Toegankelijkheidsonderzoek

Rapport:
Audit digitale toegankelijkheid website Provinciale begroting Fryslân


Onderzoeker
Mirjam, Swink; Kaylee, Swink
Datum
19 januari 2024
Opdrachtgever
Provincie Friesland

Samenvatting onderzoeksresultaat

De website Provinciale begroting Fryslân voldoet nog niet aan WCAG 2.1 niveau AA. Er zijn 21 van de 50 succescriteria waar één of meer fouten zijn gevonden. In dit document is vastgelegd in hoeverre de website voldoet aan de toegankelijkheidseisen die vastgelegd zijn in WCAG, de Web Content Accessibility Guidelines.

De website provinciale-begroting.frl is onderzocht tussen 11 december 2023 en 19 januari 2024. Het onderzoek is uitgevoerd aan de hand van de evaluatiemethode WCAG-EM. Doel van dit rapport is om de vervolgstappen te bepalen om tot een toegankelijke website te komen.

De meest opvallende bevindingen uit dit onderzoek zijn:

Het onderzoek richt zich specifiek op de toegankelijkheid van de website voor mensen met een functiebeperking, zoals mensen die blind, doof, laaggeletterd zijn of andere functieproblemen hebben. Voor hen is het van belang dat de website technisch en inhoudelijk zo is ingericht dat de site voor hen goed bruikbaar is. Een website optimaliseren voor toegankelijkheid heeft meer voordelen; het maakt de website beter bruikbaar voor iedereen (bijvoorbeeld ook voor mensen die op hun mobieltje kijken in een zonnige omgeving) en het maakt de site beter vindbaar in zoekmachines.

Scope van de evaluatie

Naam website Provinciale begroting Fryslân
Scope van de website Binnen de scope van het onderzoek valt:
  • Alle pagina's op provinciale-begroting.frl, provinciale-begroting-archief.frl en fryslan.begrotingsapp.nl.
  • Alle PDF's op provinciale-begroting.frl, provinciale-begroting-archief.frl en fryslan.begrotingsapp.nl.
Buiten de scope van het onderzoek valt:
  • Subwebsite(s) waarbij de HTML en/of het systeem afwijkt van de onderzochte website.
  • Alle externe systemen en websites waar via het onderzochte domein met een link naar wordt verwezen.
Conformiteitsdoel WCAG 2.1 niveau AA
Basisniveau van toegankelijkheid ondersteund Gangbare browsers en hulpsoftware.

Overzicht toetsresultaat

Principe Voldoende Onvoldoende Onbekend
1 Waarneembaar 8 12 0
2 Bedienbaar 10 7 0
3 Begrijpelijk 9 1 0
4 Robuust 2 1 0
Totaal 29 21 0

Leeswijzer

Dit onderzoek is een momentopname. De website kan inmiddels veranderd zijn. De gevonden problemen zijn slechts voorbeelden. Ga daarom bij elk probleem de gehele website na of dit ook op andere plaatsen voorkomt. Dit onderzoek is slechts een steekproef van een aantal pagina's. Er zijn zo veel mogelijk verschillende type pagina's opgenomen in de sample om zo een goede indruk te krijgen van de toegankelijkheid. Let op! Bij het aanbrengen van verbeteringen of wijzigingen op de website/app kunnen nieuwe problemen ontstaan. Succescriteria gemarkeerd met "Niet aanwezig" worden automatisch goedgekeurd. Succescriteria gemarkeerd met "Onbekend" worden niet goedgekeurd.

Uitgebreide toetsresultaten


1. Waarneembaar

1.1 Tekstalternatieven

1.1.1 Niet-tekstuele content (Niveau A)

Alle niet-tekstuele content die aan de gebruiker wordt gepresenteerd, heeft een tekstalternatief dat een gelijkwaardig doel dient, behalve voor de hierna vermelde situaties.

Informatie over succescriterium 1.1.1 Niet-tekstuele content

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: Op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/ wordt het logo waarop de tekst 'Provinsje fryslan provincie fryslan' te zien is, door hulpsoftware voorgelezen als 'Provinciale begroting 2020'. Dit komt doordat er een kop met deze tekst aan het logo is toegevoegd. Het logo heeft hiermee geen goede alternatieve tekst. De alternatieve tekst van een logo moet minimaal de naam van de organisatie bevatten, en de tekst die op het logo te zien is. Als de afbeelding als link dient kan er ook een beschrijvend linkdoel aan de alternatieve tekst toegevoegd worden, maar dat is niet verplicht. Hetzelfde komt voor bij het logo op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/ en https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/leeswijzer/.

Op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020 is een bewegende afbeelding te zien in de header, een scroll-icoon. Deze heeft geen alternatieve tekst, voor een bezoeker die gebruik maakt van hulpsoftware zoals een screenreader is alleen 'klikbaar' te horen. Voeg een alternatieve tekst toe waaruit de functie van de afbeelding duidelijk wordt.

Op pagina https://provinciale-begroting.frl/begroting-2024/programma/paragraaf-2-weerstandsvermogen#3244029-onderdeel-inleiding staat een afbeelding waarop een schematische weergave te zien is van de opbouw van het weerstandsvermogen. Dit is een afbeelding van tekst wat niet mag volgens de WCAG. Slechtzienden kunnen de tekst die op de afbeelding te lezen is niet aanpassen om de leesbaarheid te verhogen, en de afbeelding is verborgen voor hulpsoftware zoals een screenreader. In de tekst boven de afbeelding wordt een deel van de onderdelen en hun onderlinge verhouding beschreven, maar de onderdelen 'Beschikbare middelen' en 'Bekende risico's' ontbreken hierin. Zorg ervoor dat de informatie op een andere manier beschikbaar is, bijvoorbeeld door deze als HTML-tekst op de pagina te plaatsen. Een soortgelijk probleem komt voor bij de afbeelding waarop te zien is hoe de jaarstukken zijn opgebouwd en de afbeeldingen van de tabellen, op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/leeswijzer/. Zie ook succescriterium 1.4.5.


1.2 Op tijd gebaseerde media

1.2.1 Louter-geluid en louter-videobeeld (vooraf opgenomen) (Niveau A)

Voor media met vooraf opgenomen louter-geluid en vooraf opgenomen louter-videobeeld is het volgende waar, behalve als de audio of video een media-alternatief voor tekst is en duidelijk als zodanig is gelabeld:

Informatie over succescriterium 1.2.1 Louter-geluid en louter-videobeeld (vooraf opgenomen)

Uitkomst: Niet aanwezig


1.2.2 Ondertitels voor doven en slechthorenden (vooraf opgenomen) (Niveau A)

Er worden ondertitels voor doven en slechthorenden geleverd voor alle vooraf opgenomen audiocontent in gesynchroniseerde media, behalve als het mediabestand een media-alternatief voor tekst is en duidelijk als zodanig is gelabeld.

Informatie over succescriterium 1.2.2 Ondertitels voor doven en slechthorenden (vooraf opgenomen)

Uitkomst: Niet aanwezig


1.2.3 Audiodescriptie of media-alternatief (vooraf opgenomen) (Niveau A)

Er wordt een alternatief geleverd voor op tijd gebaseerde media of audiodescriptie van de vooraf opgenomen videocontent geleverd voor gesynchroniseerde media, behalve als het mediabestand een media-alternatief voor tekst is en duidelijk als zodanig is gelabeld.

Informatie over succescriterium 1.2.3 Audiodescriptie of media-alternatief (vooraf opgenomen)

Uitkomst: Niet aanwezig


1.2.4 Ondertitels voor doven en slechthorenden (live) (Niveau AA)

Er worden ondertitels voor doven en slechthorenden geleverd voor alle live audiocontent in gesynchroniseerde media.

Informatie over succescriterium 1.2.4 Ondertitels voor doven en slechthorenden (live)

Uitkomst: Niet aanwezig


1.2.5 Audiodescriptie (vooraf opgenomen) (Niveau AA)

Er wordt een audiodescriptie geleverd voor alle vooraf opgenomen videocontent in gesynchroniseerde media.

Informatie over succescriterium 1.2.5 Audiodescriptie (vooraf opgenomen)

Uitkomst: Niet aanwezig


1.3 Aanpasbaar

1.3.1 Info en relaties (Niveau A)

Informatie, structuur en relaties overgebracht door presentatie kunnen door software bepaald worden of zijn beschikbaar in tekst.

Informatie over succescriterium 1.3.1 Info en relaties

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: In het dl-element op pagina https://provinciale-begroting.frl/begroting-2024/Application/Contact zijn verschillende elementen genest die niet in het dl-element mogen staan. In een dl-elementen mogen alleen dt-, dd-, div- en span-elementen zijn genest. Op dit moment staan ook br- en hr-elementen in het dl-element. Een verkeerde opmaak van elementen kan problemen opleveren voor hulpsoftware. Zorg ervoor dat de br- en hr-elementen uit het dl-element worden gehaald.

Wanneer op pagina https://provinciale-begroting.frl/begroting-2024/zoeken wordt gezocht op een term, bijvoorbeeld 'begroting', verschijnt een lijst met zoekresultaten. Hierboven staat een kop '101 resultaten.', deze is opgemaakt kop kopniveau 2 (h2). Deze kop bevat geen content, omdat deze direct opgevolgd wordt door een kop op hetzelfde kopniveau. Zorg ervoor dat elke kop content bevat en deze goed beschrijft. Dit kan bijvoorbeeld opgelost worden door de zoekresultaten een ander kopniveau te geven (h3). Ditzelfde komt op meerdere pagina's voor, bijvoorbeeld op https://provinciale-begroting.frl/2e-bestuursrapportage-2022/programma/paragraaf-3-grote-projecten#doelstellingen is de kop '2e Bestuursrapportage 2022' een kop zonder content omdat deze direct wordt opgevolgd door een kop op hetzelfde niveau. Op deze pagina komt een soortgelijk probleem voor met koppen op kopniveau 3 (h3), bijvoorbeeld bij de kop 'Wat willen we bereiken?'.

Op pagina https://provinciale-begroting.frl/2e-bestuursrapportage-2022/programma/paragraaf-3-grote-projecten#doelstellingen staan in de tekst meerdere visuele koppen, zoals bijvoorbeeld '1. Overzicht grote projecten' en 'Infrastructurele projecten'. Deze zijn als kop te herkennen doordat deze met het strong-element dikgedrukt zijn gemaakt, maar deze informatie wordt niet doorgegeven aan hulpsoftware zoals een screenreader. Daardoor is voor een bezoeker die hier gebruik van maakt niet te herkennen dat het hier om koppen gaat. Ditzelfde geldt voor de koppen in de tekst op pagina https://provinciale-begroting.frl/begroting-2024/programma/paragraaf-6-grondbeleid#3244062-onderdeel-61-samenvatting-grondbezit, deze zijn te herkennen doordat ze onderstreept of schuingedrukt zijn. Zorg ervoor dat alle koppen daadwerkelijk als kop opgemaakt zijn, door gebruik te maken van een h-element. Dit komt op meerdere pagina's voor, bijvoorbeeld https://provinciale-begroting.frl/jaarstukken-2022/programma/gearfetting#2952326-onderdeel-frysln-2028 en https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/leeswijzer/.

Op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/ is het logo opgemaakt met de tekst 'Provinciale Begroting 2020' als kop in een h1-element. Hierdoor komt dezelfde kop op ditzelfde kopniveau tweemaal voor op de pagina. De kop in het logo is op de pagina niet te zien, maar wordt wel door hulpsoftware zoals een screenreader voorgelezen. Een goede koppenstructuur bevat maximaal één kop op kopniveau 1. Los dit bijvoorbeeld op door de kop van het logo te verwijderen en door een goede alternatieve tekst aan het logo toe te voegen. Een soortgelijk probleem komt voor op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/ en https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/leeswijzer/. Zie ook succescriterium 1.1.1.

Op pagina https://provinciale-begroting.frl/2e-bestuursrapportage-2022/programma/paragraaf-3-grote-projecten#doelstellingen staan in de tekst onder 'Inleiding' verschillende opsommingen. Omdat deze opsommingen in HTML niet als lijsten zijn opgemaakt, zijn deze voor bezoekers die gebruik maken van hulpsoftware zoals een screenreader niet als zodanig te herkennen. Gebruik voor ongeordende lijsten de ul- en li-elementen, en voor geordende lijsten de ol- en li-elementen. Dit komt voor bij meerdere opsommingen op deze pagina. Ook op pagina https://provinciale-begroting.frl/begroting-2024/programma/paragraaf-6-grondbeleid#3244062-onderdeel-61-samenvatting-grondbezit komt dit voor, onder de visuele kop 'Overig vastgoedbezit'.

Op pagina https://provinciale-begroting.frl/begroting-2024/programma/paragraaf-2-weerstandsvermogen#3244029-onderdeel-inleiding is de tabel 'Scores kengetallen Begroting 2024' te vinden. De koppen in deze tabel zijn als kop herkenbaar gemaakt door styling, in plaats van met het th-element. Daardoor is de relatie tussen de koppen en datacellen voor screenreadergebruikers niet duidelijk. Zorg ervoor dat tabellen goed zijn opgemaakt en gebruik voor tabelkoppen altijd het th-element, geef ook het bereik van de kopcellen aan. Ditzelfde geldt voor de tabel onder de kop '5. Belastingcacpaciteit: Opcenten'. Ook op andere pagina's komen tabellen voor waarin dit probleem speelt, een aantal voorbeelden zijn:

Op pagina https://provinciale-begroting.frl/begroting-2024/programma/paragraaf-2-weerstandsvermogen#3244029-onderdeel-inleiding is de tabel 'Beschikbare weerstandscapaciteit' te vinden. Hierin komen meerdere toegankelijkheidsproblemen voor. De koppen in deze tabel zijn als kop herkenbaar gemaakt door styling, in plaats van met het th-element. Daardoor is de relatie tussen de koppen en datacellen voor screenreadergebruikers niet duidelijk. Zorg ervoor dat tabellen goed zijn opgemaakt en gebruik voor tabelkoppen altijd het th-element. Visueel zijn de eerste twee rijen samengevoegd ('Type beschikbare weerstandscapaciteit' en 'Bedragen x €1.000,-) maar door een screenreader worden deze als aparte rijen voorgelezen. Maak gebruik van het rowspan-attribuut om de cellen samen te voegen.
Verwijder lege cellen uit de tabel, zoals bijvoorbeeld de rij met lege cellen boven en onder 'Bestemmingsreserves' en de twee lege cellen in de rij 'Reserves:' (voeg de lege cellen op deze rij samen).
Soortgelijke problemen komen voor in de tabel 'Weerstandsvermogen', 'Benodigde weerstandscapaciteit' en de tabel 'Reserves', bij deze laatste is het ook van belang om de subkoppen (bijvoorbeeld 'Algemene reserve') goed aan de datacellen te koppelen. Ook op andere pagina's staan tabellen waarin soortgelijke problemen voorkomen, bijvoorbeeld de tabel 'Overzicht lasten en baten programma 1 Bestuur' op pagina https://fryslan.begrotingsapp.nl/begroting-2024/programma/programma-1-bestuur#3243820-onderdeel-portefeuillehouders.

Op pagina https://provinciale-begroting.frl/begroting-2024/programma/paragraaf-2-weerstandsvermogen#3244029-onderdeel-inleiding staat onder 'Actuele risico's' een tabel. Voor bezoekers die gebruik maken van hulpsoftware is het lastig om de structuur in de tabel te bepalen, omdat deze tabelkoppen mist en de eerste kolom visuele koppen met gewone tekst bevat. Zorg ervoor dat de tabel op de juiste manier wordt opgemaakt, of plaats de informatie op een andere manier op de pagina als het gebruik van een tabel niet noodzakelijk is.
Soortgelijke problemen komen ook voor bij andere tabellen, bijvoorbeeld op pagina https://provinciale-begroting.frl/jaarstukken-2022/programma/gearfetting#2952331-onderdeel-wat-diene-wy-yn-2022/.

Op pagina https://provinciale-begroting.frl/begroting-2024/programma/paragraaf-2-weerstandsvermogen#3244029-onderdeel-inleiding is de tabel 'Begroting 2024' te vinden. Deze tabel is niet toegankelijk opgemaakt. Pas de opmaak van de tabel aan, of plaats de informatie die in de tabel staat op een andere manier op de pagina. Een aantal problemen die zich voordoen in de tabel zijn:

  • De koppen 'Begroting 2024' en 'Toelichting' met bijbehorende tekst staan in de tabel terwijl deze buiten de tabel horen te staan.
  • Boven de bovenste rij staat een lege rij en voor de eerste kolom een lege kolom. Deze zijn niet zichtbaar maar worden wel voorgelezen.
  • Rij 3 kolom 6 bevat een datum in een wit lettertype op witte achtergrond, deze is visueel onzichtbaar maar wordt door een screenreader wel voorgelezen.
  • De rij 'Juridische procedure' bevat kopcellen die betrekking hebben op cellen in rijen hieronder. De koppen in deze tabel zijn als kop herkenbaar gemaakt door styling, in plaats van met het th-element. Daardoor is de relatie tussen de koppen en datacellen voor screenreadergebruikers niet duidelijk.
  • De datacellen 3 tot en met 6 op de rij 'Programma 6: Bedrijfsvoering' zijn samengetrokken en hierin zijn de lege cellen die eronder staan ook meegenomen. Voeg de lege datacellen per rij samen, of zorg er op andere manier voor dat het voor screenreadergebruikers duidelijk is dat deze cellen geen data bevatten.
  • Onder de tabel staan nog 3 lege rijen, deze zijn niet zichtbaar maar worden wel per cel voorgelezen door een screenreader.

Op pagina https://provinciale-begroting.frl/2e-bestuursrapportage-2022/programma/paragraaf-3-grote-projecten#doelstellingen staat de tabel 'Natuurpact | Scenario 5B | Programmering 2014 t/m 2027'. Deze is niet toegankelijk opgemaakt, er doen zich meerdere problemen voor. Visueel is de tabel onderverdeeld in drie tabellen, maar de tabel is in HTML als één tabel opgemaakt. Hierdoor zijn voor bezoekers die gebruik maken van hulpsoftware zoals een screenreader meerdere lege rijen en cellen te horen. In de tabel is door styling herkenbaar gemaakt hoe de koppen en overige informatie zich tot elkaar verhouden, maar dit is door hulpsoftware niet te interpreteren. Zorg ervoor dat de tabel correct wordt opgemaakt, waarbij de titel van de tabel buiten de tabel geplaatst wordt, geen lege rijen en cellen voorkomen, en de tabelkoppen en datacellen op de juiste manier met elkaar verbonden zijn.

Op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/ staat onder 'Jaarstukken' de tabel 'Wat heeft het programma gekost?'. Deze tabel is in HTML niet als tabel opgemaakt, maar elke kolom die visueel in de tabel te zien is is opgemaakt als lijst met het ul- en li-element. Hierdoor is voor bezoekers die gebruik maken van hulpsoftware zoals een screenreader een opsomming van een aantal lijsten met lijst-items te horen, en is het voor hen niet duidelijk dat het hier om een tabel gaat. De onderlinge verbanden tussen de gegevens (die visueel op één rij staan) zijn niet te leggen. Los dit op door de tabel op correcte wijze op te maken met het table-element in HTML. Ditzelfde geldt voor de andere tabellen op deze pagina. Zie ook succescriterium 1.3.2.

Op pagina https://provinciale-begroting.frl/2e-bestuursrapportage-2022/programma/paragraaf-3-grote-projecten#1027053-doelstelling-infrastructurele-en-overige-projecten staat de tabel 'Opbouw reserve breed cofinancieringsbudget', waarin bij 'IKW/Waddenfonds' een asterisk (*) staat. Er is geen verklaring te vinden waar deze asterisk naar verwijst. Bij de tabel onder de kop 'POP3/POP3+' staat zowel boven als onder de tabel een (inhoudelijk verschillende) verklaring van de asterisk die in de tabel gebruikt wordt. Voor sommige bezoekers kan het hierdoor lastig te zijn om de betekenis van de asterisk te bepalen. Voor bezoekers die gebruik maken van hulpsoftware zoals een screenreader is dit extra lastig, zeker als er nog andere content tussen het element en de verklaring staat. Zorg ervoor dat er een verklaring aanwezig is bij gebruik van een asterisk, en dat op correcte wijze naar de verklaring verwezen wordt. Zorg ook dat de verklaring voor hulpsoftware wordt toegevoegd aan het betreffende element (dit hoeft niet zichtbaar te zijn op de pagina) zodat deze op het juiste moment voorgelezen wordt. Ditzelfde komt op bij meerdere tabellen voor op deze pagina, en op andere pagina's zoals bijvoorbeeld https://provinciale-begroting.frl/jaarstukken-2022/programma/gearfetting#2952331-onderdeel-wat-diene-wy-yn-2022 en https://provinciale-begroting.frl/begroting-2024/programma/paragraaf-2-weerstandsvermogen#3244029-onderdeel-inleiding.

In de PDF https://provinciale-begroting-archief.frl/2022/wp-content/uploads/sites/8/2023/06/I-7-Correctie-terugbetalen-vermogensafbouw-aan-deelnemers-GR-De-Marrekrite-2022-tm-2025.pdf staat een tabel, 'Exploitatie'. Hierin is visueel te onderscheiden of de informatie in de cellen hoort onder de subkop 'Lasten' of 'Baten'. Voor bezoekers die gebruik maken van hulpsoftware zoals een screenreader is deze onderverdeling niet duidelijk. Los dit op door hier bijvoorbeeld twee afzonderlijke tabellen van te maken, en de kopcellen en datacellen op correcte wijze aan elkaar te verbinden.

In de PDF https://provinciale-begroting-archief.frl/2022/wp-content/uploads/sites/8/2023/06/I-7-Correctie-terugbetalen-vermogensafbouw-aan-deelnemers-GR-De-Marrekrite-2022-tm-2025.pdf zijn de koppen (bijvoorbeeld 'Toelichting') in de codelaag (tags) niet opgemaakt als koppen. Voor bezoekers die gebruik maken van hulpsoftware zoals een screenreader is een goede kopstructuur belangrijk. Zorg ervoor dat koppen met de juiste tags in de codelaag opgemaakt worden. Ook in de PDF https://provinciale-begroting-archief.frl/2022/wp-content/uploads/sites/8/2023/05/Provincie-Fryslan-wg-controleverklaring.pdf staan koppen waarbij ditzelfde zich voordoet.

In het PDF document https://provinciale-begroting-archief.frl/2022/wp-content/uploads/sites/8/2023/05/Provincie-Fryslan-wg-controleverklaring.pdf staan grijsblauwe vlakken met witte tekst, bijvoorbeeld 'A. Verklaring over de in de jaarstukken...'. Deze tekst is opgemaakt als een lijst die bestaat uit één lijst-item. Omdat het hier niet gaat om een lijst kan dit verwarrend werken voor bezoekers die dit op deze manier voorgelezen krijgen. Zorg ervoor dat deze tekst op andere wijze opgemaakt wordt in de codelaag van het document.

In het PDF document https://provinciale-begroting-archief.frl/2022/wp-content/uploads/sites/8/2023/05/Provincie-Fryslan-wg-controleverklaring.pdf staat verdeeld over pagina 3 en 4 een tabel die begint met de kop 'Frauderisico'. In deze tabel zijn de datacellen niet op correcte wijze aan kopcellen verbonden, waardoor de inhoud van de tabel lastig te interpreteren is door bezoekers die gebruik maken van hulpsoftware zoals een screenreader. Zo is in de datacel onder de kop 'Frauderisico' een deel van de tekst opgemaakt als tabelkop met de TH-tag. Ook is in het tweede deel van de tabel (rij 3, die op pagina 4 staat) de tekst in de eerste kolom opgemaakt als kop met de TH-tag. Zorg ervoor dat de koppen en datacellen correct aan elkaar verbonden worden, en als de derde rij die op pagina 4 staat niet bij de tabel hoort kan hier een aparte tabel (of gewone tekst) van gemaakt worden.


1.3.2 Betekenisvolle volgorde (Niveau A)

Als de volgorde waarin content wordt gepresenteerd van invloed is op zijn betekenis, kan een correcte leesvolgorde door software bepaald worden.

Informatie over succescriterium 1.3.2 Betekenisvolle volgorde

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: Wanneer een bezoeker op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020 komt is een dialoogvenster te zien bij de schuifknop waar gekozen kan worden voor de Nederlandse of Friese taal. Hierin staat uitleg over de taalkeuze. Visueel is te zien dat dit venster bij de schuifknop hoort, maar omdat beide elementen in de HTML volgorde ver uit elkaar staan is dit verband niet te leggen door bezoekers die niet kunnen zien en die navigeren via het toetsenbord. Los dit op door de elementen in HTML op de juiste volgorde te zetten zodat ze elkaar opvolgen. Ditzelfde komt voor op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/ en https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/leeswijzer/. Zie ook succescriterium 2.4.3.

Op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/ staat onder 'Jaarstukken' de tabel 'Wat heeft het programma gekost?'. Deze tabel is in HTML opgemaakt als een verzamelijk van lijsten, waardoor door hulpsoftware zoals een screenreader geen betekenisvolle verbanden te leggen zijn. Hulpsoftware houdt de leesvolgorde aan zoals deze bepaald is voor lijsten, waarbij de lijst-items na elkaar opgesomd worden. Zorg ervoor dat de tabel correct wordt opgemaakt als tabel met het table-element, zodat een correcte volgorde van de tabelcellen door hulpsoftware bepaald kan worden. Ditzelfde geldt voor de andere tabellen op deze pagina. Zie ook succescriterium 1.3.1.


1.3.3 Zintuiglijke eigenschappen (Niveau A)

Instructies die geleverd worden om content te begrijpen en te bedienen zijn niet alleen afhankelijk van zintuiglijke eigenschappen van componenten zoals vorm, kleur, omvang, visuele locatie, oriëntatie of geluid.

Informatie over succescriterium 1.3.3 Zintuiglijke eigenschappen

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: Op pagina https://provinciale-begroting.frl/2e-bestuursrapportage-2022/programma/paragraaf-3-grote-projecten#1027053-doelstelling-infrastructurele-en-overige-projecten wordt op sommige plekken naar een tabel verwezen met aanduidingen als 'hieronder' en 'bovenstaande'. Bijvoorbeeld onder de kop 'Uitvoering natuuropgave vervolg'. Hier staat tussen de verwijzing naar 'bovenstaande tabel' en de betreffende tabel nog een link die terug naar de navigatie leidt. Dit kan verwarrend werken voor bezoekers die niet kunnen zien. Vermijd aanduidingen waarin zintuiglijke informatie wordt gebruikt om te verwijzen naar elementen, en gebruik deze helemaal niet wanneer er nog andere elementen staan tussen de aanduiding (zoals 'bovenstaande') en het element waar naar verwezen wordt. Soortgelijke problemen komen ook op andere pagina's voor, bijvoorbeeld op pagina https://provinciale-begroting.frl/jaarstukken-2022/programma/gearfetting#2952331-onderdeel-wat-diene-wy-yn-2022 de aanduiding 'boppesteande tabellen'.


1.3.4 Weergavestand (Niveau AA)

De content beperkt de weergave en bediening niet tot een enkele presentatie-oriëntatie, zoals staand of liggend, tenzij een specifieke presentatie-oriëntatie essentieel is.

Informatie over succescriterium 1.3.4 Weergavestand

Uitkomst: Voldoende


1.3.5 Identificeer het doel van de input (Niveau AA)

Het doel van elk invoerveld waarmee informatie van de gebruiker wordt verzameld, kan door software bepaald worden wanneer:

Informatie over succescriterium 1.3.5 Identificeer het doel van de input

Uitkomst: Niet aanwezig


1.4 Onderscheidbaar

1.4.1 Gebruik van kleur (Niveau A)

Kleur wordt niet als het enige visuele middel gebruikt om informatie over te brengen, een actie aan te geven, tot een reactie op te roepen of een visueel element te onderscheiden.

Informatie over succescriterium 1.4.1 Gebruik van kleur

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: Op pagina https://provinciale-begroting.frl/begroting-2024/programma/paragraaf-2-weerstandsvermogen#3244029-onderdeel-inleiding staan een aantal grafieken, bijvoorbeeld 'Netto schuldquote'. Hierin is aan de verschillende kleuren te zien in welke categorie de informatie valt. Voor bezoekers die kleurenblind zijn is deze informatie niet beschikbaar omdat de kleuren mogelijk niet te onderscheiden zijn. Zorg ervoor dat informatie niet alleen door kleur overgebracht wordt, maar ook op een andere manier herkenbaar is. Dit geldt voor alle grafieken op deze pagina.

Op pagina https://fryslan.begrotingsapp.nl/bestuursrapportage-2023/programma/programma-4-economie#3061000-onderdeel-portefeuillehouders is in de tabel 'Resultaat indicatoren' in de laatste kolom ('Prognose 2023') door middel van kleur aangegeven wat de prognose is. Voor bezoekers die kleurenblind zijn zijn deze kleuren mogelijk niet te onderscheiden. Breng deze informatie ook op een andere manier over dan alleen door kleur. Dit geldt voor meerdere tabellen op deze pagina.

Op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/leeswijzer/ staan twee afbeeldingen ('Programma's' en 'Paragraaf Grote projecten en bijlage investeringen..') waarin kleuren gebruikt worden om informatie over te brengen. Bezoekers die kleurenblind zijn kunnen deze kleuren mogelijk niet onderscheiden. Zorg ervoor dat de informatie op meer manieren overgebracht wordt, bijvoorbeeld door in de tekst te benoemen om welke kleur het gaat.

Wanneer bezoekers op pagina https://provinciale-begroting.frl/2e-bestuursrapportage-2022/programma/paragraaf-3-grote-projecten#1105302-perspective-1spoorprojecten-programma-infrastructuur inzoomen verdwijnt het navigatiemenu achter de knop 'Tonen'. Wanneer toetsenbordgebruikers focus plaatsen op deze knop wordt dat alleen aangegeven door een kleurverandering van het pijlicoon in de knop. Sommige bezoekers kunnen kleuren niet goed waarnemen en weten daardoor niet dat de knop focus heeft. Zorg ervoor dat kleur niet het enige middel is waarmee informatie wordt overgebracht. Dit probleem kan bijvoorbeeld worden opgelost door gebruik te maken van een focusrand op de knop.
Dit komt voor op meerdere pagina's, bijvoorbeeld op https://provinciale-begroting.frl/jaarstukken-2022/programma/gearfetting#2952331-onderdeel-wat-diene-wy-yn-2022.


1.4.2 Geluidsbediening (Niveau A)

Als een geluidsweergave op een webpagina automatisch meer dan 3 seconden speelt, is er of een mechanisme beschikbaar om de geluidsweergave te pauzeren of te stoppen, of er is een mechanisme beschikbaar om het geluidsvolume onafhankelijk van het overall systeemvolume te regelen.

Informatie over succescriterium 1.4.2 Geluidsbediening

Uitkomst: Voldoende


1.4.3 Contrast (minimum) (Niveau AA)

De visuele weergave van tekst en afbeeldingen van tekst heeft een contrastverhouding van ten minste 4,5:1, behalve in de volgende gevallen:

Informatie over succescriterium 1.4.3 Contrast (minimum)

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: Bevindingen beschreven bij dit succescriterium die voorkomen op pagina's waarop de 'Hoog contrast-knop' staat, zijn gevonden na inschakelen van het hoge contrast.

Op pagina https://provinciale-begroting.frl/ staat witgekleurde tekst op een achtergrond waarin afwisselende beelden te zien zijn. Doordat over deze achtergrondafbeeldingen een transparante donkere kleur heen staat, is het contrast met de tekst overal voldoende zolang de pagina op normaal formaat bekeken wordt. Bij inzoomen vanaf 250% bij een schermgrootte van 1280 bij 1024 pixels, valt de witte tekst deels buiten dit kader. Daardoor is op bepaalde punten het contrast te laag, bijvoorbeeld tussen de witte tekst en blauwe (HEX #ADCD0D1) achtergrond waar de contrastverhouding 1.8:1 is terwijl dit minimaal 3:1 moet zijn. Ook wanneer de witte tekst op lichtblauwe (HEX #E3F4F9) valt, is de contrastverhouding te laag. Deze is dan 1.1:1 waar dit minimaal 3:1 moet zijn.

Op pagina https://fryslan.begrotingsapp.nl/begroting-2024/programma/programma-1-bestuur#3243820-onderdeel-portefeuillehouders staat onder de kop 'Wat gaan we daarvoor doen' een tabel, in de eerste cel is de tekst 'Onderwerp' te zien. De tekstkleur (HEX #2A292E) heeft onvoldoende contrast met de blauwe (HEX #244994) achtergrond. De contrastverhouding is 1.6:1 waar dit minimaal 3:1 moet zijn.

Bovenaan pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020 staat een schuifje waarmee de tekst op de pagina kan worden gewijzigd van Nederlands (NL) naar Fries (FRL). Wanneer de tekst 'NL' of 'FRL' inactief is omdat de andere taal is geselecteerd, wordt deze lichtgrijs (HEX #CCCCCC) en heeft deze een te laag contrast met de witte achtergrond. De contrastverhouding is 1.6:1 waar deze minimaal 4.5:1 moet zijn. Ditzelfde komt voor op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/ en https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/leeswijzer/.

Op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020 heeft de witte tekst onder de kop 'Samenvatting begroting 2020' te weinig contrast met de blauwe (HEX #009BDF) achtergrond. De contrastverhouding is 3.1:1 waar deze minimaal 4.5:1 moet zijn. Ditzelfde geldt voor de items die staan in het overzicht onder 'Wat geven we waaraan uit?', en het actieve tabblad 'Lasten per programma'. Dezelfde kleurencombinatie komt voor op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/, bijvoorbeeld bij de kop 'Vastgestelde beleidsnotities' en de links die hieronder staan. Op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/leeswijzer/ komt ditzelfde voor onder de kop 'Leeswijzer' bij de huidige pagina, 'Leeswijzer'.

Op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/ is onder de kop 'Wat heeft het programma gekost?' een tabel te zien waarin blauwe (HEX #009BDF) tekst op een donkergrijze (HEX #E5E5E5) te zien is. De kleurverhouding tussen deze kleuren is 2.4:1 en dat is te laag, deze moet minimaal 4.5:1 zijn. Dezelfde blauwe tekstkleur komt ook voor op lichtgrijze (HEX #F9F9F9) achtergrond, hier is de kleurverhouding 2.9:1 en ook hier moet deze minimaal 4.5:1 zijn. Ditzelfde komt voor in de andere tabellen op deze pagina.

Op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/ staat onder de kop 'Wat heeft het programma gekost?' in de tweede tabel rode tekst (HEX #C73326) op donkergrijze (HEX #E5E5E5) achtergrond. De contrastverhouding is hier 4.2:1 en dat is te laag, deze moet minimaal 4.5:1 zijn.

Op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/ staat onder de inhoudsopgave de schuingedrukte tekst 'Portefeuillehouder: gedeputeerde Sander de Rouwe'. Deze is grijsgekleurd (HEX #797978) en heeft een te laag contrast met de witte achtergrond. De contrastverhouding is 4.3:1 waar dit minimaal 4.5:1 moet zijn. Let er hierbij op dat de oorspronkelijke tekstkleur (HEX #575756) wel voldoende contrast met de achtergrond heeft, maar doordat deze deels transparant is gemaakt (0.8) is het contrast alsnog te laag.

Op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/ staat onderaan de pagina de kop 'Toelichting'. De schuingedrukte koppen en gewone teksten die hieronder te zien zijn, hebben onvoldoende contrast met de achtergrond. De grijze (HEX #777776) tekst heeft een contrastverhouding van 4.2:1 met de lichtgrijze (HEX #F9F9F9), waar dit minimaal 4.5:1 moet zijn. Let er hierbij op dat de oorspronkelijke tekstkleur (HEX #575756) wel voldoende contrast met de achtergrond heeft, maar doordat deze deels transparant is gemaakt (0.8) is het contrast te laag.

Wanneer op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020 ingezoomd wordt vanaf 250% bij een schermgrootte van 1280x1024px, verschuiven de menu-items waardoor deze deels op een achtergrond terecht komen waarmee de witte tekst een te laag contrast heeft. De achtergrond is op sommige punten lichtbruin (HEX #A09889), deze kleur heeft een contrastverhouding van 2.8:1 met de witte tekst. Het contrast moet minimaal 3:1 zijn. Bij scrollen over de pagina staat deze witte tekst soms op witte achtergrond en wordt daardoor helemaal onzichtbaar. Soortgelijke contrastproblemen komen in dezelfde situatie voor op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/ en https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/leeswijzer/.

Wanneer op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020 ingezoomd wordt vanaf 250% bij een schermgrootte van 1280x1024pxt, komt een deel van de blauwe (HEX #009BDF) tekst 'Begroting in één oogopslag' op een donkerblauwe (HEX #244A95) achtergrond te staan. De contrastverhouding is hier 2.7:1 en dat is te laag, dit moet minimaal 3:1 zijn.

In het PDF https://provinciale-begroting-archief.frl/2022/wp-content/uploads/sites/8/2023/05/Provincie-Fryslan-wg-controleverklaring.pdf staan rode (HEX #ED1A3B) koppen in de tekst. Deze hebben onvoldoende contrast met de witte achtergrond. De contrastverhouding is 4.3:1 waar deze minimaal 4.5:1 moet zijn.

In het PDF document https://provinciale-begroting-archief.frl/2022/wp-content/uploads/sites/8/2023/05/Provincie-Fryslan-wg-controleverklaring.pdf staan grijsblauwe (HEX #8595AB) balken met daarin witte tekst, bijvoorbeeld 'A. Verklaring over de in jaarstukken..' De kleuren hebben onvoldoende contrast. De contrastverhouding is 3:1 waar deze minimaal 4.5:1 moet zijn.


1.4.4 Herschalen van tekst (Niveau AA)

Behalve voor ondertitels voor doven en slechthorenden en afbeeldingen van tekst, kan tekst zonder hulptechnologie tot 200% geschaald worden zonder verlies van content of functionaliteit.

Informatie over succescriterium 1.4.4 Herschalen van tekst

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: Op pagina https://provinciale-begroting.frl/2e-bestuursrapportage-2022/programma/paragraaf-3-grote-projecten#1105303-perspective-1-overzicht-grote-projecten is bovenaan de pagina het kruimelpad te zien, waarin te zien is in welke context de huidige pagina te vinden is ('Publicaties > 2e Bestuursrapportage 2022 > ...'). Wanneer bij een schermgrootte van 1280x1024px ingezoomd wordt, is vanaf 125% deze tekst nog maar gedeeltelijk te zien. Zorg ervoor dat de tekst volledig zichtbaar blijft bij inzoomen.

Op pagina https://provinciale-begroting.frl/2e-bestuursrapportage-2022/programma/paragraaf-3-grote-projecten#1105303-perspective-1-overzicht-grote-projecten staan een aantal tabellen, bijvoorbeeld 'Ontwikkelopgave volledige verwerving (scenario4)'. Deze verdwijnen deels uit beeld bij inzoomen vanaf 150%. Er verschijnt wel een scrollbalk op de pagina, waarmee horizontaal genavigeerd kan worden. Een scrollbalk mag alleen op de tabel zelf staan, niet op de hele pagina.

Op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020 komt bij inzoomen tot 200% bij een schermgrootte van 1280x1024px content over elkaar heen te staan. In het menu staat de knop 'Inloggen' over het menu-item 'Moties' heen, en in de header staat de link 'Kadernota 2021' over de tekst in het blauwe vlak heen.


1.4.5 Afbeeldingen van tekst (Niveau AA)

Als de gebruikte technologieën de visuele weergave tot stand kunnen brengen, wordt tekst gebruikt in plaats van afbeeldingen van tekst om informatie over te brengen, behalve in de volgende gevallen:

Informatie over succescriterium 1.4.5 Afbeeldingen van tekst

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: Op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/leeswijzer/ staan drieafbeeldingen van tekst. Omdat deze teksten door slechtzienden niet aangepast kan worden om de leesbaarheid te verhogen, is deze informatie voor hen mogelijk niet beschikbaar. Ook voor bezoekers die gebruik maken van hulpsoftware zoals een screenreader is de informatie niet beschikbaar, omdat de afbeelding verborgen is doormiddel van een leeg alt-attribuut. Los dit op door de tekst als HTML-tekst op de pagina te plaatsen.


1.4.10 Reflow (Niveau AA)

Content kan zonder verlies van informatie of functionaliteit en zonder te moeten scrollen in twee dimensies, worden weergegeven voor:

Met uitzondering van delen van de content die voor het gebruik of de betekenis een tweedimensionale lay-out vereisen.

Informatie over succescriterium 1.4.10 Reflow

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: Op pagina https://provinciale-begroting.frl/begroting-2024/Application/Contact verdwijnt content uit beeld wanneer bij een schermgrootte van 1280x1024px ingezoomd wordt tot 400%. Het gaat om een deel van het woord 'Bijlagen' bij de link bovenaan de pagina, om de knop waaronder het menu is samengevouwen (hamburgermenu), en wanneer het menu is uitgevouwen staat de sluitknop van het menu buiten beeld. Zorg dat alle content in beeld blijft wanneer ingezoomd wordt. Ditzelfde probleem komt voor op meerdere pagina's, zoals bijvoorbeeld pagina https://provinciale-begroting.frl/begroting-2024/sitemap.

Op pagina https://provinciale-begroting.frl/begroting-2024/zoeken verdwijnt bij inzoomen naar 400% bij een schermgrootte van 1280x1024px een deel van de placeholder 'Vul minimaal 3 karakters in om te zoeken' die te zien is in het zoekveld, uit beeld. Zorg dat de volledige tekst die in dit veld te zien is, zichtbaar blijft bij inzoomen.

Op onder andere pagina https://provinciale-begroting.frl/2e-bestuursrapportage-2022/programma/paragraaf-3-grote-projecten#1105303-perspective-1-overzicht-grote-projecten staat onder het submenu aan de linkerkant van de pagina een knop 'Delen'. Wanneer deze uitgevouwen wordt zijn drie links te zien. Bij inzoomen vanaf 300% bij een schermgrootte van 1280x1024px valt een deel van deze links buiten beeld. Zorg dat deze elementen in beeld blijven bij inzoomen.

Op onder andere pagina https://provinciale-begroting.frl/2e-bestuursrapportage-2022/programma/paragraaf-3-grote-projecten#1105303-perspective-1-overzicht-grote-projecten is bovenaan de pagina het kruimelpad te zien, waarin te zien is in welke context de huidige pagina te vinden is ('Publicaties > 2e Bestuursrapportage 2022 > ...'). Wanneer bij een schermgrootte van 1280x1024px ingezoomd wordt tussen 250% en 400%, is deze tekst nog maar gedeeltelijk te zien. Zorg ervoor dat de tekst volledig zichtbaar blijft bij inzoomen.

Op onder andere pagina https://provinciale-begroting.frl/2e-bestuursrapportage-2022/programma/paragraaf-3-grote-projecten#1105303-perspective-1-overzicht-grote-projecten staan een aantal tabellen, bijvoorbeeld 'Ontwikkelopgave volledige verwerving (scenario4)'. Deze verdwijnen deels uit beeld bij inzoomen vanaf 250%. Los dit bijvoorbeeld op door een scrollbalk te plaatsen, deze mag niet op de hele pagina staan maar wel op de tabellen.

Op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020 komt bij inzoomen van 200% tot 400% bij een schermgrootte van 1280x1024px content over elkaar heen te staan. Boven het menu staat de knop 'Selecteer begrotingsjaar' over het logo heen. In het menu staat de knop 'Inloggen' over andere menu-items heen, en in de header staat de link 'Kadernota 2021' over de tekst in het blauwe vlak heen. Zorg dat content niet over elkaar heen valt bij inzoomen. Ditzelfde komt voor op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/ en https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/leeswijzer/.

Wanneer op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020 ingezoomd wordt vanaf 250% bij een schermgrootte van 1280x1024px, verschuiven de menu-items waardoor deze deels buiten de donkerblauwe balk vallen. Wanneer vervolgens over de pagina gescrolled wordt, staan deze menu-items soms over andere tekst heen en worden daardoor onleesbaar. Zorg dat de menu-items bij inzoomen dezelfde achtergrond blijven behouden. Ditzelfde komt voor op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/ en https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/leeswijzer/.

Opmerking: Wanneer op onder andere pagina https://provinciale-begroting.frl/2e-bestuursrapportage-2022/programma/paragraaf-3-grote-projecten#1105303-perspective-1-overzicht-grote-projecten bij een schermgrootte van 1280x1024px wordt ingezoomd tot 400%, nemen de vaste elementen op de pagina (kruimelpad, logo, menu, knop 'Tonen', navigatie) zoveel ruimte in dat de content van de pagina niet meer goed te zien is. Zorg ervoor dat er genoeg ruimte is om de inhoud van de pagina te bekijken.


1.4.11 Contrast van niet-tekstuele content (Niveau AA)

De visuele weergave van het volgende heeft een contrastverhouding van ten minste 3:1 ten opzichte van aangrenzende kleuren:

Informatie over succescriterium 1.4.11 Contrast van niet-tekstuele content

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: Op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020 staat een zoekveld die te zien is als een wit vlak met een grijze (HEX #C0C0C0) streep. De contrastverhouding tussen deze kleuren is te laag, deze is 1.8:1 waar deze minimaal 3:1 moet zijn. Ditzelfde komt voor op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/ en https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/leeswijzer/.

Op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020 staat naast het zoekveld een afbeelding van een vergrootglas. Deze is grijsgekleurd (HEX #989A9D) en heeft een te laag contrast met de witte achtergrond. De contrastverhouding is 2.8:1 waar deze minimaal 3:1 moet zijn. Ditzelfde komt voor op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/ en https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/leeswijzer/.

Bovenaan pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020 staat een schuifje waarmee de tekst op de pagina kan worden gewijzigd van Nederlands (NL) naar Fries (FRL). Dit schuifje is grijsgekleurd (HEX # CCCCCC) en heeft een contrastverhouding van 1.6:1 met de witte achtergrond. Dit is te laag en moet minimaal 3:1 zijn. Ditzelfde komt voor op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/ en https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/leeswijzer/.

Op pagina https://provinciale-begroting.frl/begroting-2024/programma/paragraaf-2-weerstandsvermogen#3244029-onderdeel-inleiding staat een afbeelding waarop een grafiek te zien is, '1A. Netto schuldquote'. De verschillende kleuren in de grafiek hebben onderling een te laag contrast. De groene (HEX #99FF99) kleur heeft een contrastverhouding van 1.3:1 met de oranje (HEX #FFC000) kleur, welke een contrastverhouding van 1.5:1 met de roze (HEX #FF7C81) kleur heeft. Ook heeft de blauwe (HEX #547EBF) lijn een te laag contrast, de contrastverhouding met de oranje kleur is 2.5:1. De contrastverhouding moet minimaal 3:1 zijn. Ditzelfde geldt voor de andere afbeeldingen waarop grafieken te zien zijn op deze pagina.


1.4.12 Tekstafstand (Niveau AA)

Bij content die wordt geïmplementeerd met opmaaktalen die de volgende stijleigenschappen voor tekst ondersteunen, is er geen sprake van verlies van content of functionaliteit door het instellen van alle volgende, en door het niet wijzigen van andere stijleigenschappen:

Uitzondering: Menselijke talen en scripts die geen gebruik maken van een of meer van deze stijleigenschappen voor tekst in schriftelijke tekst, kunnen voldoen aan de eisen door alleen gebruik te maken van de eigenschappen die bestaan voor de betreffende combinatie van taal en script.

Informatie over succescriterium 1.4.12 Tekstafstand

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: Wanneer bezoekers op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020 de regelhoogte, alinea- en tekstafstand wijzigen naar de waarden zoals beschreven voor dit succescriterium, zijn de kop 'Provinciale begroting 2020' en bijbehorende tekst niet meer (goed) leesbaar. Dit komt doordat de tekst verschuift en hierdoor contrastproblemen ontstaan. Een deel van de blauwe (HEX #1E4F97) koptekst valt op blauwe (HEX #0571B9) achtergrond, de contrastverhouding is hier 1.5:1 waar dit minimaal 3:1 moet zijn. Een deel van de witte tekst valt op een witte achtergrond en wordt hierdoor onzichtbaar. Zorg ervoor dat informatie beschikbaar en leesbaar blijft, ook wanneer bezoekers een eigen tekstopmaak toepassen.


1.4.13 Content bij hover of focus (Niveau AA)

Wanneer aanvullende content zichtbaar wordt en daarna weer verborgen, door het gebruik van hover met de aanwijzer of focus met het toetsenbord, gelden de volgende zaken:

Uitzondering: De visuele weergave van de aanvullende content wordt beheerd door de user agent en wordt niet aangepast door de auteur.

Informatie over succescriterium 1.4.13 Content bij hover of focus

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: Op pagina https://provinciale-begroting.frl/ kunnen bezoekers verschillende knoppen uitklappen door hier met de muisaanwijzer overheen te gaan. Bij sommige knoppen staat het uitgeklapte menu over andere content. Om deze reden moet het mogelijk zijn om de uitgeklapte content te verwijderen met alleen het toetsenbord. Zorg ervoor dat wanneer de knoppen zijn uitgeklapt het mogelijk is om deze content weer te verwijderen met het toetsenbord, bijvoorbeeld met de esc-toets.


2. Bedienbaar

2.1 Toetsenbordtoegankelijk

2.1.1 Toetsenbord (Niveau A)

Alle functionaliteit van de content is bedienbaar via een toetsenbordinterface zonder dat afzonderlijke toetsaanslagen aan tijd gebonden zijn, behalve als de onderliggende functie een invoer vereist die afhangt van het pad dat de gebruiker aflegt en niet alleen van de eindpunten.

Informatie over succescriterium 2.1.1 Toetsenbord

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: Op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/ staat de kop 'Begroting', deze heeft de functionaliteit van een uitvouwbare knop. Echter is het voor bezoekers die navigeren via het toetsenbord niet mogelijk om de focus naar dit element te brengen en deze te bedienen. Los dit bijvoorbeeld op door de koppen op te maken als knoppen met het button-element, en voeg daar bijvoorbeeld 'aria-expanded' aan toe om ook te voldoen aan succescriterium 4.1.2. Ditzelfde komt op deze pagina voor bij de koppen 'Eerste bestuursrapportage', 'Tweede bestuursrapportage' en 'Jaarstukken'.


2.1.2 Geen toetsenbordval (Niveau A)

Als de toetsenbordfocus met de toetsenbordinterface verplaatst kan worden naar een component van de pagina, dan kan de focus ook met alleen de toetsenbordinterface weer van dat component weg worden bewogen. En, als er meer nodig is dan de standaard pijl- of tabtoetsen of andere standaard methoden om de focus te verplaatsen, dan wordt de gebruiker geïnformeerd over de manier waarop de focus kan worden verplaatst.

Informatie over succescriterium 2.1.2 Geen toetsenbordval

Uitkomst: Voldoende


2.1.4 Enkel teken sneltoets (Niveau A)

Wanneer een sneltoets in content wordt geïmplementeerd door alleen letters (inclusief hoofdletters en kleine letters), leestekens, cijfers of symbolen te gebruiken, geldt ten minste één van de volgende zaken:

Informatie over succescriterium 2.1.4 Enkel teken sneltoets

Uitkomst: Niet aanwezig


2.2 Genoeg tijd

2.2.1 Timing aanpasbaar (Niveau A)

Voor elke tijdslimiet die door de content wordt ingesteld, geldt ten minste één van de volgende zaken:

Informatie over succescriterium 2.2.1 Timing aanpasbaar

Uitkomst: Niet aanwezig


2.2.2 Pauzeren, stoppen, verbergen (Niveau A)

Voor alle bewegende, knipperende, scrollende of automatisch actualiserende informatie gelden alle volgende zaken:

Informatie over succescriterium 2.2.2 Pauzeren, stoppen, verbergen

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: Op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020 is een bewegende afbeelding te zien in de header, een scroll-icoon. Het is niet mogelijk om deze beweging te pauzeren, stoppen of verbergen. Voor sommige bezoekers is het een probleem wanneer bewegende content te zien is, zij kunnen de stilstaande elementen dan minder goed zien of lezen. Zorg ervoor dat de bezoeker de beweging kan stoppen, of los dit bijvoorbeeld op door het icoon te vervangen door een stilstaande afbeelding.


2.3 Toevallen en fysieke reacties

2.3.1 Drie flitsen of beneden drempelwaarde (Niveau A)

Webpagina's bevatten niets wat meer dan drie keer flitst in enige periode van één seconde of de flits is beneden de algemene flits- en rodeflitsdrempelwaarden.

Informatie over succescriterium 2.3.1 Drie flitsen of beneden drempelwaarde

Uitkomst: Voldoende


2.4.1 Blokken omzeilen (Niveau A)

Er is een mechanisme beschikbaar om blokken content die op meerdere webpagina's worden herhaald te omzeilen.

Informatie over succescriterium 2.4.1 Blokken omzeilen

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: Op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020 ontbreekt een mechanisme om herhalende content (zoals bijvoorbeeld het menu) over te slaan. Dit kan opgelost worden door een link op de pagina te plaatsen (skiplink) die de focus verplaatst naar de eerste unieke inhoud van de pagina. Deze link moet de eerste link van de pagina zijn. Deze link mag standaard verborgen zijn voor bezoekers, maar moet zichtbaar worden als de focus er op komt wanneer met het toetsenbord wordt genavigeerd. Ditzelfde probleem komt voor op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/ en https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/leeswijzer/.


2.4.2 Paginatitel (Niveau A)

Webpagina's hebben titels die het onderwerp of doel beschrijven.

Informatie over succescriterium 2.4.2 Paginatitel

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: De PDF https://provinciale-begroting-archief.frl/2022/wp-content/uploads/sites/8/2023/05/Provincie-Fryslan-wg-controleverklaring.pdf heeft een documenttitel in de eigenschappen, maar omdat ingesteld staat dat de bestandsnaam getoond wordt is deze niet te zien. Wijzig in de bestandseigenschappen de instelling (bij Vensteropties-Tonen) van 'bestandsnaam' naar 'documenttitel'.

Advies: De homepagina, https://provinciale-begroting.frl/, heeft een paginatitel waarin dezelfde tekst (Wolkom by de begrutting fan de provinsje Fryslân) twee keer voor komt. Verwijder de dubbele tekst. Ditzelfde komt op meerdere plekken voor, bijvoorbeeld bij de paginatitel 'Jaarstukken 2022' op pagina https://provinciale-begroting.frl/jaarstukken-2022 en 'Provinciale begroting 2020' (deze staat er drie keer) op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/.

Advies: In de paginatitels van de pagina's in het archief (bijvoorbeeld https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/) is niet te lezen bij welke provincie de pagina hoort, zoals dat bij de overige pagina's op de website (zoals bijvoorbeeld https://provinciale-begroting.frl/) wel zo is. Omdat de paginatitel het eerste is dat wordt voorgelezen door hulpsoftware zoals een screenreader, is het belangrijk dat de bezoeker hieruit niet alleen kan afleiden wat de titel is van de unieke pagina, maar daarna ook waar deze pagina bij hoort. Dat is in dit geval 'Fryslan' of 'Provinsje/provincie Fryslan'. Voeg deze informatie toe aan de paginatitels om deze compleet te maken.


2.4.3 Focus volgorde (Niveau A)

Als een webpagina sequentieel genavigeerd kan worden en de navigatiesequenties hebben invloed op de betekenis of het gebruik, dan krijgen focusbare componenten de focus in de juiste volgorde waardoor betekenis en bedienbaarheid behouden blijft.

Informatie over succescriterium 2.4.3 Focus volgorde

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: Op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020 komt een bezoeker die navigeert via het toetsenbord eerst langs zes elementen die op dat moment niet zichtbaar zijn op de pagina. Het gaat om de selectie-opties 'Begrotingsjaar', die pas zichtbaar worden nadat op de uitklapbare link '2020' geklikt is. Zorg ervoor dat deze links niet in de focus-volgorde voorkomen zolang deze niet op de pagina te zien zijn. Ditzelfde komt voor op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/ en pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/leeswijzer/.

Op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020 valt de focus op de link '2020' pas nadat de focus door de verschillende begrotingsjaren gegaan is. Zorg ervoor dat de focus eerst op de juiste link (in dit geval '2020, Selecteer begrotingsjaar') valt en pas nadat de bezoeker hierop klikt door de verschillende opties heen gaat. Op die manier is de functie van de link (het selecteren van het begrotingsjaar) op de juiste manier te begrijpen.

Op pagina https://provinciale-begroting.frl/begroting-2024/Application/Contact wordt het menu bij inzoomen vanaf 125% bij een schermgrootte van 1280x1024px samengevouwen achter een knop. Wanneer het menu vervolgens uitgevouwen wordt, is het mogelijk om met de tab-toets uit het menu te gaan. De focus verplaatst zich dan over elementen op de achterliggende pagina, maar het menu blijft opengevouwen. Daardoor is niet te zien waar de focus zich bevindt. Zorg er bijvoorbeeld voor dat de focus pas verplaatst kan worden naar elementen buiten het menu op het moment dat het menu gesloten is. Ditzelfde komt op meerdere pagina's voor, bijvoorbeeld https://provinciale-begroting.frl/begroting-2024/sitemap en https://provinciale-begroting.frl/2e-bestuursrapportage-2022/programma/paragraaf-3-grote-projecten#1027053-doelstelling-infrastructurele-en-overige-projecten.

Op pagina https://provinciale-begroting.frl/2e-bestuursrapportage-2022/programma/paragraaf-3-grote-projecten#doelstellingen wordt het submenu dat aan de linkerkant van de pagina staat, samengevouwen achter een knop bij inzoomen van de pagina vanaf 200% bij een schermgrootte van 1280x1024px. Een bezoeker die navigeert via het toetsenbord, kan met de tab-toets uit dit submenu gaan terwijl deze voor de pagina staat. De focus verplaatst zich dan over elementen op de pagina die op dat moment niet zichtbaar zijn. Zorg dat dit pas mogelijk is wanneer het submenu samengevouwen is, bijvoorbeeld door het menu automatisch te laten inklappen als bezoekers hier focus uithalen.
Dit komt op meerdere pagina's voor.

Op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020 hebben een aantal menu-items een submenu, bijvoorbeeld het menu-item 'Jaarstukken'. In het submenu staan items die ook een submenu bevatten, bijvoorbeeld 'Bestuur'. Wanneer een bezoeker navigeert via het toetsenbord, gaat de focus langs de items in het submenu zonder dat deze zichtbaar zijn. Zorg ervoor dat deze items alleen focusbaar zijn wanneer dit submenu uitgevouwen is. Ditzelfde komt voor op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/ en https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/leeswijzer/.

Wanneer een bezoeker op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020 komt is een dialoogvenster te zien bij de schuifknop waar gekozen kan worden voor de Nederlandse of Friese taal. Hierin staat uitleg over de taalkeuze. Visueel is te zien dat dit venster bij de schuifknop hoort, maar omdat beide elementen in de focusvolgorde ver uit elkaar staan is dit verband niet te leggen door bezoekers die niet kunnen zien en die navigeren via het toetsenbord. Voor bezoekers die wel kunnen zien en navigeren via het toetsenbord, is het storend dat zij het venster niet direct kunnen wegklikken. Daardoor valt de focus op elementen die op dat moment niet te zien zijn omdat het venster er overheen staat. Pas de focusvolgorde aan door de elementen in HTML op de juiste volgorde te zetten zodat ze elkaar opvolgen. Ditzelfde komt voor op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/ en https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/leeswijzer/. Zie ook succescriterium 1.3.2.


Het linkdoel kan bepaald worden uit enkel de linktekst of uit de linktekst samen met zijn door software bepaalde linkcontext, behalve daar waar het doel van de link een dubbelzinnige betekenis zou kunnen hebben voor gebruikers in het algemeen.

Informatie over succescriterium 2.4.4 Linkdoel (in context)

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: Op pagina https://provinciale-begroting.frl/2e-bestuursrapportage-2022/programma/paragraaf-3-grote-projecten#1027053-doelstelling-infrastructurele-en-overige-projecten staan in de tekst meerdere links die alleen te zien zijn wanneer een bezoeker navigeert via het toetsenbord. Door op deze links te klikken wordt de focus teruggebracht naar het submenu dat aan de linkerkant van de pagina staat. Bijvoorbeeld de link met de tekst 'Terug naar navigatie - Programma De Nieuwe Afsluitdijk'. Een link met dezelfde tekst komt vlak hierna voor in de tekst, maar deze leidt naar een ander element in het submenu. Dit kan verwarrend werken voor bezoekers die gebruik maken van hulpsoftware zoals een screenreader, omdat zij zo niet goed kunnen bepalen waar zij terecht komen. Ditzelfde geldt voor links met dezelfde linktekst die verdeeld over de pagina in de tekst staan, zoals 'Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?'. Zorg ervoor dat links met dezelfde linktekst naar hetzelfde doel verwijzen. Ditzelfde komt voor op pagina https://fryslan.begrotingsapp.nl/bestuursrapportage-2023/programma/programma-4-economie#3061000-onderdeel-portefeuillehouders en https://fryslan.begrotingsapp.nl/begroting-2024/programma/programma-1-bestuur#3243820-onderdeel-portefeuillehouders.

Door op pagina https://provinciale-begroting.frl/2e-bestuursrapportage-2022/programma/paragraaf-3-grote-projecten#1027053-doelstelling-infrastructurele-en-overige-projectenis te klikken op de knop 'Delen' onderaan in het submenu aan de linkerkant van de pagina, verschijnen drie links. De link naar 'Twitter' heeft door een aria-label de toegankelijke tekst 'Delen op Twitter - Paragraaf 3 Grote projecten.pdf' gekregen. Dit kan verwarring opleveren voor bezoekers die niet kunnen zien, omdat zij door deze tekst kunnen denken dat het hier gaat om een PDF-document. Dit klopt niet. Pas de tekst aan, bijvoorbeeld door '.pdf' te verwijderen. Een soortgelijk probleem (maar met op elke pagina een andere toegankelijke tekst) doet zich voor op meerdere pagina's, bijvoorbeeld pagina https://provinciale-begroting.frl/jaarstukken-2022/programma/gearfetting#2952331-onderdeel-wat-diene-wy-yn-2022 en https://provinciale-begroting.frl/begroting-2024/programma/paragraaf-2-weerstandsvermogen#3244029-onderdeel-inleiding.

Wanneer een bezoeker op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020 komt is een dialoogvenster te zien bij de schuifknop waar gekozen kan worden voor de Nederlandse of Friese taal. Hierin staat uitleg over de taalkeuze. In dit dialoogvenster staat een sluitknop, deze is vormgegeven als link zonder linktekst. Hierdoor is het voor bezoekers die gebruik maken van hulpsoftware zoals een screenreader niet duidelijk wat de functionaliteit van deze link is. Voeg een tekst toe waaruit dit duidelijk wordt. Ditzelfde komt voor op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/ en https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/leeswijzer/. Zie succescriterium 4.1.2.

Op pagina https://provinciale-begroting.frl/jaarstukken-2022/programma/4-controle-verklaring#2952718-onderdeel-controle-verklaring komt tweemaal een link voor die als tekst 'Controle verklaring' heeft. Beide links leiden naar een ander doel. Zorg ervoor dat links met dezelfde linktekst ook naar hetzelfde doel verwijzen. Een mogelijke oplossing voor dit probleem is om één van de linkteksten aan te passen.

Advies: Bij het volgen van de link 'Controle verklaring' op pagina https://provinciale-begroting.frl/jaarstukken-2022/programma/4-controle-verklaring#2952718-onderdeel-controle-verklaring wordt een PDF document geopend. Dit wordt niet duidelijk uit de linktekst die te horen is door bezoekers die hulpsoftware zoals een screenreader gebruiken. Voeg deze informatie toe aan de (toegankelijke) linktekst. Ditzelfde geldt voor de links die naar PDF documenten leiden op pagina https://fryslan.begrotingsapp.nl/bestuursrapportage-2023/programma/programma-4-economie#3061000-onderdeel-portefeuillehouders, onder 'Voorstel begrotingswijzigingen'.

Advies: Op meerdere pagina's staat rechts onderaan een navigatiemechanisme waarmee naar de vorige of volgende pagina kan worden genavigeerd. Omdat elke pagina in deze navigatie meerdere keren voor lijkt te komen, kan dit mechanisme verwarrend zijn in gebruik. Omdat in de linktekst het woord 'vorige' of 'volgende' voorkomt, verwacht de bezoeker op een andere pagina uit te komen. Dit wordt niet afgekeurd omdat dit voor elke bezoeker verwarrend kan werken en niet alleen voor bezoekers met een functiebeperking, maar het zou het navigeren vergemakkelijken als dit mechanisme correct werkt.

Advies: Onderaan op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020 staat een link naar de website van Provincie Fryslan. Deze link werkt niet, waarschijnlijk doordat niet de correcte URL is gebruikt. Dit wordt onder dit succescriterium niet afgekeurd, omdat dit een probleem kan zijn voor alle bezoekers en niet alleen voor bezoekers met een functiebeperking. Toch is het beter om te zorgen dat deze link correct werkt. Ditzelfde komt voor op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/ en https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/leeswijzer/.

Advies: Op pagina https://fryslan.begrotingsapp.nl/bestuursrapportage-2023/programma/programma-4-economie#3061003-onderdeel-wat-zien-we staan in de tekst verschillende knoppen met de tekst 'Wat gaan we daarvoor doen in 2023?'. Wanneer hierop geklikt wordt, is meer informatie hierover te zien. Het gebied dat uitklapt, is vormgegeven als link welke naar een dialoogvenster leidt waarop dezelfde informatie te zien is. Dit linkdoel is niet duidelijk voor bezoekers die gebruik maken van een screenreader, waardoor zij niet weten waar zij terecht komen bij het volgen van de link. Voeg een duidelijke linktekst toe, of zorg dat deze elementen niet als link worden opgemaakt. Een soortgelijk probleem komt voor op meerdere pagina's waar soortgelijke knoppen te vinden zijn.

Advies: Op pagina https://provinciale-begroting.frl/ is het logo opgemaakt als een link met de toegankelijke naam 'Logo Fryslan, Ga naar homepage Publicaties'. Mogelijk is dit linkdoel niet duidelijk voor elke bezoeker die deze toegankelijke naam te horen krijgt, omdat de homepage van de website niet Publicaties heet. Pas het linkdoel daarom aan.
Ee soortgelijk probleem komt ook voor op andere pagina's, bijvoorbeeld op pagina https://provinciale-begroting.frl/begroting-2024/Application/Contact bij de link 'Publicaties'.


2.4.5 Meerdere manieren (Niveau AA)

Er is meer dan één manier beschikbaar om een webpagina binnen een verzameling webpagina's te vinden, behalve wanneer de webpagina het resultaat is van, of een stap in, een proces.

Informatie over succescriterium 2.4.5 Meerdere manieren

Uitkomst: Voldoende

Bevindingen: Advies: Om iets specifieks op te zoeken op de website, moet een bezoeker vanaf de homepagina https://provinciale-begroting.frl/ eerst naar een vervolgpagina gaan. Daarvoor moet de bezoeker al ongeveer weten waar datgene wat gezocht wordt, te vinden zal zijn. Om de vindbaarheid van de verschillende pagina's en documenten te verbeteren kan een algemene zoekfunctie worden toegevoegd aan de homepagina.


2.4.6 Koppen en labels (Niveau AA)

Koppen en labels beschrijven het onderwerp of doel.

Informatie over succescriterium 2.4.6 Koppen en labels

Uitkomst: Voldoende

Bevindingen: Advies: Op pagina https://provinciale-begroting.frl/2e-bestuursrapportage-2022/programma/paragraaf-3-grote-projecten#1027053-doelstelling-infrastructurele-en-overige-projecten staan meerdere koppen die dezelfde tekst hebben, bijvoorbeeld 'Wat willen we bereiken?' en 'Vismigratierivier'. Voor bezoekers die met hulpsoftware zoals een screenreader navigeren over de pagina aan de hand van de koppenstructuur, is het belangrijk dat elke kop de unieke content die erbij hoort duidelijk beschrijft. Los dit op door de kopteksten aan te passen. Ditzelfde komt voor op meerdere pagina's, bijvoorbeeld https://fryslan.begrotingsapp.nl/begroting-2024/programma/programma-1-bestuur#3243820-onderdeel-portefeuillehouders en https://fryslan.begrotingsapp.nl/bestuursrapportage-2023/programma/programma-4-economie#3061000-onderdeel-portefeuillehouders.

Advies: Op pagina https://provinciale-begroting.frl/bestuursrapportage-2023/projecten is na het klikken op een knop, bijvoorbeeld 'Steunpuntlocaties Provinciale Waterstaat', een dialoogvenster te zien. Hierin wordt per onderwerp informatie overgebracht door een groen vakje met de letter 'G', of een oranje vakje met de letter 'O'. Voor bezoekers die gebruik maken van een screenreader is een aria-label toegevoegd waardoor dezelfde informatie te horen is. Hiermee heeft de informatie wel een label, maar omdat hierbij geen verklaring staat wat de kleuren en letters betekenen, kan de informatie voor sommige bezoekers alsnog onduidelijk zijn. Het is beter als er een verklaring wordt toegevoegd. Ditzelfde komt voor op pagina https://provinciale-begroting.frl/2e-bestuursrapportage-2022/programma/paragraaf-3-grote-projecten#1105303-perspective-1-overzicht-grote-projecten en pagina https://fryslan.begrotingsapp.nl/bestuursrapportage-2023/programma/programma-4-economie#3061000-onderdeel-portefeuillehouders onder de knoppen 'Wat gaan we daarvoor doen in 2023?'.


2.4.7 Focus zichtbaar (Niveau AA)

Elke gebruikersinterface die met een toetsenbord te bedienen is, heeft een bedieningswijze waarbij de indicator van de toetsenbordfocus zichtbaar is.

Informatie over succescriterium 2.4.7 Focus zichtbaar

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: Op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020 is de focus niet zichtbaar wanneer deze valt op de knop 'Zoeken', waarop een afbeelding van een vergrootglas te zien is. Zorg ervoor dat bezoekers die met het toetsenbord navigeren weten welk element de focus heeft door een duidelijke focusrand toe te voegen. Ditzelfde komt voor op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/ en https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/leeswijzer/.

Op pagina https://provinciale-begroting.frl/bestuursrapportage-2023/projecten is de focus niet zichtbaar wanneer deze valt op de combobox 'Programma'. Zorg ervoor dat bezoekers die met het toetsenbord navigeren weten welk element de focus heeft door een duidelijke focusrand toe te voegen.

Advies: Op pagina https://provinciale-begroting.frl/bestuursrapportage-2023/projecten is het alleen door een knipperend streepje te zien wanneer de focus valt op het formulierveld 'Zoeken'. Voeg een duidelijke focusrand toe om het duidelijker zichtbaar te maken dat de focus op dit element staat. Ditzelfde geldt voor het zoekveld op pagina onder andere https://provinciale-begroting-archief.frl/2020.


2.5 Input modaliteiten

2.5.1 Aanwijzergebaren (Niveau A)

Alle functionaliteit waarmee bij de bediening gebruik wordt gemaakt van meerpunts- of padgebaseerde gebaren, kan worden bediend met een enkele aanwijzer zonder een padgebaseerd gebaar, tenzij een meerpunts- of padgebaseerd gebaar essentieel is.

Informatie over succescriterium 2.5.1 Aanwijzergebaren

Uitkomst: Niet aanwezig


2.5.2 Aanwijzerannulering (Niveau A)

Voor functionaliteit die kan worden bediend met een enkele aanwijzer, geldt ten minste één van de volgende zaken:

Informatie over succescriterium 2.5.2 Aanwijzerannulering

Uitkomst: Voldoende


2.5.3 Label in naam (Niveau A)

Bij componenten van de gebruikersinterface met labels die tekst of afbeeldingen van tekst bevatten, bevat de naam de tekst die visueel wordt weergegeven.

Informatie over succescriterium 2.5.3 Label in naam

Uitkomst: Voldoende


2.5.4 Bewegingsactivering (Niveau A)

Functionaliteit die kan worden bediend door de beweging van een apparaat of beweging van een gebruiker, kan ook worden bediend met componenten van de gebruikersinterface. De reactie op de beweging kan worden uitgeschakeld om onbedoelde activering te voorkomen, behalve wanneer:

Informatie over succescriterium 2.5.4 Bewegingsactivering

Uitkomst: Niet aanwezig


3. Begrijpelijk

3.1 Leesbaar

3.1.1 Taal van de pagina (Niveau A)

De standaard menselijke taal van elke webpagina kan door software bepaald worden.

Informatie over succescriterium 3.1.1 Taal van de pagina

Uitkomst: Voldoende


3.1.2 Taal van onderdelen (Niveau AA)

De menselijke taal van elke passage of zin in de content kan door software bepaald worden, behalve waar het gaat om eigennamen, technische termen, woorden uit een onbepaalde taal en woorden of zinsdelen die deel zijn gaan uitmaken van het jargon van de onmiddellijk omringende tekst.

Informatie over succescriterium 3.1.2 Taal van onderdelen

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: Pagina https://provinciale-begroting.frl/jaarstukken-2022/programma/gearfetting#nav-item-2952322-onderdeel-agrarysk-frysln bevat Friestalige content. Omdat in HTML de Nederlandstalige taalcode staat, wordt de Friestalige tekst niet correct voorgelezen door hulpsoftware zoals een screenreader. Voor bezoekers die gebruik maken van een screenreader die de mogelijkheid heeft om de Friese taal voor te lezen, is het belangrijk dat Friese tekst de juiste taalcode heeft (lang="fy"). Ditzelfde geldt voor andere pagina's waar Friese taal te vinden is.


3.2 Voorspelbaar

3.2.1 Bij focus (Niveau A)

Als een component van de gebruikersinterface de focus krijgt, dan veroorzaakt dat geen contextwijziging.

Informatie over succescriterium 3.2.1 Bij focus

Uitkomst: Voldoende


3.2.2 Bij input (Niveau A)

Verandering van de instelling van een component van de gebruikersinterface veroorzaakt niet automatisch een contextwijziging, tenzij de gebruiker geïnformeerd is over het gedrag vóór het gebruik van de component.

Informatie over succescriterium 3.2.2 Bij input

Uitkomst: Voldoende


3.2.3 Consistente navigatie (Niveau AA)

Navigatiemechanismen, die op meerdere webpagina's binnen een verzameling webpagina's herhaald worden, komen elke keer dat ze worden herhaald in dezelfde relatieve volgorde voor, tenzij een verandering wordt geïnitieerd door de gebruiker.

Informatie over succescriterium 3.2.3 Consistente navigatie

Uitkomst: Voldoende


3.2.4 Consistente identificatie (Niveau AA)

Componenten die dezelfde functionaliteit hebben binnen een verzameling webpagina's worden consistent geïdentificeerd.

Informatie over succescriterium 3.2.4 Consistente identificatie

Uitkomst: Voldoende


3.3 Assistentie bij invoer

3.3.1 Foutidentificatie (Niveau A)

Als een invoerfout automatisch ontdekt wordt, dan wordt het onderdeel waar de fout zit geïdentificeerd en wordt de fout tekstueel aan de gebruiker meegedeeld.

Informatie over succescriterium 3.3.1 Foutidentificatie

Uitkomst: Voldoende


3.3.2 Labels of instructies (Niveau A)

Als de content gebruikersinvoer vereist, dan worden labels of instructies geleverd.

Informatie over succescriterium 3.3.2 Labels of instructies

Uitkomst: Voldoende


3.3.3 Foutsuggestie (Niveau AA)

Als een invoerfout automatisch ontdekt wordt en suggesties voor verbetering bekend zijn, dan worden de suggesties aan de gebruiker geleverd, tenzij dit de beveiliging of het doel van de content in gevaar zou brengen.

Informatie over succescriterium 3.3.3 Foutsuggestie

Uitkomst: Voldoende


Voor webpagina's die wettelijke verplichtingen of financiële transacties voor de gebruiker uitvoeren, die, door de gebruiker te beheren gegevens in gegevensopslagplaatsen verwijderen of wijzigen, of die antwoorden van de gebruiker verzenden, geldt minstens één van de volgende zaken:

  1. Omkeerbaar: Verzendingen kunnen ongedaan gemaakt worden.
  2. Gecontroleerd: Door de gebruiker ingevoerde gegevens worden gecontroleerd op invoerfouten en de gebruiker wordt de mogelijkheid gegeven om ze te verbeteren.
  3. Bevestigd: Er is een mechanisme beschikbaar voor het beoordelen, bevestigen en verbeteren van informatie voordat de verzending wordt voltooid.

Informatie over succescriterium 3.3.4 Foutpreventie (wettelijk, financieel, gegevens)

Uitkomst: Niet aanwezig


4. Robuust

4.1 Compatibel

4.1.1 Parsen (Niveau A)

In content die geïmplementeerd is met opmaaktalen hebben elementen volledige begin- en eindtags, zijn elementen genest volgens hun specificatie, bevatten elementen geen dubbele attributen en zijn alle ID's uniek, behalve waar de specificatie deze eigenschappen toelaat.

Informatie over succescriterium 4.1.1 Parsen

Uitkomst: Voldoende


4.1.2 Naam, rol, waarde (Niveau A)

Voor alle componenten van de gebruikersinterface (inclusief, maar niet uitsluitend voor formulierelementen, links en door scripts gegenereerde componenten), kunnen de naam (name) en rol (role) door software bepaald worden; toestanden (states), eigenschappen (properties) en waarden (values) die door de gebruiker ingesteld kunnen worden, kunnen door software ingesteld worden; en kennisgeving van veranderingen in deze items is beschikbaar voor user agents, met inbegrip van hulptechnologieën.

Informatie over succescriterium 4.1.2 Naam, rol, waarde

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: Op pagina https://provinciale-begroting.frl/2e-bestuursrapportage-2022/programma/paragraaf-3-grote-projecten#doelstellingen is onder de kop 'Stand van zaken gewenste resultaten' een aantal knoppen te zien, zoals 'Breed Cofinancieringsbudget'. Het element waarin deze kop en knoppen staan heeft als rol 'rowgroup' gekregen, de kop heeft als rol 'rowheader' en de lijst waarin de knoppen staan heeft als rol 'rowgroup'. Hier is niet op correcte wijze gebruik gemaakt van deze attributen. Deze ARIA-attributen kunnen gebruikt worden om de content door hulpsoftware zoals een screenreader te laten voorlezen als een tabel, wanneer het niet mogelijk is een tabel in HTML correct op te maken. Daarbij is het belangrijk dat een juiste structuur van elementen en attributen wordt gebruikt, wat hier niet het geval is. Los dit bij voorkeur op door op correcte wijze gebruik te maken van semantische HTML elementen.

Op pagina https://provinciale-begroting.frl/2e-bestuursrapportage-2022/programma/paragraaf-3-grote-projecten#doelstellingen is onder de kop 'Stand van zaken gewenste resultaten' een aantal knoppen te zien, zoals 'Breed Cofinancieringsbudget'. De knoppen zijn als lijst-items (li-element) in een lijst (ul-element) gezet, maar doordat op het ul-element 'role="rowgroup"' is gezet kan hulpsoftware zoals een screenreader de lijst niet als lijst met lijst-items interpreteren. Verwijder 'role="rowgroup"' en zorg voor een correcte opmaak in HTML.

Op pagina https://provinciale-begroting.frl/2e-bestuursrapportage-2022/programma/paragraaf-3-grote-projecten#doelstellingen zijn links te vinden in het submenu aan de linkerkant van de pagina (bijvoorbeeld '1. Spoorprojecten (programma infrastructuur)'). Op de link-elementen is het attribuut 'aria-level="0" gezet. Dit attribuut is niet op correcte wijze gebruikt, deze moet een waarde hebben van minimaal 1. Los dit op door ervoor te zorgen dat voor de opmaak in HTML de juiste semantische elementen gebruikt worden, zodat hulpsoftware zoals een screenreader de structuur op de juiste manier kan interpreteren. Het aria-level attribuut kan dan van de elementen verwijderd worden. Ditzelfde komt op meerdere pagina's voor, zoals bijvoorbeeld https://provinciale-begroting.frl/jaarstukken-2022/programma/gearfetting#2952331-onderdeel-wat-diene-wy-yn-2022 en https://provinciale-begroting.frl/begroting-2024/programma/paragraaf-2-weerstandsvermogen#3244029-onderdeel-inleiding.

Op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020 staat bovenaan een zoekveld. Deze heeft geen toegankelijke naam, waardoor voor een bezoeker die gebruik maakt van hulpsoftware zoals een screenreader alleen de tekst 'Invoerveld' hoort. Daardoor is het niet duidelijk dat hier een zoekterm ingevoerd kan worden. Geef dit veld daarom een goede toegankelijke naam. Ditzelfde komt voor op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/ en https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/leeswijzer/.

Wanneer een bezoeker op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020 komt is een dialoogvenster te zien bij de schuifknop waar gekozen kan worden voor de Nederlandse of Friese taal. Hierin staat uitleg over de taalkeuze. In dit dialoogvenster staat een sluitknop, deze is vormgegeven als link zonder toegankelijke naam. Hierdoor is het voor bezoekers die gebruik maken van hulpsoftware zoals een screenreader niet duidelijk wat de functionaliteit van deze link is. Voeg een toegankelijke naam toe waaruit dit duidelijk wordt. Ditzelfde komt voor op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/ en https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/leeswijzer/. Zie ook succescriterium 2.4.4.

Op pagina https://provinciale-begroting-archief.frl/2020/planning-control/jaarstukken/programma-7-algemene-dekkingsmiddelen-onvoorzien-en-overhead/ kan op de kop 'Begroting' geklikt worden om bijbehorende tekst uit te vouwen. Voor bezoekers die gebruik maken van hulpsoftware zoals een screenreader is het niet duidelijk dat deze functionaliteit is toegevoegd aan de kop, een screenreader leest alleen voor dat de kop klikbaar is. Ook is voor ziende bezoekers duidelijk of het tekstblok zichtbaar is, maar is de staat van het element (samengevouwen of uitgevouwen) niet duidelijk voor hulpsoftware. Los dit bijvoorbeeld op door de koppen op te maken als knoppen met het button-element, en voeg daar bijvoorbeeld 'aria-expanded' aan toe. Hiermee is ook het probleem van focusbaarheid zoals omschreven bij succescriterium 2.1.1 opgelost. Ditzelfde komt op deze pagina voor bij de koppen 'Eerste bestuursrapportage', 'Tweede bestuursrapportage' en 'Jaarstukken'.


4.1.3 Statusberichten (Niveau AA)

In content die is geïmplementeerd met opmaaktalen kunnen statusberichten door software bepaald worden met behulp van rol (role) of eigenschappen (properties), zodat hulptechnologieën de berichten aan de gebruiker kunnen presenteren zonder dat ze de focus krijgen.

Informatie over succescriterium 4.1.3 Statusberichten

Uitkomst: Niet aanwezig

Onderbouwing van de evaluatie

Het onderzoek is uitgevoerd op basis van de evaluatiemethode van het W3C, WCAG-EM. Dit gebeurt grotendeels handmatig door een steekproef te nemen. Voor een quickscan geldt dat we slechts delen uit deze methodiek gebruiken. Ondanks alle zorgvuldigheid en ervaring van de onderzoeker kan het voorkomen dat een probleem niet gesignaleerd is. Houd er rekening mee dat in een volgend onderzoek bepaalde onderdelen anders worden beoordeeld omdat technologieën en hulpsoftware worden doorontwikkeld. Bij het handmatig onderzoek wordt gebruik gemaakt van tools.

Steekproef getoetste webpagina's

Ondersteunende technieken

Webbrowsers (useragents) en andere software

Bij dit onderzoek is de volgende software gebruikt:

Bronnen

Deze rapportage is grotendeels gemaakt met de online evaluatietool van W3C.

Bron: toegankelijkheidsrapport.swink.nl/provinciale-begroting-fryslan/audit/
Geprint: 2024-11-21 10:28:41 v2.4-011