momentopname. De website kan inmiddels veranderd zijn. De gevonden problemen zijn slechts voorbeelden. Ga daarom bij elk probleem de gehele website na of dit ook op andere plaatsen voorkomt. Dit onderzoek is slechts een steekproef van een aantal pagina's. Er zijn zo veel mogelijk verschillende type pagina's opgenomen in de sample om zo een goede indruk te krijgen van de toegankelijkheid. Let op! Bij het aanbrengen van verbeteringen of wijzigingen op de website/app kunnen nieuwe problemen ontstaan. Succescriteria gemarkeerd met "Niet aanwezig" worden automatisch goedgekeurd. Succescriteria gemarkeerd met "Onbekend" worden niet goedgekeurd.
Uitgebreide toetsresultaten
1. Waarneembaar
1.1 Tekstalternatieven
1.1.1 Niet-tekstuele content (Niveau A)
Alle niet-tekstuele content die aan de gebruiker wordt gepresenteerd, heeft een tekstalternatief dat een gelijkwaardig doel dient, behalve voor de hierna vermelde situaties.
- Bedieningselementen, invoer: Als niet-tekstuele content een bedieningselement is of gebruikersinvoer accepteert, dan heeft ze een naam die het doel ervan beschrijft. (We verwijzen naar succescriterium 4.1.2 voor aanvullende eisen over bedieningselementen en content die gebruikersinvoer accepteren.)
- Op tijd gebaseerde media: Als niet-tekstuele content op tijd gebaseerde media is, dan leveren tekstalternatieven ten minste een beschrijving van de niet-tekstuele content. (We verwijzen naar Richtlijn 1.2 voor aanvullende eisen ten aanzien van media.)
- Test: Als niet-tekstuele content een test of oefening is die, als ze door middel van tekst gepresenteerd wordt onjuist zou zijn, dan leveren tekstalternatieven ten minste een beschrijving van de niet-tekstuele content.
- Zintuiglijk: Als niet-tekstuele content primair is bedoeld om een specifieke zintuiglijke ervaring te creëren, dan leveren tekstalternatieven ten minste een beschrijving van de niet-tekstuele content.
- CAPTCHA: Als het doel van niet-tekstuele content is om te bevestigen dat content wordt gebruikt door een persoon in plaats van een computer, dan worden tekstalternatieven geleverd die het doel van de niet-tekstuele content identificeren en beschrijven. En er worden alternatieve vormen van CAPTCHA aangeboden gebruikmakend van uitvoermodes voor verschillende soorten van zintuiglijke perceptie om tegemoet te komen aan verschillende functiebeperkingen.
- Decoratie, opmaak, onzichtbaar: Als niet-tekstuele content puur decoratief is, slechts voor visuele opmaak wordt gebruikt, of niet aan gebruikers wordt gerepresenteerd, dan wordt het op zo'n manier geïmplementeerd dat het genegeerd kan worden door hulptechnologie.
Informatie over succescriterium 1.1.1 Niet-tekstuele content
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Het logo bovenaan de website https://www.nobb.nl/ toont de volledige tekst “Noord Oost Brabantse Bibliotheken”, maar de alt-tekst bevat alleen de afkorting “NOBB”.
In het tekstalternatief staat niet alle tekst die in het logo te zien is. Dit moet wel, zodat bezoekers die het plaatje niet kunnen zien, ook precies weten wat er staat. Omdat het logo in een link staat zonder zichtbare linktekst, fungeert de alt-tekst als linktekst. Daarom moet de alt-tekst aangeven dat het om een logo gaat en dat de link naar de homepagina verwijst. Pas het tekstalternatief aan, bijvoorbeeld naar “Logo Noord Oost Brabantse Bibliotheken, ga naar de startpagina”. Zie ook succescriteria 2.4.4 en 2.5.3.
Op alle pagina’s van de website https://www.nobb.nl/ staat in de header een knop met een vergrootglasicoon. Dit icoon is een informatieve afbeelding die is toegevoegd met een CSS-pseudo-element. Er is geen tekstalternatief beschikbaar. Wanneer een knop alleen uit een afbeelding bestaat, moet de alternatieve tekst aangeven wat de functie van de knop is. Het is niet voldoende om te beschrijven wat er te zien is. Als deze informatie ontbreekt, is de functie van de knop niet duidelijk voor schermlezers. De beschrijving moet worden toegevoegd via een alt-tekst bij het img-element, een aria-label of een tekst die visueel verborgen is, maar wel toegankelijk is voor schermlezers. Hetzelfde probleem met de zoekknoppen staat op pagina https://nobb.op-shop.nl/ en op alle pagina’s wanneer de website op een klein scherm wordt bekeken en de menu-optie “Zoeken” is geselecteerd.
Op pagina https://www.nobb.nl/, staan onder de koppen zoals “Infopunt Digitale Overheid” afbeeldingen die als link functioneren. Deze afbeeldingen hebben tekstalternatieven zoals “Voorwoord 2021”, “lachende vrouw die op telefoon kijkt” en andere. Deze alt-teksten worden gebruikt als toegankelijke namen voor de bijbehorende links, maar beschrijven de bestemming van de links niet duidelijk genoeg (zie ook succescriterium 2.4.4). Geef deze afbeeldingen passende tekstalternatieven die het doel van de link verduidelijken, zonder de koppen of links in de buurt te herhalen. Een andere oplossing is om de tekstalternatieven te verwijderen en met JavaScript of CSS het klikbare gebied van de link eronder uit te breiden zodat ook de afbeelding erin valt. Een vergelijkbaar probleem staat op pagina https://www.nobb.nl/home/onze-bibliotheken/oss.html bij de link onder de kop “Jezelf ontwikkelen”.
Op pagina https://www.nobb.nl/home/onze-bibliotheken.html is er ook een probleem met links uit bestaan uit afbeeldingen. Lege alt-attributen zoals alt="" en soms alt=" " worden per vergissing niet aan het img-element maar aan het erboven staande span-element toegevoegd. Omdat deze afbeeldingen als link functioneren, krijgen de links toegankelijke namen als alt=" ", wat niet informatief genoeg is (zie ook succescriterium 2.4.4). De oplossingen die in de vorige alinea zijn beschreven, zijn ook hier van toepassing.
Op pagina https://www.nobb.nl/home/onze-bibliotheken/oss.html staat onder de kop “Bibliotheek Oss”, naast de link “Naar al onze Bibliotheken”, een pijl-icoon. Dit icoon is toegevoegd met CSS (::before pseudo-element) en wordt door schermlezers aangekondigd als "before". Een decoratieve afbeelding geeft geen extra informatie en moet daarom verborgen worden voor schermlezers. Een vergelijkbaar probleem staat op pagina https://nobb.op-shop.nl/668/silent-book-club/vanaf/14-10-2025 bij de link “Terug”.
Op pagina https://www.nobb.nl/home/onze-bibliotheken/oss.html staat onder de kop “Digitale Overheidszaken” een afbeelding die als link fungeert. De alt-tekst van deze afbeelding bevat spaties als waarde van het alt-attribuut: alt=" ". Daardoor heeft de bijbehorende link geen toegankelijke naam. Dit vormt een schending van succescriteria 2.4.4 en 4.1.2.
Op pagina https://www.nobb.nl/404.html is een vergelijkbaar probleem te zien. De afbeeldingen onder de kop “Pagina niet gevonden” functioneren als links, maar hun alt-attributen zijn leeg (alt=""), waardoor ze verborgen blijven voor schermlezers. Daardoor heeft deze link geen inhoud en is het onduidelijk naar welke bestemming de link verwijst. Dit probleem is gerelateerd aan succescriterium 2.4.4 en 4.1.2, want de link heeft hierdoor ook geen toegankelijke naam. Dit kan worden opgelost door een alt-tekst aan de afbeelding toe te voegen. Andere oplossingen zijn mogelijk.
Op pagina https://www.nobb.nl/nieuws/2025/landelijke-verkiezingen.html staan onder de kop “Weet je nog niet waarop je wilt stemmen?” zes logo’s. Deze logo’s hebben geen tekstalternatieven. Als het alt-attribuut van een afbeelding leeg is (alt=""), negeren schermlezers de afbeelding. Een lege alt-tekst betekent: deze afbeelding is puur decoratief, geeft geen informatie. Er wordt dan dus niets voorgelezen. Daarom moeten informatieve afbeeldingen altijd een alt-tekst krijgen. Voeg aan elke afbeelding een alt-tekst toe die de volledige tekst van het logo bevat.
De afbeeldingen bij de evenementen op https://nobb.op-shop.nl/ hebben alt-tekst. De alt-tekst is echter de titel van het evenement, en beschrijft niet de afbeelding. Dat is niet correct. We raden het alt-attribuut leeg te laten, zodat de afbeelding als decoratief wordt gemarkeerd, en om de link om de afbeelding te verwijderen. Mocht men graag de afbeelding klikbaar houden, is het aan te raden elk evenement op te maken als een card. De titel van het evenement is de enige link in de card, maar de hele card is wel klikbaar door middel van JavaScript.
In het pdf-document op https://www.nobb.nl/dam/pdf/beleidsplan-nobb-2025-2028.pdf staat op pagina 1 een logo “Noord Oost Brabantse Bibliotheken” dat als figure is toegevoegd zonder tekstalternatief. De figure-tag is bedoeld voor informatieve afbeeldingen waarvan de alternatieve tekst wordt voorgelezen door schermlezers. Het logo is een informatieve afbeelding, maar omdat de alternatieve tekst ontbreekt, kunnen blinde bezoekers belangrijke informatie missen. Voeg daarom een duidelijke alternatieve tekst toe.
In het pdf-document op https://www.nobb.nl/dam/pdf/beleidsplan-nobb-2025-2028.pdf staan decoratieve afbeeldingen die onjuist als figure zijn getagd zonder beschrijvingen. Dit komt voor op pagina’s 1, 4, 5 en andere. De Figure-tag is alleen bedoeld voor informatieve afbeeldingen en heeft altijd een beschrijving nodig. Markeer deze afbeelding als artefact, zodat deze wordt verborgen voor schermlezers.
In het pdf-document op https://www.nobb.nl/dam/pdf/beleidsplan-nobb-2025-2028.pdf staat op pagina 2 een logo dat als artefact is gemarkeerd. Afbeeldingen die als artefact zijn toegevoegd, zijn niet zichtbaar voor schermlezers. De informatie in deze afbeeldingen is daardoor niet toegankelijk voor bezoekers die de tekst laten voorlezen. Informatieve afbeeldingen moeten via een Figure-tag worden geplaatst en een alt-tekst krijgen die de afbeelding duidelijk beschrijft. Een vergelijkbaar probleem staat op pagina 20 van het pdf-document, waar het logo eveneens als artefact is gemarkeerd.
1.2 Op tijd gebaseerde media
1.2.1 Louter-geluid en louter-videobeeld (vooraf opgenomen) (Niveau A)
Voor media met vooraf opgenomen louter-geluid en vooraf opgenomen louter-videobeeld is het volgende waar, behalve als de audio of video een media-alternatief voor tekst is en duidelijk als zodanig is gelabeld:
- Vooraf opgenomen louter-geluid: Er wordt een alternatief geleverd voor op tijd gebaseerde media dat equivalente informatie geeft voor vooraf opgenomen louter-geluid content.
- Vooraf opgenomen louter-videobeeld: Er wordt een alternatief geleverd voor op tijd gebaseerde media of een geluidsspoor dat equivalente informatie geeft voor vooraf opgenomen louter-videobeeld content.
Informatie over succescriterium 1.2.1 Louter-geluid en louter-videobeeld (vooraf opgenomen)
Uitkomst: Niet aanwezig
1.2.2 Ondertitels voor doven en slechthorenden (vooraf opgenomen) (Niveau A)
Er worden ondertitels voor doven en slechthorenden geleverd voor alle vooraf opgenomen audiocontent in gesynchroniseerde media, behalve als het mediabestand een media-alternatief voor tekst is en duidelijk als zodanig is gelabeld.
Informatie over succescriterium 1.2.2 Ondertitels voor doven en slechthorenden (vooraf opgenomen)
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Op pagina https://www.nobb.nl/jeugd/0-6-jaar/voorleesfilmpjes.html staan onder de koppen “De Voorleeshoek” en “Bereslim” twee video’s met een ingesproken stem. Hoewel er ondertitels aanwezig zijn, zijn deze automatisch gegenereerd en daardoor onnauwkeurig. Video’s waarin gesproken wordt, moeten altijd goede ondertiteling krijgen. Zo krijgen bezoekers die de video niet (goed) kunnen horen ook alle informatie. Deze ondertiteling moet exact hetzelfde zijn als wat wordt gezegd. De automatisch gegenereerde ondertiteling voldoet hier niet aan, omdat er punctuatie ontbreekt en er fouten in kunnen zitten.
1.2.3 Audiodescriptie of media-alternatief (vooraf opgenomen) (Niveau A)
Er wordt een alternatief geleverd voor op tijd gebaseerde media of audiodescriptie van de vooraf opgenomen videocontent geleverd voor gesynchroniseerde media, behalve als het mediabestand een media-alternatief voor tekst is en duidelijk als zodanig is gelabeld.
Informatie over succescriterium 1.2.3 Audiodescriptie of media-alternatief (vooraf opgenomen)
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Op pagina https://www.nobb.nl/jeugd/0-6-jaar/voorleesfilmpjes.html staat onder de kop “De Voorleeshoek” een video. Aan het einde van de video, vanaf 0:40, verschijnt het logo “De Voorleeshoek”. Bezoekers die blind of slechtziend zijn, missen hierdoor informatie. Het beste kan een audiobeschrijving toegevoegd worden die de visuele elementen in de video beschrijft, zoals namen, functies, logo’s en teksten. Een andere oplossing is het plaatsen van een geschreven tekst (een media-alternatief). Maar om ook te voldoen aan succescriterium 1.2.5 moet er sowieso een audiobeschrijving zijn.
Een vergelijkbaar probleem staat bij de video onder de kop “Bereslim” op dezelfde pagina https://www.nobb.nl/jeugd/0-6-jaar/voorleesfilmpjes.html. Aan het begin, vanaf 0:03, verschijnt de tekst “Een selectie toptitels uit onze collectie”, en aan het einde, vanaf 2:39, de tekst “PROBEER BERESLIM GRATIS www.bereslim.nl/demo-aanvragen/”. Hetzelfde probleem staat bij de video op pagina https://www.nobb.nl/nieuws/2025/landelijke-verkiezingen.html, waar op 1:42 de tekst “Huis voor democratie en rechtsstaat” verschijnt.
Beschrijf in audio de visuele onderdelen van de video, zoals logo’s en teksten. Een geschreven tekst kan ook, maar voor succescriterium 1.2.5 is een audiobeschrijving noodzakelijk.
1.2.4 Ondertitels voor doven en slechthorenden (live) (Niveau AA)
Er worden ondertitels voor doven en slechthorenden geleverd voor alle live audiocontent in gesynchroniseerde media.
Informatie over succescriterium 1.2.4 Ondertitels voor doven en slechthorenden (live)
Uitkomst: Niet aanwezig
1.2.5 Audiodescriptie (vooraf opgenomen) (Niveau AA)
Er wordt een audiodescriptie geleverd voor alle vooraf opgenomen videocontent in gesynchroniseerde media.
Informatie over succescriterium 1.2.5 Audiodescriptie (vooraf opgenomen)
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: De video’s op pagina’s https://www.nobb.nl/jeugd/0-6-jaar/voorleesfilmpjes.html en https://www.nobb.nl/nieuws/2025/landelijke-verkiezingen.html voldoen niet aan succescriterium 1.2.5, dat vereist dat video’s een audiobeschrijving hebben. Voor deze video’s is een audiobeschrijving nodig (niveau AA), omdat er binnen het bestaande audiospoor voldoende ruimte is om deze toe te voegen. Een media-alternatief is hier niet meer toegestaan als oplossing. Dit is van belang voor mensen die de video’s niet (goed) kunnen zien.
1.3 Aanpasbaar
1.3.1 Info en relaties (Niveau A)
Informatie, structuur en relaties overgebracht door presentatie kunnen door software bepaald worden of zijn beschikbaar in tekst.
Informatie over succescriterium 1.3.1 Info en relaties
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Op alle pagina’s van de website, bijvoorbeeld op pagina https://www.nobb.nl/, staat in de header een groep van twee keuzerondjes “Catalogus” en “Site”, voorafgegaan door de tekst “Zoeken in”. Hoewel deze elementen visueel gegroepeerd zijn, is deze relatie niet programmatisch vastgelegd in de HTML. Visueel vormen deze elementen een groep, maar die relatie is niet vastgelegd in de code. Dit kan worden opgelost door de elementen in een fieldset-element te plaatsen. Een fieldset met interactieve inhoud moet een naam hebben. Hiervoor kan het legend-element worden gebruikt. Plaats hierin de tekst “Zoeken in”.
Op pagina https://www.nobb.nl/klantenservice/formulier-opzeggen.html staat onder de kop “Abonnement opzeggen” een tekstblok met twee alinea’s dat onjuist is gemarkeerd als één p-element. Visueel lijkt deze tekst uit drie alinea’s te bestaan: blokjes tekst met witruimte ertussen. Deze structuur moet ook in de code staan. Zorg dat elke alinea in een eigen p-element is geplaatst. Het aantal alinea’s dat visueel te zien is, moet dus gelijk zijn aan het aantal p-elementen in de code. Een vergelijkbaar probleem staat op pagina https://www.nobb.nl/nieuws/nieuwsoverzicht-NOBB.html onder de kop “Nieuwsoverzicht NOBB”.
Op pagina https://www.nobb.nl/footer/de-bibliotheken-in-cijfers.html, staat de tekst “Factsheets” die visueel als kop wordt weergegeven, maar in de code niet als h-element is gemarkeerd. Bezoekers die hulpsoftware gebruiken hebben niets aan een (tussen)kop die er wel uitziet als kop, maar niet als kop is gemarkeerd. Via de koppen op een pagina kunnen gebruikers van hulpsoftware de inhoud scannen of snel naar een bepaalde sectie navigeren. Maar dat kan alleen als de kop ook echt in de code staat. Als koppen alleen visueel als kop zijn vormgegeven (bijvoorbeeld vetgedrukt), ontstaat bovendien nog een ander probleem: de structuur van de informatie in de code wijkt dan af van de visuele structuur. Dit kan voorkomen worden door koppen altijd te markeren met het juiste HTML-element, op het juiste kopniveau: h1, h2, h3, h4, h5 of h6. Meestal is dit niveau instelbaar via de content-editor in het CMS. De HTML-code voor de kop wordt dan automatisch toegepast. Een vergelijkbaar probleem staat op pagina https://www.nobb.nl/footer/digitale-toegankelijkheid.html bij de teksten “Wat is de status?” en “Heb je een klacht, tip of vraag?”.
Op pagina https://nobb.op-shop.nl/ staat in de zijbalk een filter met groepen selectievakjes met de labels “Categorie”, “Locatie”, “Tag” en “Wanneer”. Visueel zijn de selectievakjes gegroepeerd, maar in de code ontbreekt deze programmatische relatie. Hierdoor ziet de schermlezer niet dat er een relatie is tussen het groepslabel en de keuzevakjes (checkboxes). De individuele labels van elk keuzevakje worden voorgelezen zonder het groepslabel. Dit kan worden opgelost door gebruik te maken van fieldset- en legend-elementen. Andere oplossingen zijn ook mogelijk.
In het pdf-document op https://www.nobb.nl/dam/pdf/jaarverslag-nobb-2024.pdf ontbreken structurele codes, waardoor de inhoud ontoegankelijk is voor schermlezers. Bovendien kunnen wij de pdf hierdoor niet volledig onderzoeken. Het gaat om alle succescriteria die met de pdf-codelaag te maken hebben, zoals semantische koppen en alternatieve teksten bij afbeeldingen. Als dit wordt opgelost, is het dus mogelijk dat er nieuwe toegankelijkheidsproblemen ontstaan die nu nog niet aan het licht zijn gekomen.
In het pdf-document op https://www.nobb.nl/dam/pdf/beleidsplan-nobb-2025-2028.pdf zijn alle koppen niet als koppen getagd. Dit geldt bijvoorbeeld voor “Samenlezing” en “Beleidsplan 2025-2028” op pagina 1, “INHOUD” op pagina 2, “Het proces om tot een richting te komen die past bij de NOBB”, “Consultatie” en “Evaluatie jaarplannen en certificering” op pagina 4, evenals voor andere vergelijkbare koppen op de overige pagina’s van het document. Op deze manier verschilt de visuele informatiestructuur van de structuur van het document in de tags. Vervang de P-tag door de H1-tot H6-tags, zodat de tag-structuur gelijk is aan de visuele structuur.
Het pdf-document op https://www.nobb.nl/dam/pdf/beleidsplan-nobb-2025-2028.pdf bevat een inhoudsopgave, maar de links naar de pagina’s maken geen gebruik van de Reference-tag. Deze tags zijn wel nodig: alleen dan kunnen schermlezers het document correct interpreteren. De juiste tags voor de inhoudsopgave zijn: TOC, TOCI, Reference, Link.
In het pdf-document op https://www.nobb.nl/dam/pdf/beleidsplan-nobb-2025-2028.pdf is de tekst op pagina 20 niet getagd. Niet-getagde tekst is onzichtbaar voor schermlezers, waardoor de informatie ontoegankelijk is voor blinde bezoekers. Voorzie alle zichtbare tekst in de pdf van de juiste structuur-tags zodat deze door schermlezers kan worden voorgelezen.
1.3.2 Betekenisvolle volgorde (Niveau A)
Als de volgorde waarin content wordt gepresenteerd van invloed is op zijn betekenis, kan een correcte leesvolgorde door software bepaald worden.
Informatie over succescriterium 1.3.2 Betekenisvolle volgorde
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Op pagina https://nobb.op-shop.nl/ staan in evenementenartikelen de HTML-elementen in een onjuiste volgorde, waarbij afbeeldingen boven de koppen staan. De huidige volgorde is een afbeeldingslink, de datum, de kop en daarna overige tekst. Dat komt doordat de koppen niet bovenaan staan in de code van elk artikel. Dat kan verwarrend zijn voor bezoekers die een schermlezer gebruiken. Dit kan worden opgelost door alle inhoud die bij een bepaalde kop hoort, in de code onder die kop te plaatsen. Dit zorgt voor een logische structuur. De visuele vormgeving mag wel afwijken.
1.3.3 Zintuiglijke eigenschappen (Niveau A)
Instructies die geleverd worden om content te begrijpen en te bedienen zijn niet alleen afhankelijk van zintuiglijke eigenschappen van componenten zoals vorm, kleur, omvang, visuele locatie, oriëntatie of geluid.
Informatie over succescriterium 1.3.3 Zintuiglijke eigenschappen
Uitkomst: Voldoende
1.3.4 Weergavestand (Niveau AA)
De content beperkt de weergave en bediening niet tot een enkele presentatie-oriëntatie, zoals staand of liggend, tenzij een specifieke presentatie-oriëntatie essentieel is.
Informatie over succescriterium 1.3.4 Weergavestand
Uitkomst: Voldoende
1.3.5 Identificeer het doel van de input (Niveau AA)
Het doel van elk invoerveld waarmee informatie van de gebruiker wordt verzameld, kan door software bepaald worden wanneer:
- Het invoerveld een doel dient dat is geïdentificeerd in de paragraaf Inputdoelen voor Componenten van de Gebruikersinterface; en
- De content wordt geïmplementeerd met behulp van technologieën die ondersteuning bieden bij het identificeren van de verwachte betekenis van formulier-invoergegevens.
Informatie over succescriterium 1.3.5 Identificeer het doel van de input
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Op pagina https://www.nobb.nl/klantenservice/contact/contactformulier.html staat een formulier met invoervelden voor persoonlijke gegevens (voornaam, achternaam, e-mailadres en telefoonnummer) waarin het attribuut autocomplete ontbreekt. Invoervelden voor persoonlijke informatie zoals voornaam, achternaam, e-mailadres of telefoonnummer moeten het autocomplete-attribuut hebben met de juiste waarde. Hierdoor kunnen browsers en hulpsoftware helpen bij het invoeren. Bijvoorbeeld door de velden al automatisch in te vullen. Gebruik het autocomplete-attribuut voor alle velden waar persoonlijke informatie in moet worden gevuld. Op deze pagina staat meer informatie over autocomplete en welke waardes verplicht gebruikt moeten worden: https://www.w3.org/Translations/WCAG22-nl/#input-purposes.
Een vergelijkbaar probleem staat bij het formulier op pagina https://www.nobb.nl/klantenservice/formulier-opzeggen.html.
1.4 Onderscheidbaar
1.4.1 Gebruik van kleur (Niveau A)
Kleur wordt niet als het enige visuele middel gebruikt om informatie over te brengen, een actie aan te geven, tot een reactie op te roepen of een visueel element te onderscheiden.
Informatie over succescriterium 1.4.1 Gebruik van kleur
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Op alle pagina’s van de website https://www.nobb.nl/home.html verschijnt op een klein scherm een sticky navigatiemenu. Wanneer de opties “Home”, “Menu” en andere via het toetsenbord focus krijgen, verandert alleen de kleur van de icoontjes en tekst van wit naar oranje. Deze kleurverandering is de enige zichtbare aanduiding van focus. Voor bezoekers met een visuele beperking of kleurenblindheid is dit verschil vaak niet goed zichtbaar. Ook voor mensen die met het toetsenbord navigeren is het essentieel dat duidelijk te zien is waar de focus zich bevindt. Daarom moet er een extra visuele aanduiding worden toegevoegd, zoals een dikkere rand, een onderstreping of een achtergrondverandering. Dit probleem komt ook voor wanneer het item “Zoeken” is geopend: de knop met het zoekicoon toont dan alleen een kleurverandering als focusaanduiding.
Op pagina https://www.nobb.nl/klantenservice/formulier-opzeggen.html hebben de select-elementen “Geboortedatum”, “Bibliotheeklocatie” en “Datum einde abonnement” en de selectievakjes onder de groepsnaam “Reden opzegging” een aangepast toetsenbordfocus-effect dat alleen gebaseerd is op een verandering van de achtergrondkleur. Het gebruik van alleen kleur om focus aan te geven is hier echter niet voldoende, omdat de contrastverhouding tussen de gefocuste en niet-gefocuste staat van de achtergrondkleur minder dan 3,0:1 is. Voor bezoekers met een visuele beperking of kleurenblindheid is zo’n subtiele kleurverandering vaak niet duidelijk genoeg. En ook mensen die met het toetsenbord navigeren moeten goed kunnen zien op welke plek van de pagina ze zijn. Daarvoor moet er een duidelijk zichtbare focusindicator zijn. Hiervoor kan het beste een extra visuele aanduiding toegevoegd worden. Denk aan een dikkere rand, een onderstreping.
Onderaan de pagina https://www.nobb.nl/nieuws/nieuwsoverzicht-NOBB.html gebruikt de paginering kleur als enige visuele aanduiding van de huidige pagina: de achtergrond van het actieve paginanummer is oranje. Dit subtiele visuele verschil maakt de informatie ontoegankelijk voor bezoekers met een lichte visuele beperking. Voeg een extra visuele aanwijzing toe, bijvoorbeeld een onderstreping of een achtergrond met voldoende contrastratio. Een vergelijkbaar probleem staat op pagina https://www.nobb.nl/zoekresultaten.website.html?q=werk.
Bovenaan de pagina https://nobb.op-shop.nl/ staan vier filters. Wanneer deze worden geopend (nu alleen met een muisklik, wat wordt beschreven in succescriterium 2.1.1), hebben de selectievakjes en keuzerondjes daarin een aangepast toetsenbordfocus-effect dat uitsluitend gebaseerd is op een verandering van de achtergrondkleur. Het kleurcontrast tussen de gefocuste en niet-gefocuste achtergrond is te laag (minder dan 3,0:1), waardoor de focusindicator onvoldoende zichtbaar is voor bezoekers met een visuele beperking en toetsenbordgebruikers. Voeg een duidelijkere focusindicator toe, zoals een dikkere rand, onderstreping of verander het achtergrondcontrast.
1.4.2 Geluidsbediening (Niveau A)
Als een geluidsweergave op een webpagina automatisch meer dan 3 seconden speelt, is er of een mechanisme beschikbaar om de geluidsweergave te pauzeren of te stoppen, of er is een mechanisme beschikbaar om het geluidsvolume onafhankelijk van het overall systeemvolume te regelen.
Informatie over succescriterium 1.4.2 Geluidsbediening
Uitkomst: Niet aanwezig
1.4.3 Contrast (minimum) (Niveau AA)
De visuele weergave van tekst en afbeeldingen van tekst heeft een contrastverhouding van ten minste 4,5:1, behalve in de volgende gevallen:
- Grote tekst: Grote tekst en afbeeldingen van grote tekst hebben een contrastverhouding van ten minste 3:1;
- Incidenteel: Tekst of afbeeldingen van tekst die deel zijn van een inactieve component van de gebruikersinterface, die puur decoratief zijn, die voor niemand zichtbaar zijn, of die onderdeel zijn van een afbeelding die significant andere visuele content bevat, hebben geen contrasteis.
- Woordmerken: Tekst die onderdeel is van een logo of merknaam heeft geen contrasteis.
Informatie over succescriterium 1.4.3 Contrast (minimum)
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: In de header van de website staat een zoekveld. In de hovertoestand heeft de grijze (HEX #757575) placeholdertekst tegen de lichtgrijze (HEX #EDEDED) achtergrond een contrastratio van 3,9:1. Een soortgelijk probleem doet zich voor in de focustoestand: de grijze (HEX #757575) placeholdertekst tegen de oranje (HEX #FDE5D0) achtergrond heeft een contrastratio van 3,8:1. Zorg dat de placeholdertekst een contrast van minstens 4,5:1 tegen de achtergrond heeft. Vergelijkbare problemen met placeholderteksten zijn aanwezig wanneer de website op een klein scherm wordt bekeken en de optie “Zoeken” in het menu wordt geselecteerd (bij de velden “Zoeken in de collectie” en “Zoeken binnen de website”).
Op alle pagina’s van de website https://www.nobb.nl/home.html verschijnt op kleine schermen in de footer een menubalk. De tekst van de menu-items “Home”, "Locaties" en andere is oranje (HEX #FF7320) en wordt weergegeven tegen een grijze achtergrond (HEX #39373A) wanneer deze items via het toetsenbord focus krijgen. De contrastratio in deze toestand is 4,3:1, wat lager is dan de vereiste 4,5:1 voor gewone tekst. De kleur van de tekst of achtergrond moet worden aangepast om aan de minimale contrastratio te voldoen.
Op pagina https://www.nobb.nl/klantenservice/in-de-bibliotheek.html staan onder de kop “Veelgestelde vragen” uitklapelementen (accordions). Wanneer deze met het toetsenbord de focus krijgen, verandert de kopkleur van zwart naar oranje. De oranje kleur (HEX #FF7320) op de witte achtergrond heeft een onvoldoende contrastratio van 2,7:1. Deze tekst is kleiner dan 24px en niet vetgedrukt, daarom moet het contrast minimaal 4,5:1 zijn.
Vergelijkbare problemen staan op pagina https://www.nobb.nl/zoekresultaten.website.html?q=werk bij de uitklapelementen (accordions) onder de kop “Verfijnen op resultaten”.
Op pagina https://www.nobb.nl/zoekresultaten.website.html?q=werk staan in de zijbalk onder de kop “Verfijnen op resultaten” cijfers die het aantal resultaten voor een bepaald type of woord aangeven. De donkergrijze cijfers (HEX #757575) op de lichtgrijze achtergrond (HEX #EDEDED) hebben een contrastratio van 3,9:1, wat lager is dan de vereiste minimale waarde van 4,5:1.
Op pagina https://nobb.op-shop.nl/ bevatten sommige evenementen groene tekst, zoals “nog 9 beschikbaar”, op een witte achtergrond. De gebruikte kleur groen (HEX #468847) heeft een contrastratio van 4,3:1. Omdat deze tekst kleiner is dan 19px, moet het contrast minimaal 4,5:1 zijn. De huidige waarde is dus onvoldoende. Verhoog het contrast door een donkerdere kleur te gebruiken of pas de achtergrond aan. Een vergelijkbaar probleem staat op pagina https://nobb.op-shop.nl/668/silent-book-club/vanaf/14-10-2025 bij een soortgelijke tekst in de tabel.
In het pdf-document op https://www.nobb.nl/dam/pdf/jaarverslag-nobb-2024.pdf staat op veel pagina’s oranje tekst (HEX #EE7203) op een witte of lichtoranje achtergrond (HEX #FFF5ED). De contrastratio is te laag: respectievelijk 2,98:1 en 2,8:1. Dit geldt bijvoorbeeld voor de kop “Voorwoord” op pagina 5, “Huisvesting”, “Bernheze” en andere op pagina 6, de kop “De Bibliotheek op school (dBos)” en de tekst beginnend met “Een leerling met niet-Nederlandse achtergrond…” op pagina 9, en voor alle andere oranje teksten in het document. De contrastratio moet minimaal 3,0:1 zijn voor grote tekst en 4,5:1 voor kleine tekst.
In het pdf-document op https://www.nobb.nl/dam/pdf/beleidsplan-nobb-2025-2028.pdf staan op pagina’s 10 en 11 oranje koppen (HEX #F47921) op een witte achtergrond. De contrastratio is te laag: 2,8:1. Dit geldt bijvoorbeeld voor de teksten “Regionale samenwerking”, “Oss” en andere soortgelijke koppen. Zorg dat het contrast minimaal 4,5:1 is.
In hetzelfde pdf-document op https://www.nobb.nl/dam/pdf/beleidsplan-nobb-2025-2028.pdf staat op pagina 20 grijze tekst (HEX #939598) “Noord Oost Brabantse Bibliotheken, Postbus 815 - 5340 AV Oss www.nobb.nl” op een lichtblauwe achtergrond (HEX #D8EAEA). De contrastratio is te laag: 2,4:1, wat onder de vereiste minimumwaarde van 4,5:1 ligt.
1.4.4 Herschalen van tekst (Niveau AA)
Behalve voor ondertitels voor doven en slechthorenden en afbeeldingen van tekst, kan tekst zonder hulptechnologie tot 200% geschaald worden zonder verlies van content of functionaliteit.
Informatie over succescriterium 1.4.4 Herschalen van tekst
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Wanneer de pagina https://nobb.op-shop.nl/ wordt bekeken met een schermresolutie van 1280 bij 1024 pixels en ingezoomd tot 200%, zijn de volgende elementen niet zichtbaar en niet te bedienen: de links “Activiteiten”, “Collectie”, “Jeugd” en nog vier andere in de header, evenals de teksten in de carrousel (alleen de koppen in de slides zijn zichtbaar). Als een bezoeker inzoomt, moet alles nog werken.
Op pagina https://nobb.op-shop.nl/668/silent-book-club/vanaf/14-10-2025 wordt bij een schermresolutie van 1280 bij 1024 pixels en een zoomniveau van 200% de tekst “Locatie” in het select-element boven de tabel gedeeltelijk verborgen. Zorg dat alles zichtbaar is wanneer op de website wordt ingezoomd.
1.4.5 Afbeeldingen van tekst (Niveau AA)
Als de gebruikte technologieën de visuele weergave tot stand kunnen brengen, wordt tekst gebruikt in plaats van afbeeldingen van tekst om informatie over te brengen, behalve in de volgende gevallen:
- Aanpasbaar: De afbeelding van tekst kan visueel aangepast worden aan de eisen van de gebruiker;
- Essentieel: Een specifieke weergave van tekst is essentieel voor de informatie die wordt overgebracht.
Informatie over succescriterium 1.4.5 Afbeeldingen van tekst
Uitkomst: Voldoende
1.4.10 Reflow (Niveau AA)
Content kan zonder verlies van informatie of functionaliteit en zonder te moeten scrollen in twee dimensies, worden weergegeven voor:
- Verticaal scrollbare content met een breedte gelijkwaardig aan 320 CSS-pixels;
- Horizontaal scrollbare content met een hoogte gelijkwaardig aan 256 CSS-pixels.
Met uitzondering van delen van de content die voor het gebruik of de betekenis een tweedimensionale lay-out vereisen.
Informatie over succescriterium 1.4.10 Reflow
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Op pagina https://nobb.op-shop.nl/ wordt bij een schermresolutie van 1280 bij 1024 pixels en een zoomniveau van 400% het volgende probleem vastgesteld: de volgende elementen zijn niet zichtbaar en niet te bedienen, namelijk de links “Activiteiten”, “Collectie”, “Jeugd” en nog vier in de header, en de teksten in de carrousel (in de slides zijn alleen koppen beschikbaar). Zorg dat alles zichtbaar en bedienbaar blijft wanneer op de website wordt ingezoomd.
1.4.11 Contrast van niet-tekstuele content (Niveau AA)
De visuele weergave van het volgende heeft een contrastverhouding van ten minste 3:1 ten opzichte van aangrenzende kleuren:
- Componenten van de gebruikersinterface: Visuele informatie die vereist is om componenten van de gebruikersinterface en statussen te identificeren, met uitzondering van inactieve componenten of componenten waarvan de weergave van de component wordt bepaald door de user agent en niet wordt aangepast door de auteur;
- Grafische objecten: Delen van afbeeldingen die vereist zijn om de content te begrijpen, behalve wanneer een specifieke weergave van afbeeldingen essentieel is voor de informatie die wordt overgebracht.
Informatie over succescriterium 1.4.11 Contrast van niet-tekstuele content
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Op alle pagina’s van de website https://www.nobb.nl/ opent de knop “Lees hier meer over cookies” in de cookiebanner een dialoogvenster. Onderaan dit dialoogvenster staan knoppen "Akkoord" en "Niet akkoord". Deze knoppen hebben een aangepaste toetsenbordfocus, die wordt weergegeven met een oranje rand (HEX #FF7320) op een witte achtergrond. De contrastratio tussen deze kleuren is 2,7:1, wat lager is dan de vereiste minimale waarde van 3,0:1. Op de site wordt niet de standaard focusindicator gebruikt, maar een aangepaste versie met een (gekleurde) rand. Die aanpassing is met CSS toegevoegd. Voor de standaard focusindicator zijn geen contrasteisen in WCAG; die wordt dus altijd goedgekeurd voor dit succescriterium. Bezoekers kunnen een *standaard* focusindicator namelijk zelf aanpassen, naar hun eigen wensen. Maar dat kan niet meer als de focusindicator met CSS is aangepast. Daarom gelden de contrasteisen in dat geval wél. Dit moet ten minste 3,0:1 zijn.
Een vergelijkbaar probleem is met links op pagina https://www.nobb.nl/ links in de carrousel, bijvoorbeeld "Ontdek meer over de verkiezingen", andere links op de pagina - "Lees meer over (Digi)Taalhuis", "Meld je aan", op pagina https://www.nobb.nl/klantenservice/contact/contactformulier.html met de knop "Verzenden", op pagina https://www.nobb.nl/klantenservice/abonnementen-en-tarieven/actueel.html met link "Lees meer over het abonnement tot 27 jaar en boetevrij lenen" en met vergelijkbare elementen op andere pagina's.
Nadat een bezoeker cookies accepteert, verschijnen helemaal onderaan de website, in de footer, de knoppen met de labels “Trek je toestemming in” en “Cookie-instellingen wijzigen”. Deze knoppen hebben een aangepaste focusindicator: een oranje rand (HEX #FF7320) tegen een lichtoranje achtergrond (HEX #FDE5D0). De contrastratio van 2,2:1 is te laag. Omdat dit een aangepaste focusindicator is, moet deze voldoen aan de minimale contrastratio van 3,0:1.
Een vergelijkbaar probleem is met de link "Naar al onze Bibliotheken" op pagina. https://www.nobb.nl/home/onze-bibliotheken/oss.html.
Op pagina https://www.nobb.nl/ staat een carrousel. Onder de carrousel zijn drie grijze stippen (HEX #999999) zichtbaar tegen een witte achtergrond. Deze dienen om de actieve slide aan te geven. De contrastratio van 2,8:1 is te laag voor informatieve elementen. Voor dit soort visuele aanduidingen geldt een minimumcontrastratio van 3,0:1. Zorg dat deze indicatoren voldoende contrast hebben met de achtergrond.
Op pagina https://www.nobb.nl/klantenservice/in-de-bibliotheek.html onder de kop “Veelgestelde vragen” staan uitklapelementen. Wanneer deze uitklapelementen toetsenbordfocus krijgen, veranderen de iconen “+” en “-” van zwart naar oranje. Het oranje (HEX #FF7320) icoon tegen de witte achtergrond heeft onvoldoende contrastratio: 2,7:1. De minimale eis voor informatieve elementen is 3,0:1. Een vergelijkbaar probleem is op pagina https://www.nobb.nl/zoekresultaten.website.html?q=werk met pijlpictogrammen naast accordions onder de kop "Verfijnen op resultaten".
Op pagina https://nobb.op-shop.nl/ wordt in een carrousel een reeks afbeeldingen weergegeven met halfdoorzichtige knoppen om tussen de afbeeldingen te navigeren. De pijlen en de puntknoppen hebben allemaal onvoldoende contrastratio ten opzichte van de dynamisch veranderende achtergrond. Op dia 2 heeft bijvoorbeeld de beige (HEX #FAECE0) pijlknop tegen de beige (HEX #FBE5D2) achtergrond een contrastratio van 1,1:1, en de puntknoppen hebben dezelfde verhouding. Zorg dat het contrast tussen de knoppen en de achtergrondkleuren minimaal 3,0:1 is.
1.4.12 Tekstafstand (Niveau AA)
Bij content die wordt geïmplementeerd met opmaaktalen die de volgende stijleigenschappen voor tekst ondersteunen, is er geen sprake van verlies van content of functionaliteit door het instellen van alle volgende, en door het niet wijzigen van andere stijleigenschappen:
- Regelhoogte (regelafstand) naar minstens 1,5 keer de lettergrootte;
- Afstand tussen alinea's naar minstens 2 keer de lettergrootte;
- Letterafstand (spatieren van letters) naar minstens 0,12 keer de lettergrootte;
- Spatieren van woorden naar minstens 0,16 keer de lettergrootte.
Uitzondering: Menselijke talen en scripts die geen gebruik maken van een of meer van deze stijleigenschappen voor tekst in schriftelijke tekst, kunnen voldoen aan de eisen door alleen gebruik te maken van de eigenschappen die bestaan voor de betreffende combinatie van taal en script.
Informatie over succescriterium 1.4.12 Tekstafstand
Uitkomst: Voldoende
1.4.13 Content bij hover of focus (Niveau AA)
Wanneer aanvullende content zichtbaar wordt en daarna weer verborgen, door het gebruik van hover met de aanwijzer of focus met het toetsenbord, gelden de volgende zaken:
- Sluiten: Er is een mechanisme beschikbaar waarmee de aanvullende content kan worden gesloten zonder de aanwijzer hover of de toetsenbordfocus te verplaatsen, tenzij de aanvullende content een invoerfout communiceert of andere content niet verbergt of vervangt;
- Aanwijsbaar: Wanneer een aanwijzer hover aanvullende content kan activeren, dan kan de aanwijzer over de aanvullende content worden bewogen zonder dat deze verdwijnt;
- Aanhouden: De aanvullende content blijft zichtbaar totdat de oorzaak voor de hover of focus is verwijderd, de gebruiker de content sluit of de informatie niet langer geldig is.
Uitzondering: De visuele weergave van de aanvullende content wordt beheerd door de user agent en wordt niet aangepast door de auteur.
Informatie over succescriterium 1.4.13 Content bij hover of focus
Uitkomst: Niet aanwezig
2. Bedienbaar
2.1 Toetsenbordtoegankelijk
2.1.1 Toetsenbord (Niveau A)
Alle functionaliteit van de content is bedienbaar via een toetsenbordinterface zonder dat afzonderlijke toetsaanslagen aan tijd gebonden zijn, behalve als de onderliggende functie een invoer vereist die afhangt van het pad dat de gebruiker aflegt en niet alleen van de eindpunten.
Informatie over succescriterium 2.1.1 Toetsenbord
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Bovenaan de pagina https://nobb.op-shop.nl/ staan vier filters, maar deze zijn niet toegankelijk met het toetsenbord. Het is niet mogelijk om de keuzelijsten alleen met het toetsenbord te openen en te sluiten. Zorg dat alle interactieve elementen, waaronder de filters, met het toetsenbord kunnen worden bediend.
2.1.2 Geen toetsenbordval (Niveau A)
Als de toetsenbordfocus met de toetsenbordinterface verplaatst kan worden naar een component van de pagina, dan kan de focus ook met alleen de toetsenbordinterface weer van dat component weg worden bewogen. En, als er meer nodig is dan de standaard pijl- of tabtoetsen of andere standaard methoden om de focus te verplaatsen, dan wordt de gebruiker geïnformeerd over de manier waarop de focus kan worden verplaatst.
Informatie over succescriterium 2.1.2 Geen toetsenbordval
Uitkomst: Voldoende
2.1.4 Enkel teken sneltoets (Niveau A)
Wanneer een sneltoets in content wordt geïmplementeerd door alleen letters (inclusief hoofdletters en kleine letters), leestekens, cijfers of symbolen te gebruiken, geldt ten minste één van de volgende zaken:
- Uitzetten: Er is een mechanisme beschikbaar waarmee de sneltoets kan worden uitgezet;
- Opnieuw toewijzen: Er is een mechanisme beschikbaar om de sneltoets opnieuw toe te wijzen aan één of meerdere niet-afdrukbare tekens (bijvoorbeeld Ctrl, Alt, enz.);
- Alleen actief bij focus: De sneltoets voor een component van de gebruikersinterface is alleen actief wanneer de betreffende component de focus heeft.
Informatie over succescriterium 2.1.4 Enkel teken sneltoets
Uitkomst: Voldoende
2.2 Genoeg tijd
2.2.1 Timing aanpasbaar (Niveau A)
Voor elke tijdslimiet die door de content wordt ingesteld, geldt ten minste één van de volgende zaken:
- Uitzetten: De gebruiker kan de tijdslimiet uitzetten voordat die wordt bereikt; of
- Aanpassen: De gebruiker mag de tijdslimiet aanpassen voordat deze is verstreken over een bereik van ten minste tien keer de standaardinstelling; of
- Verlengen: De gebruiker wordt gewaarschuwd voor de tijd afloopt en krijgt ten minste 20 seconden om de tijdslimiet met een eenvoudige handeling te verlengen (bijvoorbeeld, "druk op de spatiebalk"), en de gebruiker mag de tijdslimiet ten minste tien keer verlengen; of
- Real-time uitzondering: De tijdslimiet is onderdeel van een realtime gebeurtenis (een veiling bijvoorbeeld) en er is geen alternatief voor de tijdslimiet mogelijk; of
- Essentiële uitzondering: De tijdslimiet is essentieel en verlenging zou de activiteit ongeldig maken; of
- 20 uur uitzondering: De tijdslimiet is langer dan 20 uur.
Informatie over succescriterium 2.2.1 Timing aanpasbaar
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Op pagina https://www.nobb.nl/klantenservice/contact/contactformulier.html gebruikt het formulier alleen HTML5-validatie voor alle invoervelden. Deze foutmeldingen verdwijnen na enige tijd. Er is dus tijdslimiet ingesteld. Voeg daarom altijd zelf foutmeldingen toe aan het formulier. Controleer of er nog meer formulieren zijn die dit probleem hebben.
Een vergelijkbaar probleem is met het formulier op pagina https://www.nobb.nl/klantenservice/formulier-opzeggen.html.
Op pagina https://nobb.op-shop.nl/ staat een automatisch roterende afbeeldingscarrousel met begeleidende tekst. De automatische rotatie beperkt de tijd die bezoekers hebben om de tekst te lezen, wat een toegankelijkheidsprobleem veroorzaakt. Dit zou opgelost kunnen worden door een pauzeknop toe te voegen. Dit is ook meteen een oplossing voor succescriterium 2.2.2, zie ook de beschrijving bij dit punt.
2.2.2 Pauzeren, stoppen, verbergen (Niveau A)
Voor alle bewegende, knipperende, scrollende of automatisch actualiserende informatie gelden alle volgende zaken:
- Bewegen, knipperen, scrollen: Voor bewegende, knipperende of scrollende informatie die (1) automatisch start, (2) langer dan vijf seconden duurt, en (3) parallel met andere content wordt getoond, is er een mechanisme voor de gebruiker om dit te pauzeren, te stoppen of te verbergen, tenzij de beweging, knippering of scrolling, onderdeel is van een activiteit waar ze essentieel is en
- Automatisch actualiserend: Voor elke soort automatisch actualiserende informatie die (1) automatisch start en (2) parallel met andere content wordt gepresenteerd, is er een mechanisme voor de gebruiker om dit te pauzeren, te stoppen of te verbergen of de frequentie van de actualisering in te stellen, tenzij de automatische actualisering onderdeel is van een activiteit waar ze essentieel is.
Informatie over succescriterium 2.2.2 Pauzeren, stoppen, verbergen
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Op pagina https://nobb.op-shop.nl/ staat onder de header een carrousel die om de paar seconden een nieuwe afbeelding toont. Deze carrousel kan niet worden gestopt, gepauzeerd of verborgen. Bewegende content kan storend zijn voor mensen met een cognitieve beperking. De bewegende inhoud zorgt voortdurend voor afleiding terwijl ze de tekst op de pagina proberen te lezen. Daarom moet er een manier zijn waarmee bezoekers beweging kunnen stoppen, pauzeren of verbergen. Dit geldt voor alle bewegende, knipperende, scrollende of automatisch actualiserende content die tegelijk met andere informatie wordt getoond, automatisch start en langer dan 5 seconden speelt.
2.3 Toevallen en fysieke reacties
2.3.1 Drie flitsen of beneden drempelwaarde (Niveau A)
Webpagina's bevatten niets wat meer dan drie keer flitst in enige periode van één seconde of de flits is beneden de algemene flits- en rodeflitsdrempelwaarden.
Informatie over succescriterium 2.3.1 Drie flitsen of beneden drempelwaarde
Uitkomst: Voldoende
2.4 Navigeerbaar
2.4.1 Blokken omzeilen (Niveau A)
Er is een mechanisme beschikbaar om blokken content die op meerdere webpagina's worden herhaald te omzeilen.
Informatie over succescriterium 2.4.1 Blokken omzeilen
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Op pagina https://nobb.op-shop.nl/ zijn skiplinks aanwezig, maar deze werken niet correct. Ze zijn visueel zichtbaar en met het toetsenbord bereikbaar, maar verplaatsen de focus niet naar de bedoelde bestemming en leiden de bezoeker om naar de homepagina https://www.nobb.nl/. Er moet een manier zijn om delen van een pagina over te slaan, zoals het navigatiemenu en andere elementen die op meerdere pagina’s terugkomen. Hiervoor wordt een skiplink gebruikt. Daarmee kunnen bezoekers vaste blokken met herhalende inhoud overslaan. Een skiplink moet de eerste link op de pagina zijn. Deze link mag verborgen zijn, maar moet zichtbaar worden zodra hij toetsenbordfocus krijgt. Zorg dat de skiplinks werken zoals hierboven is beschreven, en dat de focus naar de juiste content wordt verplaatst. Hetzelfde probleem is op pagina https://nobb.op-shop.nl/668/silent-book-club/vanaf/14-10-2025.
2.4.2 Paginatitel (Niveau A)
Webpagina's hebben titels die het onderwerp of doel beschrijven.
Informatie over succescriterium 2.4.2 Paginatitel
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: In het PDF-document op https://www.nobb.nl/dam/pdf/jaarverslag-nobb-2024.pdf is geen titel ingesteld in de documenteigenschappen. Zelfs als er een titel op de eerste pagina staat, moet ook in de pdf-instellingen een documenttitel ingesteld worden. Als een pdf geopend wordt in een pdf-lezer (zoals Adobe Acrobat of een browser), staat de bestandsnaam meestal bovenaan in de titelbalk, bijvoorbeeld document123.pdf. Maar als een documenttitel in de pdf-metadata is ingesteld, dan wordt die titel in plaats van de bestandsnaam getoond. Dit maakt het document toegankelijker voor bezoekers met verschillende beperkingen. Zij kunnen dan snel en gemakkelijk zien of het document relevant is. Dit kan aangepast worden in de bestandseigenschappen van het bronbestand of van het PDF-document.
Het PDF-document https://www.nobb.nl/dam/pdf/beleidsplan-nobb-2025-2028.pdf mist ook een titel. Stel een documenttitel in de metadata van het PDF-bestand in. Dit zorgt ervoor dat in plaats van de bestandsnaam een duidelijke titel wordt weergegeven en maakt het document beter toegankelijk voor gebruikers, vooral voor mensen met beperkingen.
2.4.3 Focus volgorde (Niveau A)
Als een webpagina sequentieel genavigeerd kan worden en de navigatiesequenties hebben invloed op de betekenis of het gebruik, dan krijgen focusbare componenten de focus in de juiste volgorde waardoor betekenis en bedienbaarheid behouden blijft.
Informatie over succescriterium 2.4.3 Focus volgorde
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Op alle pagina’s van de website https://www.nobb.nl/ opent de knop “Lees hier meer over cookies” in de cookiebanner een dialoogvenster. Momenteel kan de toetsenbordfocus uit dit venster ontsnappen en terechtkomen op de onderliggende inhoud van de pagina. Bij dialoogvensters moet de focus binnen het venster blijven zolang het actief is. Dit voorkomt verwarring en zorgt dat gebruikers met het toetsenbord correct kunnen navigeren. De focus moet vastgezet worden binnen het dialoogvenster totdat de bezoeker het venster sluit via de sluitknop of met de ESC-toets. Een andere oplossing is om het venster automatisch te sluiten wanneer de focus het venster verlaat. Zie ook de pagina https://nobb.op-shop.nl/668/silent-book-club/vanaf/14-10-2025.
2.4.4 Linkdoel (in context) (Niveau A)
Het linkdoel kan bepaald worden uit enkel de linktekst of uit de linktekst samen met zijn door software bepaalde linkcontext, behalve daar waar het doel van de link een dubbelzinnige betekenis zou kunnen hebben voor gebruikers in het algemeen.
Informatie over succescriterium 2.4.4 Linkdoel (in context)
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Op pagina https://www.nobb.nl/ staat bovenaan een logo met de tekst “Noord Oost Brabantse Bibliotheken”. De alt-tekst van dit logo is “NOBB”. Deze alt-tekst is niet voldoende. Omdat het logo in een link staat zonder zichtbare linktekst, fungeert de alt-tekst als linktekst. Daarom moet de alt-tekst beschrijven dat het om een logo gaat en dat de link leidt naar de homepagina. Bijvoorbeeld “Logo Noord Oost Brabantse Bibliotheken, ga naar de startpagina”. Zie ook succescriteria 1.1.1 en 2.5.3.
Op pagina https://www.nobb.nl/ staat onder de header een carrousel. De vierde dia in deze carrousel bevat een link met de vage tekst “Lees meer”. Deze tekst beschrijft de bestemming van de link onvoldoende. Hierdoor kunnen gebruikers met cognitieve beperkingen of degenen die afhankelijk zijn van schermlezers niet goed bepalen waar de link naartoe gaat. Linkteksten die meerdere keren op een pagina voorkomen of nietszeggend zijn (zoals ‘lees meer’), geven de bezoeker geen duidelijke aanwijzingen over hun bestemming. Zorg dat duidelijk is waar een link naartoe leidt, bijvoorbeeld door een tekst als ‘lees meer’ aan te vullen met de paginatitel. Als visueel duidelijk is bij welk onderdeel de link hoort, kan deze aanvullende tekst visueel verborgen worden. Een vergelijkbaar probleem is op pagina https://www.nobb.nl/home/onze-bibliotheken.html met meerdere links "Naar Bibliotheek" en "Naar Servicepunt", op pagina https://www.nobb.nl/home/onze-bibliotheken/oss.html met de link "Lees meer", op pagina https://www.nobb.nl/klantenservice.html met links "Naar veelgestelde vragen" en op andere pagina's.
Op pagina https://www.nobb.nl/ staan onder koppen zoals "Infopunt Digitale Overheid" afbeeldingen die functioneren als links. De alternatieve teksten van deze afbeeldingen ("Voorwoord 2021", “lachende vrouw die op telefoon kijkt” en andere) worden gebruikt als toegankelijke namen voor de bijbehorende links. Deze teksten beschrijven echter niet duidelijk genoeg het doel van de links. Mogelijke oplossingen zijn beschreven in succescriterium 1.1.1.
Een vergelijkbaar probleem is op pagina https://www.nobb.nl/home/onze-bibliotheken/oss.html met de afbeeldingslink onder de kop "Jezelf ontwikkelen", op pagina https://www.nobb.nl/home/onze-bibliotheken.html met bijna alle afbeeldingslinks, op pagina https://www.nobb.nl/klantenservice.html met alle afbeeldingslinks en op andere pagina's.
Op pagina https://www.nobb.nl/home/onze-bibliotheken/oss.html staat onder de kop "Digitale Overheidszaken" een afbeelding die als link fungeert. De alt-tekst van deze afbeelding bevat alleen spaties als waarde van het alt-attribuut: alt=" ". Daardoor heeft deze link geen inhoud en is het onduidelijk naar welke bestemming de link verwijst. Dit probleem is gerelateerd aan succescriterium 4.1.2, want de link heeft hierdoor ook geen toegankelijke naam. Dit kan worden opgelost door een alt-tekst aan de afbeelding toe te voegen. Andere oplossingen zijn mogelijk.
Op pagina https://www.nobb.nl/404.html komt een vergelijkbaar probleem voor bij de afbeeldingslinks onder de kop "Pagina niet gevonden". Deze hebben lege alternatieve teksten (alt=""), waardoor het doel en de bestemming van de links niet kunnen worden vastgesteld.
Hetzelfde probleem is op pagina https://www.nobb.nl/nieuws/2025/landelijke-verkiezingen.html met logo-links onder de kop "Weet je nog niet waarop je wilt stemmen?".
2.4.5 Meerdere manieren (Niveau AA)
Er is meer dan één manier beschikbaar om een webpagina binnen een verzameling webpagina's te vinden, behalve wanneer de webpagina het resultaat is van, of een stap in, een proces.
Informatie over succescriterium 2.4.5 Meerdere manieren
Uitkomst: Voldoende
2.4.6 Koppen en labels (Niveau AA)
Koppen en labels beschrijven het onderwerp of doel.
Informatie over succescriterium 2.4.6 Koppen en labels
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Op pagina https://www.nobb.nl/ gebruikt de carrousel bovenaan de pagina een knop met het label “Volgende” voor navigatie. Hoewel deze knop functioneel is, is het label niet voldoende beschrijvend. De toegankelijke naam van deze knop moet worden aangepast naar "Volgende slide" om meer context te geven over de functie. Een vergelijkbaar probleem komt voor bij de knoppen “Vorige” en “Volgende” naast de kop “Onze nieuwste aanwinsten” op dezelfde pagina, op pagina https://www.nobb.nl/home/onze-bibliotheken/oss.html bij de knoppen naast de koppen “Beleef het met Bibliotheek Oss” en “Ga op avontuur met deze prachtige verhalen in het Kinderboekenweekthema”, en op andere pagina’s met carrousels.
Op pagina https://www.nobb.nl/jeugd/0-6-jaar/voorleesfilmpjes.html heeft iframe onder de kop “De Voorleeshoek” het title-attribuut met “Video”. Deze beschrijving is te algemeen en zegt niets over de inhoud. Het iframe moet een unieke en betekenisvolle titel krijgen, zodat het voor schermlezersgebruikers duidelijk is waar het iframe over gaat. Idealiter moet de titel van het iframe het type inhoud vermelden (in dit geval "video") samen met een beknopte beschrijving van de inhoud. Hetzelfde probleem is met video boven de kop "Ik stem ook" op pagina https://www.nobb.nl/nieuws/2025/landelijke-verkiezingen.html.
Op pagina https://www.nobb.nl/jeugd/0-6-jaar/voorleesfilmpjes.html bevatten de video’s bedieningsknoppen met foutieve informatie over toetsenbordbediening. De afspeelknop heeft bijvoorbeeld de toegankelijke naam “Afspelen sneltoets k”, terwijl deze sneltoets niet beschikbaar is. Dit kan verwarrend zijn voor bezoekers die afhankelijk zijn van hulpsoftware. Verwijder of corrigeer deze verwijzingen naar niet-bestaande sneltoetsen in de toegankelijke namen van de knoppen. Hetzelfde probleem is met video boven de kop "Ik stem ook" op pagina https://www.nobb.nl/nieuws/2025/landelijke-verkiezingen.html.
2.4.7 Focus zichtbaar (Niveau AA)
Elke gebruikersinterface die met een toetsenbord te bedienen is, heeft een bedieningswijze waarbij de indicator van de toetsenbordfocus zichtbaar is.
Informatie over succescriterium 2.4.7 Focus zichtbaar
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Wanneer de website voor het eerst wordt bezocht, verschijnt er een cookiebanner bovenaan de pagina. Na het klikken op de knop "Lees hier meer over cookies" opent er een dialoogvenster. De toetsenbordfocus is niet zichtbaar op de "x"-knop in dit dialoogvenster. De toetsenbordfocus moet altijd zichtbaar zijn op interactieve elementen zoals links, knoppen en invoervelden die met het toetsenbord focus kunnen krijgen. Bezoekers die met het toetsenbord navigeren moeten goed kunnen zien op welke plek van de pagina ze zijn. Anders weten ze niet op welk moment ze op Enter moeten drukken om een knop of link te bedienen.
Op alle pagina's van de website, bijvoorbeeld op pagina https://www.nobb.nl/, in de header, is de toetsenbordfocus niet zichtbaar op twee keuzerondjes: "Catalogus" en "Site". Interactieve elementen dienen altijd een zichtbare focusindicator te krijgen, die voldoende contrast biedt met de achtergrond en het element dat het omringt.
Op pagina https://www.nobb.nl/nieuws/2025/landelijke-verkiezingen.html staan onder de kop “Weet je nog niet waarop je wilt stemmen?” zes logo’s die functioneren als links. De toetsenbordfocus is op deze elementen niet zichtbaar. De toetsenbordfocus moet altijd duidelijk zichtbaar zijn op interactieve elementen, zodat bezoekers die met het toetsenbord navigeren weten waar ze zich op de pagina bevinden.
Op pagina https://nobb.op-shop.nl/ is de toetsenbordfocus niet zichtbaar op de pagineringslinks. Zichtbare focusindicatoren moeten aan deze interactieve elementen worden toegevoegd.
2.5 Input modaliteiten
2.5.1 Aanwijzergebaren (Niveau A)
Alle functionaliteit waarmee bij de bediening gebruik wordt gemaakt van meerpunts- of padgebaseerde gebaren, kan worden bediend met een enkele aanwijzer zonder een padgebaseerd gebaar, tenzij een meerpunts- of padgebaseerd gebaar essentieel is.
Informatie over succescriterium 2.5.1 Aanwijzergebaren
Uitkomst: Niet aanwezig
2.5.2 Aanwijzerannulering (Niveau A)
Voor functionaliteit die kan worden bediend met een enkele aanwijzer, geldt ten minste één van de volgende zaken:
- Geen down-event: Het down-event van de aanwijzer wordt niet gebruikt om enig onderdeel van de functie uit te voeren;
- Afbreken of ongedaan maken: De functie wordt voltooid door het up-event en er is een mechanisme beschikbaar om de functie af te breken voordat deze wordt voltooid of om de functie ongedaan te maken als deze is voltooid;
- Up reversal: Met het up-event wordt elk resultaat van het voorgaande down-event ongedaan gemaakt;
- Essentieel: Het voltooien van de functie met het down-event is essentieel.
Informatie over succescriterium 2.5.2 Aanwijzerannulering
Uitkomst: Voldoende
2.5.3 Label in naam (Niveau A)
Bij componenten van de gebruikersinterface met labels die tekst of afbeeldingen van tekst bevatten, bevat de naam de tekst die visueel wordt weergegeven.
Informatie over succescriterium 2.5.3 Label in naam
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Op alle pagina's van de website https://www.nobb.nl/, toont het logo de tekst: "Noord Oost Brabantse Bibliotheken". De toegankelijke naam van deze link is "NOBB". De toegankelijke naam van de link is dus niet hetzelfde als de zichtbare tekst in het logo. Daardoor werkt de link niet goed als deze met een stemgestuurd systeem wordt geactiveerd. Daarvoor spreekt de bezoeker de tekst uit die zichtbaar is in het logo. Als de toegankelijke naam anders is, zal het systeem de link niet herkennen. Zorg daarom dat de tekst die in het logo zichtbaar is voorkomt in de toegankelijke naam.
In de header van de website is een zoekveld aanwezig. De placeholdertekst is "Waar ben je naar op zoek?", maar de toegankelijke naam van het invoerelement is "Zoekopdracht". Als de toegankelijke naam van een element niet hetzelfde is als de zichtbare tekst (in dit geval de placeholder-tekst), is het voor bezoekers die gebruikmaken van spraaksoftware niet mogelijk om het element te bedienen. Zij spreken een commando uit door de zichtbare tekst voor te lezen. Als deze niet voorkomt in de toegankelijke naam die in de code staat, werkt het commando niet. Zorg dat de toegankelijke naam de zichtbare tekst bevat, en zet deze tekst het liefst vooraan in de naam. De toegankelijke naam mag ook precies hetzelfde zijn als de zichtbare tekst.
Op pagina https://nobb.op-shop.nl/668/silent-book-club/vanaf/14-10-2025, heeft het select-element in de tabel geen zichtbaar label. De eerste optie fungeert als een pseudo-label met de tekst “Locatie”. Dit label verdwijnt als de bezoeker een andere optie selecteert. Hierdoor kunnen bezoekers die gebruikmaken van spraaksoftware het element niet bedienen. Zij spreken een commando uit door de zichtbare tekst voor te lezen. Het label moet daarom permanent zichtbaar zijn, én terugkomen in de toegankelijke naam van het element. Want als de zichtbare tekst niet voorkomt in de toegankelijke naam die in de code staat, werkt het commando niet. Zorg dat de toegankelijke naam de zichtbare tekst bevat, en zet deze tekst het liefst vooraan in de naam. De toegankelijke naam mag ook precies hetzelfde zijn als de zichtbare tekst.
2.5.4 Bewegingsactivering (Niveau A)
Functionaliteit die kan worden bediend door de beweging van een apparaat of beweging van een gebruiker, kan ook worden bediend met componenten van de gebruikersinterface. De reactie op de beweging kan worden uitgeschakeld om onbedoelde activering te voorkomen, behalve wanneer:
- Ondersteunde interface: De beweging wordt gebruikt om de functionaliteit te bedienen via een door toegankelijkheid ondersteunde interface;
- Essentieel: De beweging is essentieel voor de functie en wanneer de reactie op de beweging wordt uitgeschakeld, wordt de activiteit ongeldig gemaakt.
Informatie over succescriterium 2.5.4 Bewegingsactivering
Uitkomst: Niet aanwezig
3. Begrijpelijk
3.1 Leesbaar
3.1.1 Taal van de pagina (Niveau A)
De standaard menselijke taal van elke webpagina kan door software bepaald worden.
Informatie over succescriterium 3.1.1 Taal van de pagina
Uitkomst: Voldoende
3.1.2 Taal van onderdelen (Niveau AA)
De menselijke taal van elke passage of zin in de content kan door software bepaald worden, behalve waar het gaat om eigennamen, technische termen, woorden uit een onbepaalde taal en woorden of zinsdelen die deel zijn gaan uitmaken van het jargon van de onmiddellijk omringende tekst.
Informatie over succescriterium 3.1.2 Taal van onderdelen
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Op pagina https://nobb.op-shop.nl/ staat onder de header een carrousel. De navigatieknoppen daarin hebben toegankelijke namen in het Engels vanwege de aria-label-attributen: “previous slide/item”, “next slide/item”, “slide item 1” en andere.
Deze labels worden voorgelezen door schermlezers, volgens de uitspraakregels van de primaire taal van de pagina (in dit geval Nederlands). Vertaal de teksten van de aria-labels naar het Nederlands.
3.2 Voorspelbaar
3.2.1 Bij focus (Niveau A)
Als een component van de gebruikersinterface de focus krijgt, dan veroorzaakt dat geen contextwijziging.
Informatie over succescriterium 3.2.1 Bij focus
Uitkomst: Voldoende
3.2.2 Bij input (Niveau A)
Verandering van de instelling van een component van de gebruikersinterface veroorzaakt niet automatisch een contextwijziging, tenzij de gebruiker geïnformeerd is over het gedrag vóór het gebruik van de component.
Informatie over succescriterium 3.2.2 Bij input
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Op pagina https://nobb.op-shop.nl/668/silent-book-club/vanaf/14-10-2025 zorgt het select-element “Locatie” in de tabel ervoor dat de pagina opnieuw wordt geladen zodra een optie wordt geselecteerd. Dit mag niet zomaar gebeuren. Bezoekers moeten van tevoren gewaarschuwd worden dat de pagina opnieuw zal laden als zij een andere optie selecteren. Een andere oplossing is om een knop toe te voegen waarmee de bezoeker zijn keuze kan bevestigen.
3.2.3 Consistente navigatie (Niveau AA)
Navigatiemechanismen, die op meerdere webpagina's binnen een verzameling webpagina's herhaald worden, komen elke keer dat ze worden herhaald in dezelfde relatieve volgorde voor, tenzij een verandering wordt geïnitieerd door de gebruiker.
Informatie over succescriterium 3.2.3 Consistente navigatie
Uitkomst: Voldoende
3.2.4 Consistente identificatie (Niveau AA)
Componenten die dezelfde functionaliteit hebben binnen een verzameling webpagina's worden consistent geïdentificeerd.
Informatie over succescriterium 3.2.4 Consistente identificatie
Uitkomst: Voldoende
3.3 Assistentie bij invoer
3.3.1 Foutidentificatie (Niveau A)
Als een invoerfout automatisch ontdekt wordt, dan wordt het onderdeel waar de fout zit geïdentificeerd en wordt de fout tekstueel aan de gebruiker meegedeeld.
Informatie over succescriterium 3.3.1 Foutidentificatie
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Op pagina https://www.nobb.nl/klantenservice/contact/contactformulier.html wordt in het formulier HTML5-validatie gebruikt. Wanneer het formulier met onjuiste gegevens wordt verzonden, worden standaard HTML5-foutmeldingen weergegeven. Deze foutmeldingen worden niet door alle browsers en schermlezers even goed ondersteund. Elke browser toont de meldingen anders, en niet altijd op een toegankelijke manier: de melding is soms kortaf en onvolledig. Voeg daarom altijd zelf foutmeldingen toe aan het formulier. Controleer of er nog meer formulieren zijn die dit probleem hebben. Een vergelijkbaar probleem is met het formulier op pagina https://www.nobb.nl/klantenservice/formulier-opzeggen.html.
3.3.2 Labels of instructies (Niveau A)
Als de content gebruikersinvoer vereist, dan worden labels of instructies geleverd.
Informatie over succescriterium 3.3.2 Labels of instructies
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Op pagina https://www.nobb.nl/klantenservice/contact/contactformulier.html staat een formulier met meerdere verplichte velden die met een asterisk zijn gemarkeerd. Wanneer een asterisk wordt gebruikt om verplichte velden aan te geven, moet er boven het formulier een instructie staan zoals "Velden gemarkeerd met * zijn verplicht".
Hetzelfde probleem is relevant voor het formulier op pagina https://www.nobb.nl/klantenservice/formulier-opzeggen.html.
Op pagina https://www.nobb.nl/klantenservice/formulier-opzeggen.html is een formulier aanwezig. De select-elementen onder "Geboortedatum" en “Datum einde abonnement” hebben geen permanent label. Invoervelden moeten een label hebben dat altijd zichtbaar is. Dat kan een tekst zijn of een afbeelding (icoon). Een invoerveld zonder zichtbaar label kan mensen in de war brengen, omdat ze niet weten wat ze moeten invullen. Voeg een label toe in de vorm van een tekst of een icoon.
3.3.3 Foutsuggestie (Niveau AA)
Als een invoerfout automatisch ontdekt wordt en suggesties voor verbetering bekend zijn, dan worden de suggesties aan de gebruiker geleverd, tenzij dit de beveiliging of het doel van de content in gevaar zou brengen.
Informatie over succescriterium 3.3.3 Foutsuggestie
Uitkomst: Voldoende
3.3.4 Foutpreventie (wettelijk, financieel, gegevens) (Niveau AA)
Voor webpagina's die wettelijke verplichtingen of financiële transacties voor de gebruiker uitvoeren, die, door de gebruiker te beheren gegevens in gegevensopslagplaatsen verwijderen of wijzigen, of die antwoorden van de gebruiker verzenden, geldt minstens één van de volgende zaken:
- Omkeerbaar: Verzendingen kunnen ongedaan gemaakt worden.
- Gecontroleerd: Door de gebruiker ingevoerde gegevens worden gecontroleerd op invoerfouten en de gebruiker wordt de mogelijkheid gegeven om ze te verbeteren.
- Bevestigd: Er is een mechanisme beschikbaar voor het beoordelen, bevestigen en verbeteren van informatie voordat de verzending wordt voltooid.
Informatie over succescriterium 3.3.4 Foutpreventie (wettelijk, financieel, gegevens)
Uitkomst: Niet aanwezig
4. Robuust
4.1 Compatibel
4.1.1 Parsen (Niveau A)
In content die geïmplementeerd is met opmaaktalen hebben elementen volledige begin- en eindtags, zijn elementen genest volgens hun specificatie, bevatten elementen geen dubbele attributen en zijn alle ID's uniek, behalve waar de specificatie deze eigenschappen toelaat.
Informatie over succescriterium 4.1.1 Parsen
Uitkomst: Voldoende
4.1.2 Naam, rol, waarde (Niveau A)
Voor alle componenten van de gebruikersinterface (inclusief, maar niet uitsluitend voor formulierelementen, links en door scripts gegenereerde componenten), kunnen de naam (name) en rol (role) door software bepaald worden; toestanden (states), eigenschappen (properties) en waarden (values) die door de gebruiker ingesteld kunnen worden, kunnen door software ingesteld worden; en kennisgeving van veranderingen in deze items is beschikbaar voor user agents, met inbegrip van hulptechnologieën.
Informatie over succescriterium 4.1.2 Naam, rol, waarde
Uitkomst: Onvoldoende
Bevindingen: Wanneer de website voor het eerst wordt bezocht, wordt bovenaan de pagina een cookiebanner weergegeven. Na een klik op de knop “Lees hier meer over cookies” opent een dialoogvenster. Dit dialoogvenster heeft geen juist ARIA-rolattribuut en geen toegankelijke naam. Schermlezers kunnen hierdoor niet doorgeven dat het om een dialoogvenster gaat, en wat de inhoud ervan is. Dit kan opgelost worden door twee attributen toe te voegen aan het dialoogvenster: een aria-label met een duidelijke beschrijving van de inhoud (`aria-label="Beschrijving van de inhoud"`) en `role="dialog"`.
Op alle pagina's van de website heeft de zoekbalk in het bovenste menu een zoekknop zonder toegankelijke naam. Hierdoor is het voor bezoekers die een schermlezer gebruiken niet duidelijk wat deze knop doet. Geef een toegankelijke naam aan de knop.
Hetzelfde probleem met zoeken-knoppen staat op pagina https://nobb.op-shop.nl/ en op alle pagina’s wanneer de website op een klein scherm wordt bekeken en de menuoptie “Zoeken” is geselecteerd.
Op pagina https://www.nobb.nl/home/onze-bibliotheken/oss.html staat onder de kop "Digitale Overheidszaken" een afbeeldingslink zonder toegankelijke naam. Hierdoor begrijpen bezoekers die een schermlezer gebruiken niet wat de bestemming of de functie is van de link. Geef deze link een toegankelijke naam die het doel van de link beschrijft.
Een vergelijkbaar probleem is op pagina https://www.nobb.nl/404.html met alle afbeeldingslinks onder "Pagina niet gevonden", op pagina https://www.nobb.nl/nieuws/2025/landelijke-verkiezingen.html
met logo-links onder de kop "Weet je nog niet waarop je wilt stemmen?".
Bovenaan de pagina https://nobb.op-shop.nl/ staan vier filters die gebruikmaken van select-elementen. Deze select-elementen hebben geen toegankelijke naam of rol. Zonder naam kunnen schermlezers de functie van het select-element niet uitleggen aan de gebruiker. Voeg toegankelijke namen toe met behulp van een label of aria-label, zodat elk select-element beschrijvend is en begrijpelijk wordt voor bezoekers die hulpsoftware gebruiken.
Op pagina https://nobb.op-shop.nl/668/silent-book-club/vanaf/14-10-2025 heeft de keuzelijst “Locatie” geen toegankelijke naam. Hierdoor weten blinde of slechtziende bezoekers die een schermlezer gebruiken niet wat ze moeten selecteren. Keuzelijsten (comboboxen) moeten altijd een toegankelijke naam hebben die het doel van de lijst beschrijft. Voeg daarom een label toe dat duidelijk maakt wat de gebruiker moet kiezen.
Wanneer de website op een klein scherm wordt bekeken en de optie “Zoeken” in het hoofdmenu wordt geopend, verschijnt er een submenu met de invoervelden “Zoeken in de collectie” en “Zoeken binnen de website”. Beide velden hebben een zoekknop ernaast, maar deze knoppen hebben geen toegankelijke naam. Daardoor is voor schermlezersgebruikers niet duidelijk wat de functie van de knoppen is. Voeg voor beide knoppen een toegankelijke naam toe, bijvoorbeeld met aria-label="Zoeken in de collectie" en aria-label="Zoeken binnen de website", zodat gebruikers die hulpsoftware gebruiken weten welke actie de knop uitvoert.
Op kleine schermen worden het hamburgermenu en de zoekoptie weergegeven als interactieve elementen, maar deze zijn foutief gecodeerd als invoerelementen met role="checkbox". Hierdoor wordt de functie van deze knoppen niet juist doorgegeven aan hulpsoftware. De knop voor het openen en sluiten van het menu moet als een knop worden herkend, met het juiste roltype. Gebruik hiervoor een echt button-element of voeg het attribuut role="button" toe. Alleen dan kan de schermlezer correct doorgeven dat het om een knop gaat, en kan ook de status (open of gesloten) via bijvoorbeeld aria-expanded worden meegegeven. Pas deze elementen aan zodat ze correct functioneren voor bezoekers die niet visueel kunnen waarnemen of het menu open of gesloten is.
4.1.3 Statusberichten (Niveau AA)
In content die is geïmplementeerd met opmaaktalen kunnen statusberichten door software bepaald worden met behulp van rol (role) of eigenschappen (properties), zodat hulptechnologieën de berichten aan de gebruiker kunnen presenteren zonder dat ze de focus krijgen.
Informatie over succescriterium 4.1.3 Statusberichten
Uitkomst: Voldoende
Onderbouwing van de evaluatie
Het onderzoek is uitgevoerd op basis van de evaluatiemethode van het W3C, WCAG-EM. Dit gebeurt grotendeels handmatig door een steekproef te nemen. Voor een quickscan geldt dat we slechts delen uit deze methodiek gebruiken. Ondanks alle zorgvuldigheid en ervaring van de onderzoeker kan het voorkomen dat een probleem niet gesignaleerd is. Houd er rekening mee dat in een volgend onderzoek bepaalde onderdelen anders worden beoordeeld omdat technologieën en hulpsoftware worden doorontwikkeld. Bij het handmatig onderzoek wordt gebruik gemaakt van tools.
Steekproef getoetste webpagina's
- https://www.nobb.nl/
- https://www.nobb.nl/klantenservice/contact/contactformulier.html
- https://www.nobb.nl/klantenservice/abonnementen-en-tarieven/actueel.html
- https://www.nobb.nl/home/onze-bibliotheken.html
- https://www.nobb.nl/home/onze-bibliotheken/oss.html
- https://www.nobb.nl/overzicht-Bibliotheken/gids.962124.html/bibliotheek-berghem/
- https://www.nobb.nl/klantenservice/formulier-opzeggen.html
- https://www.nobb.nl/jeugd/0-6-jaar/voorleesfilmpjes.html
- https://www.nobb.nl/klantenservice.html
- https://www.nobb.nl/footer/de-bibliotheken-in-cijfers.html
- https://www.nobb.nl/footer/digitale-toegankelijkheid.html
- https://www.nobb.nl/404.html
- https://www.nobb.nl/nieuws/nieuwsoverzicht-NOBB.html
- https://www.nobb.nl/nieuws/2025/landelijke-verkiezingen.html
- https://www.nobb.nl/klantenservice/in-de-bibliotheek.html
- https://www.nobb.nl/zoekresultaten.website.html?q=werk
- https://nobb.op-shop.nl/
- https://www.nobb.nl/dam/pdf/jaarverslag-nobb-2024.pdf
- https://nobb.op-shop.nl/668/silent-book-club/vanaf/14-10-2025
- https://www.nobb.nl/dam/pdf/beleidsplan-nobb-2025-2028.pdf
Ondersteunende technieken
Webbrowsers (useragents) en andere software
Bij dit onderzoek is de volgende software gebruikt:- Chrome, versie 140
- Firefox, versie 142
- Safari, versie 18 in combinatie met VoiceOver
- NVDA in combinatie met Firefox
- PAC om pdf's te onderzoeken
Bronnen
-
Website Accessibility Conformance Evaluation Methodology (WCAG-EM) Overview
www.w3.org/WAI/eval/conformance (Engels) -
Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) 2.1 (Geautoriseerde Nederlandse vertaling)
www.w3.org/Translations/WCAG21-nl -
Website Accessibility Conformance Evaluation Methodology (WCAG-EM)
www.w3.org/WAI/eval/conformance -
Web Content Accessibility Guidelines (WCAG)
www.w3.org/WAI/intro/wcag -
How to Meet WCAG 2.1 Quick Reference
www.w3.org/WAI/WCAG21/quickref/
Deze rapportage is grotendeels gemaakt met de online evaluatietool van W3C.