Toegankelijkheidsonderzoek

Rapport:
Audit digitale toegankelijkheid website Topokaarten Kadaster


Onderzoeker
Julia, Swink; Ralph, Swink
Datum
25 februari 2025
Opdrachtgever
Kadaster

Samenvatting onderzoeksresultaat

De website Topokaarten Kadaster voldoet nog niet aan WCAG 2.1 niveau AA. Er zijn 11 van de 50 succescriteria waar één of meer fouten zijn gevonden. In dit document is vastgelegd in hoeverre de website voldoet aan de toegankelijkheidseisen die vastgelegd zijn in WCAG, de Web Content Accessibility Guidelines.

De website topokaarten.kadaster.nl is onderzocht tussen 9 en 21 februari 2025. Het onderzoek is uitgevoerd aan de hand van de evaluatiemethode WCAG-EM. Doel van dit rapport is om te bepalen welke verbeteringen nodig zijn om dit digitaal kanaal toegankelijker te krijgen.

Voor de duidelijkheid en het gemak zijn in dit verslag zijn zowel de url's van de pagina’s als de namen van specifieke procesdelen in de bevindingen genoemd. De namen van de pagina’s komen overeen met de hier aanwezige koppen. Deze aanpak is gekozen omdat de paginalinks niet rechtstreeks toegankelijk zijn. Hierdoor kunnen de pagina’s beter worden geïdentificeerd en kan de informatie gestructureerd en overzichtelijk worden gepresenteerd.

De meest in het oog springende bevindingen zijn:

stuctuur van de pagina's niet goed kan weergeven.

Het onderzoek richt zich specifiek op de toegankelijkheid van de website voor mensen met een functiebeperking, zoals mensen die blind, doof, laaggeletterd zijn of andere functieproblemen hebben. Voor hen is het van belang dat de website technisch en inhoudelijk zo is ingericht dat de site voor hen goed bruikbaar is. Een website optimaliseren voor toegankelijkheid heeft meer voordelen; het maakt de website beter bruikbaar voor iedereen (bijvoorbeeld ook voor mensen die op hun mobieltje kijken in een zonnige omgeving) en het maakt de site beter vindbaar in zoekmachines.

Scope van de evaluatie

Naam website Topokaarten Kadaster
Scope van de website Buiten de scope van het onderzoek valt:
  • Alle pagina's op topokaarten.kadaster.nl
Buiten de scope van het onderzoek valt:
  • De pagina's op kadaster.nl. Dit vereist een apart onderzoek.
  • Subwebsite(s) waarbij de HTML en/of het systeem afwijkt van de onderzochte website.
  • Alle externe systemen en websites waar via het onderzochte domein met een link naar wordt verwezen.
Conformiteitsdoel WCAG 2.1 niveau AA
Basisniveau van toegankelijkheid ondersteund Gangbare browsers en hulpsoftware

Overzicht toetsresultaat

Principe Voldoende Onvoldoende Onbekend
1 Waarneembaar 17 3 0
2 Bedienbaar 12 5 0
3 Begrijpelijk 9 1 0
4 Robuust 1 2 0
Totaal 39 11 0

Leeswijzer

Dit onderzoek is een momentopname. De website kan inmiddels veranderd zijn. De gevonden problemen zijn slechts voorbeelden. Ga daarom bij elk probleem de gehele website na of dit ook op andere plaatsen voorkomt. Dit onderzoek is slechts een steekproef van een aantal pagina's. Er zijn zo veel mogelijk verschillende type pagina's opgenomen in de sample om zo een goede indruk te krijgen van de toegankelijkheid. Let op! Bij het aanbrengen van verbeteringen of wijzigingen op de website/app kunnen nieuwe problemen ontstaan. Succescriteria gemarkeerd met "Niet aanwezig" worden automatisch goedgekeurd. Succescriteria gemarkeerd met "Onbekend" worden niet goedgekeurd.

Uitgebreide toetsresultaten


1. Waarneembaar

1.1 Tekstalternatieven

1.1.1 Niet-tekstuele content (Niveau A)

Alle niet-tekstuele content die aan de gebruiker wordt gepresenteerd, heeft een tekstalternatief dat een gelijkwaardig doel dient, behalve voor de hierna vermelde situaties.

Informatie over succescriterium 1.1.1 Niet-tekstuele content

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: Op pagina https://topokaarten.kadaster.nl staat het logo van Kadaster. De afbeelding bevat een alt attribuut, echter is deze leeg. Voorzie het logo van toegankelijke tekst. Voeg tevens het linkdoel toe, gezien het tevens de bezoeker terugbrengt naar het beginscherm als men bijvoorbeeld in het winkelwagenpaneel begeeft. Een goede beschrijving zou zijn "Logo Kadaster, ga terug naar beginpagina Topokaarten".


1.2 Op tijd gebaseerde media

1.2.1 Louter-geluid en louter-videobeeld (vooraf opgenomen) (Niveau A)

Voor media met vooraf opgenomen louter-geluid en vooraf opgenomen louter-videobeeld is het volgende waar, behalve als de audio of video een media-alternatief voor tekst is en duidelijk als zodanig is gelabeld:

Informatie over succescriterium 1.2.1 Louter-geluid en louter-videobeeld (vooraf opgenomen)

Uitkomst: Niet aanwezig


1.2.2 Ondertitels voor doven en slechthorenden (vooraf opgenomen) (Niveau A)

Er worden ondertitels voor doven en slechthorenden geleverd voor alle vooraf opgenomen audiocontent in gesynchroniseerde media, behalve als het mediabestand een media-alternatief voor tekst is en duidelijk als zodanig is gelabeld.

Informatie over succescriterium 1.2.2 Ondertitels voor doven en slechthorenden (vooraf opgenomen)

Uitkomst: Niet aanwezig


1.2.3 Audiodescriptie of media-alternatief (vooraf opgenomen) (Niveau A)

Er wordt een alternatief geleverd voor op tijd gebaseerde media of audiodescriptie van de vooraf opgenomen videocontent geleverd voor gesynchroniseerde media, behalve als het mediabestand een media-alternatief voor tekst is en duidelijk als zodanig is gelabeld.

Informatie over succescriterium 1.2.3 Audiodescriptie of media-alternatief (vooraf opgenomen)

Uitkomst: Niet aanwezig


1.2.4 Ondertitels voor doven en slechthorenden (live) (Niveau AA)

Er worden ondertitels voor doven en slechthorenden geleverd voor alle live audiocontent in gesynchroniseerde media.

Informatie over succescriterium 1.2.4 Ondertitels voor doven en slechthorenden (live)

Uitkomst: Niet aanwezig


1.2.5 Audiodescriptie (vooraf opgenomen) (Niveau AA)

Er wordt een audiodescriptie geleverd voor alle vooraf opgenomen videocontent in gesynchroniseerde media.

Informatie over succescriterium 1.2.5 Audiodescriptie (vooraf opgenomen)

Uitkomst: Niet aanwezig


1.3 Aanpasbaar

1.3.1 Info en relaties (Niveau A)

Informatie, structuur en relaties overgebracht door presentatie kunnen door software bepaald worden of zijn beschikbaar in tekst.

Informatie over succescriterium 1.3.1 Info en relaties

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: Op de beginpagina https://topokaarten.kadaster.nl is de volgende kop gemarkeerd met een strong-element: "Kunt u geen kaarten lezen of bekijken?”. Het element strong is niet bedoeld om koppen mee te markeren. Dit moet altijd gedaan worden met een kop-element, zoals h2. Koppen zijn bedoeld om een tekst te structureren. Alleen als deze teksten als kop worden gemarkeerd met een kop-element, begrijpt hulpsoftware die betekenis. Het strong-element is wel geschikt om nadruk te geven aan enkele woorden of een zinsdeel.

In het aankoopproces op pagina https://topokaarten.kadaster.nl/#/kaartblad-kiezen wordt het strong element gebruikt waar het niet voor bedoeld is. Een bezoeker heeft de mogelijkheid om een gebied op de kaart te zoeken. Wanneer de bezoeker "Gebied kiezen" selecteert, vervolgens via zoeken een gebied kiest en de knop "Kies gebied" op de kaart activeert, verschijnt het blok met het geselecteerde gebied met de knop "Verwijderen" onder het kopje "Gekozen gebied". Deze knop "Verwijderen" opent een dialoogvenster. In dit dialoogvenster is de volgende kop gemarkeerd met een strong-element: "Uw gekozen gebied wordt verwijderd". In het dialoogvenster dat verschijnt als een bezoeker een selectie maakt en de pagina probeert te verlaten, is de kop "Uw gekozen kaartbladen worden niet opgeslagen" ook gemarkeerd met een strong-element. Gebruik voor dergelijke teksten bijvoorbeeld de stylingopties die CSS biedt.
Een soortgelijk probleem speelt in het aankoopproces bij "Afwerking kaartbladen". Het dialoogvenster dat wordt geopend als de bezoeker klaar is met de selectie en op de knop "Zet in winkelwagen" klikt. De kop "Gelukt! De Topografische kaart 1:10.000 staat in uw winkelwagen" is gemarkeerd met een strong-element. Zie ook andere dialogen.

In het aankoopproces op pagina https://topokaarten.kadaster.nl/#/kaartblad-kiezen, staat bij "Afwerking kaartbladen" een knop met de tekst "Kies afwerking," die een dialoogvenster opent met de titel "Hoe wilt u de kaartbladen ontvangen?". In dit dialoogvenster zijn er twee groepen keuzerondjes die visueel worden gescheiden door kopjes: "Digitaal (€...)" en "Op papier (€...)". In de HTML zijn beide groepen echter onjuist gegroepeerd onder een enkel fieldset-element met een toegankelijke naam die is afgeleid van het aria-labelledby attribuut dat verwijst naar de koptekst van het dialoogvenster. Deze implementatie slaagt er niet in om de keuzerondjes op de juiste manier te groeperen als afzonderlijke opties.
Voor een correcte groepering en labeling moet elke groep keuzerondjes worden verpakt in een eigen fieldset-element met een bijbehorend legenda-element dat overeenkomt met de zichtbare labels "Digitaal (€...)" en "Op papier (€...)". Deze aanpak verbetert de duidelijkheid voor hulptechnologieën en voldoet aan de toegankelijkheidsstandaarden door een duidelijke relatie te leggen tussen de keuzerondjes en hun respectieve groepslabels.
De labels van de twee keuzerondjes zijn overigens met het strong-element gemarkeerd, dat een semantische betekenis heeft en alleen mag worden gebruikt om inhoud te benadrukken, maar niet voor styling.

Indien men op https://topokaarten.kadaster.nl/#/kaartblad-kiezen een keuze uit de kaarten maakt, komt men in een selectieomgeving. Hier wordt het strong-element gebruikt voor styling in tekst: "Geen kaartblad gekozen". Let wel op dat deze tekst verandert als een bezoeker een selectie maakt, bijvoorbeeld "1 kaartblad gekozen".
Het strong-element heeft een semantische waarde: het geeft een bepaalde betekenis aan de tekst die erin staat. Dit element geeft aan dat de tekst extra nadruk moet krijgen. Om die reden mag dit element niet gebruikt worden om alleen een visueel effect te bereiken (vetgedrukte tekst). Gebruik hiervoor CSS. Zie hetzelfde probleem op de pagina "Krayenhoffkaart".

In het aankoopproces op pagina https://topokaarten.kadaster.nl/#/kaartblad komt men na productselectie uit bij "Winkelwagen". De volgende teksten niet als kopjes gemarkeerd: "Gekozen afwerking voor deze kaart" en "Totaalbedrag".
Blinde bezoekers hebben niets aan een (tussen)kop die er wel uitziet als kop, maar die niet als kop is gemarkeerd. Via de koppen op een pagina kunnen gebruikers van hulpsoftware de inhoud scannen of snel naar een bepaalde sectie navigeren. Maar dat kan alleen als de kop ook echt in de code staat. Zijn koppen alleen visueel als kop vormgegeven (bijvoorbeeld vetgedrukt), maar niet in de code gemarkeerd? Dan ontstaat nog een ander probleem. De structuur van de informatie in de code wijkt dan namelijk af van de visuele structuur. Dit kan voorkomen worden door koppen altijd te markeren met het juiste HTML-element, op het juiste kopniveau: h1, h2, h3, h4, h5 of h6.

Op de pagina https://topokaarten.kadaster.nl/#/contactgegevens staat een formulier. Als het formulier wordt verzonden met lege velden, verschijnen er foutmeldingen. De schermlezer in de "formulier"-modus leest niet tussen de invoervelden en zal deze foutmeldingen niet weergeven.
De relatie tussen de foutmeldingen en invoervelden is niet vastgelegd in de code. Daardoor kan hulpsoftware dit niet doorgeven aan de bezoeker. Dit kan opgelost worden door bij het input-element een aria-describedby-attribuut te gebruiken dat verwijst naar het id van de foutmelding.


1.3.2 Betekenisvolle volgorde (Niveau A)

Als de volgorde waarin content wordt gepresenteerd van invloed is op zijn betekenis, kan een correcte leesvolgorde door software bepaald worden.

Informatie over succescriterium 1.3.2 Betekenisvolle volgorde

Uitkomst: Voldoende


1.3.3 Zintuiglijke eigenschappen (Niveau A)

Instructies die geleverd worden om content te begrijpen en te bedienen zijn niet alleen afhankelijk van zintuiglijke eigenschappen van componenten zoals vorm, kleur, omvang, visuele locatie, oriëntatie of geluid.

Informatie over succescriterium 1.3.3 Zintuiglijke eigenschappen

Uitkomst: Voldoende


1.3.4 Weergavestand (Niveau AA)

De content beperkt de weergave en bediening niet tot een enkele presentatie-oriëntatie, zoals staand of liggend, tenzij een specifieke presentatie-oriëntatie essentieel is.

Informatie over succescriterium 1.3.4 Weergavestand

Uitkomst: Voldoende


1.3.5 Identificeer het doel van de input (Niveau AA)

Het doel van elk invoerveld waarmee informatie van de gebruiker wordt verzameld, kan door software bepaald worden wanneer:

Informatie over succescriterium 1.3.5 Identificeer het doel van de input

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: Op pagina https://topokaarten.kadaster.nl/#/contactgegevens staat een formulier met invoervelden waarmee persoonlijke gegevens worden verzameld. Het attribuut autocomplete ontbreekt.
Kan een bezoeker in een formulier persoonlijke gegevens invullen zoals achternaam, e-mailadres of telefoonnummer? Dan moeten deze invoervelden het autocomplete-attribuut hebben. Hierdoor kunnen browsers en hulpsoftware helpen bij het invoeren. Bijvoorbeeld door de velden al automatisch in te vullen. Gebruik het autocomplete-attribuut voor alle velden waar persoonlijke informatie in moet worden gevuld. Voor het e-mailadres moet bijvoorbeeld autocomplete="email" worden gebruikt.
Op deze pagina staat meer informatie over autocomplete en welke waardes verplicht gebruikt moeten worden: https://www.w3.org/Translations/WCAG22-nl/#input-purposes.


1.4 Onderscheidbaar

1.4.1 Gebruik van kleur (Niveau A)

Kleur wordt niet als het enige visuele middel gebruikt om informatie over te brengen, een actie aan te geven, tot een reactie op te roepen of een visueel element te onderscheiden.

Informatie over succescriterium 1.4.1 Gebruik van kleur

Uitkomst: Voldoende


1.4.2 Geluidsbediening (Niveau A)

Als een geluidsweergave op een webpagina automatisch meer dan 3 seconden speelt, is er of een mechanisme beschikbaar om de geluidsweergave te pauzeren of te stoppen, of er is een mechanisme beschikbaar om het geluidsvolume onafhankelijk van het overall systeemvolume te regelen.

Informatie over succescriterium 1.4.2 Geluidsbediening

Uitkomst: Niet aanwezig


1.4.3 Contrast (minimum) (Niveau AA)

De visuele weergave van tekst en afbeeldingen van tekst heeft een contrastverhouding van ten minste 4,5:1, behalve in de volgende gevallen:

Informatie over succescriterium 1.4.3 Contrast (minimum)

Uitkomst: Voldoende


1.4.4 Herschalen van tekst (Niveau AA)

Behalve voor ondertitels voor doven en slechthorenden en afbeeldingen van tekst, kan tekst zonder hulptechnologie tot 200% geschaald worden zonder verlies van content of functionaliteit.

Informatie over succescriterium 1.4.4 Herschalen van tekst

Uitkomst: Voldoende


1.4.5 Afbeeldingen van tekst (Niveau AA)

Als de gebruikte technologieën de visuele weergave tot stand kunnen brengen, wordt tekst gebruikt in plaats van afbeeldingen van tekst om informatie over te brengen, behalve in de volgende gevallen:

Informatie over succescriterium 1.4.5 Afbeeldingen van tekst

Uitkomst: Voldoende


1.4.10 Reflow (Niveau AA)

Content kan zonder verlies van informatie of functionaliteit en zonder te moeten scrollen in twee dimensies, worden weergegeven voor:

Met uitzondering van delen van de content die voor het gebruik of de betekenis een tweedimensionale lay-out vereisen.

Informatie over succescriterium 1.4.10 Reflow

Uitkomst: Voldoende


1.4.11 Contrast van niet-tekstuele content (Niveau AA)

De visuele weergave van het volgende heeft een contrastverhouding van ten minste 3:1 ten opzichte van aangrenzende kleuren:

Informatie over succescriterium 1.4.11 Contrast van niet-tekstuele content

Uitkomst: Voldoende


1.4.12 Tekstafstand (Niveau AA)

Bij content die wordt geïmplementeerd met opmaaktalen die de volgende stijleigenschappen voor tekst ondersteunen, is er geen sprake van verlies van content of functionaliteit door het instellen van alle volgende, en door het niet wijzigen van andere stijleigenschappen:

Uitzondering: Menselijke talen en scripts die geen gebruik maken van een of meer van deze stijleigenschappen voor tekst in schriftelijke tekst, kunnen voldoen aan de eisen door alleen gebruik te maken van de eigenschappen die bestaan voor de betreffende combinatie van taal en script.

Informatie over succescriterium 1.4.12 Tekstafstand

Uitkomst: Voldoende


1.4.13 Content bij hover of focus (Niveau AA)

Wanneer aanvullende content zichtbaar wordt en daarna weer verborgen, door het gebruik van hover met de aanwijzer of focus met het toetsenbord, gelden de volgende zaken:

Uitzondering: De visuele weergave van de aanvullende content wordt beheerd door de user agent en wordt niet aangepast door de auteur.

Informatie over succescriterium 1.4.13 Content bij hover of focus

Uitkomst: Voldoende


2. Bedienbaar

2.1 Toetsenbordtoegankelijk

2.1.1 Toetsenbord (Niveau A)

Alle functionaliteit van de content is bedienbaar via een toetsenbordinterface zonder dat afzonderlijke toetsaanslagen aan tijd gebonden zijn, behalve als de onderliggende functie een invoer vereist die afhangt van het pad dat de gebruiker aflegt en niet alleen van de eindpunten.

Informatie over succescriterium 2.1.1 Toetsenbord

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: In het aankoopproces op pagina https://topokaarten.kadaster.nl/#/kaartblad-kiezen staat een kaart. Deze kaart is interactief, maar kan niet met het toetsenbord worden bediend. Een bezoeker kan een gebied zoeken met behulp van een zoekbalk. Wanneer de bezoeker een gebied selecteert in het zoekveld en op "Zoeken" klikt, wordt het geselecteerde gebied weergegeven op de kaart. De bezoeker moet op een gemarkeerd gebied op de kaart klikken om de selectie te maken. Deze functionaliteit is echter niet toegankelijk via het toetsenbord.
Zie hetzelfde probleem op de pagina "Krayenhoffkaart".


2.1.2 Geen toetsenbordval (Niveau A)

Als de toetsenbordfocus met de toetsenbordinterface verplaatst kan worden naar een component van de pagina, dan kan de focus ook met alleen de toetsenbordinterface weer van dat component weg worden bewogen. En, als er meer nodig is dan de standaard pijl- of tabtoetsen of andere standaard methoden om de focus te verplaatsen, dan wordt de gebruiker geïnformeerd over de manier waarop de focus kan worden verplaatst.

Informatie over succescriterium 2.1.2 Geen toetsenbordval

Uitkomst: Voldoende


2.1.4 Enkel teken sneltoets (Niveau A)

Wanneer een sneltoets in content wordt geïmplementeerd door alleen letters (inclusief hoofdletters en kleine letters), leestekens, cijfers of symbolen te gebruiken, geldt ten minste één van de volgende zaken:

Informatie over succescriterium 2.1.4 Enkel teken sneltoets

Uitkomst: Niet aanwezig


2.2 Genoeg tijd

2.2.1 Timing aanpasbaar (Niveau A)

Voor elke tijdslimiet die door de content wordt ingesteld, geldt ten minste één van de volgende zaken:

Informatie over succescriterium 2.2.1 Timing aanpasbaar

Uitkomst: Voldoende


2.2.2 Pauzeren, stoppen, verbergen (Niveau A)

Voor alle bewegende, knipperende, scrollende of automatisch actualiserende informatie gelden alle volgende zaken:

Informatie over succescriterium 2.2.2 Pauzeren, stoppen, verbergen

Uitkomst: Voldoende


2.3 Toevallen en fysieke reacties

2.3.1 Drie flitsen of beneden drempelwaarde (Niveau A)

Webpagina's bevatten niets wat meer dan drie keer flitst in enige periode van één seconde of de flits is beneden de algemene flits- en rodeflitsdrempelwaarden.

Informatie over succescriterium 2.3.1 Drie flitsen of beneden drempelwaarde

Uitkomst: Voldoende


2.4.1 Blokken omzeilen (Niveau A)

Er is een mechanisme beschikbaar om blokken content die op meerdere webpagina's worden herhaald te omzeilen.

Informatie over succescriterium 2.4.1 Blokken omzeilen

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: In het aankoopproces op pagina https://topokaarten.kadaster.nl/#/kaartblad-kiezen staat na de keuzerondjes "Standaard kaartbladen" en "Gebied kiezen" een link "Sla de kaartbladenlijst over" die wordt weergegeven wanneer een bezoeker met het toetsenbord door de website navigeert. Hoewel deze link bedoeld is om het hele blok met kaartbladen over te slaan, wordt de focus ten onrechte verplaatst naar de link "Laad meer" binnen het blok, waardoor het doel om het hele gedeelte over te slaan niet wordt bereikt.


2.4.2 Paginatitel (Niveau A)

Webpagina's hebben titels die het onderwerp of doel beschrijven.

Informatie over succescriterium 2.4.2 Paginatitel

Uitkomst: Voldoende


2.4.3 Focus volgorde (Niveau A)

Als een webpagina sequentieel genavigeerd kan worden en de navigatiesequenties hebben invloed op de betekenis of het gebruik, dan krijgen focusbare componenten de focus in de juiste volgorde waardoor betekenis en bedienbaarheid behouden blijft.

Informatie over succescriterium 2.4.3 Focus volgorde

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: In het aankoopproces op pagina https://topokaarten.kadaster.nl/#/kaartblad-kiezen staan twee links: "Vorige" en "Volgende". Deze teksten beschrijven niet duidelijk de bestemming van de links. Daarom zal een blinde bezoeker niet precies weten waar deze links naartoe leiden. Voeg tekst toe die deze knoppen goed beschrijft. Als het visueel duidelijk is bij welke sectie de link hoort, kan deze extra tekst visueel verborgen worden. Zie hetzelfde probleem op de pagina "Krayenhoffkaart".

In het aankoopproces op pagina https://topokaarten.kadaster.nl/#/kaartblad-kiezen is de volgorde van de toetsenbordfocus niet logisch. Wanneer een bezoeker "Gebied kiezen" selecteert, verschijnt er een melding met de volgende tekst: "Zoek op adres in de zoekbalk, of klik op de kaart om een gebied te zoeken." Echter, in plaats van de focus te verplaatsen naar de kaart waar de bezoeker een gebied kan zoeken, gaat de focus naar de knop "Vorige".
Bovendien, na interactie met de kaart en het selecteren van een gebied met de knop "Kies gebied", wordt het geselecteerde gebied weergegeven onder het kopje "Gekozen gebied". De volgende elementen in de focusvolgorde zijn echter de footerlinks en niet de nieuw toegevoegde inhoud. De focus moet op een logische manier naar de nieuw weergegeven inhoud gaan, zodat bezoekers hun selectie efficiënt kunnen bekijken of verwijderen.
Ook is de volgorde van de focus niet logisch wanneer de bezoeker een gebied zoekt met behulp van een zoekbalk. Nadat de bezoeker een gebied heeft geselecteerd via de zoekbalk en op "Zoeken" heeft geklikt, verschijnt het geselecteerde gebied met de knop "Kies gebied" op de kaart. Om de selectie op te slaan moet de bezoeker de knop "Kies gebied" op de kaart activeren. Om de kaart te bereiken moet de bezoeker echter door de elementen op de pagina bladeren in plaats van meteen naar de kaart te gaan.

Op de pagina https://topokaarten.kadaster.nl/#/contactgegevens staat een formulier. Als het formulier wordt verzonden met lege velden, verschijnen er foutmeldingen voor alle ongeldige invoer zonder dat de pagina opnieuw wordt geladen. De focus wordt echter niet naar de eerste foutmelding gestuurd. Bezoekers die met het toetsenbord navigeren, moeten terug navigeren met Shift Tab om bij de foutmelding te komen.
Zorg dat de toetsenbordfocus automatisch naar de eerste foutmelding gaat zodra deze verschijnt. Zo wordt de bezoeker meteen over de fout geïnformeerd en kan hij zijn invoer aanpassen.


Het linkdoel kan bepaald worden uit enkel de linktekst of uit de linktekst samen met zijn door software bepaalde linkcontext, behalve daar waar het doel van de link een dubbelzinnige betekenis zou kunnen hebben voor gebruikers in het algemeen.

Informatie over succescriterium 2.4.4 Linkdoel (in context)

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: In het aankoopproces op pagina "https://topokaarten.kadaster.nl/#/kaartblad-kiezen staat na de keuzerondjes "Standaard kaartbladen" en "Gebied kiezen" een link "Sla de kaartbladenlijst over" die wordt weergegeven wanneer een bezoeker met het toetsenbord door de website navigeert. Deze link heeft geen naam en dus geen linkdoel. In de HTML is de tekst "Sla de kaartbladenlijst over" verborgen met display:none terwijl het a-element zelf zichtbaar is voor schermlezers. Hierdoor heeft de link geen toegankelijke naam waardoor het doel van de link onduidelijk is. Schermlezers kondigen mogelijk alleen de URL van de link aan zonder betekenisvolle context. Dit zorgt voor verwarring bij gebruikers van schermlezers, vooral wanneer ze navigeren via functies voor schermlezers waarmee ze tussen elementen zoals links kunnen springen, omdat de link geen beschrijvende inhoud heeft. Een mogelijke oplossing is om ervoor te zorgen dat de linktekst toegankelijk blijft voor hulptechnologieën, zelfs wanneer de link niet in beeld is.


2.4.5 Meerdere manieren (Niveau AA)

Er is meer dan één manier beschikbaar om een webpagina binnen een verzameling webpagina's te vinden, behalve wanneer de webpagina het resultaat is van, of een stap in, een proces.

Informatie over succescriterium 2.4.5 Meerdere manieren

Uitkomst: Voldoende


2.4.6 Koppen en labels (Niveau AA)

Koppen en labels beschrijven het onderwerp of doel.

Informatie over succescriterium 2.4.6 Koppen en labels

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: In het aankoopproces op pagina https://topokaarten.kadaster.nl/#/kaartblad-kiezen staat een kaart. De toegankelijke naam van deze kaart is "viewer" die afkomstig is van het aria-label attribuut. Deze toegankelijke naam beschrijft echter niet adequaat het doel of de functionaliteit van de kaart. Een toegankelijke naam moet duidelijk aangeven wat de kaart voorstelt of wat bezoekers kunnen doen. Zonder een beschrijvende naam kunnen gebruikers van ondersteunende technologieën het moeilijk vinden om de context of het doel van de kaart te begrijpen, wat hun vermogen om er effectief mee te interageren kan belemmeren. Om dit probleem op te lossen, moet je het aria-label bijwerken zodat het een betekenisvolle en beschrijvende naam heeft die de inhoud en functionaliteit van de kaart weergeeft. Zie hetzelfde probleem op de pagina "Krayenhoffkaart".

In het aankoopproces op pagina https://topokaarten.kadaster.nl/#/kaartblad-kiezen heeft een bezoeker de mogelijkheid om een gebied op de kaart te zoeken. Wanneer de bezoeker "Gebied kiezen" selecteert, vervolgens via zoeken een gebied selecteert en de knop "Kies gebied" op de kaart activeert, verschijnt onder het kopje "Gekozen gebied" het blok met het geselecteerde gebied met de knop "Verwijderen" . Deze knop "Verwijderen" opent een dialoogvenster. Dit dialoogvenster heeft een knop met een "X"-pictogram. De toegankelijke naam van de knop is "Sluit deze melding". Een dergelijke toegankelijke naam geeft niet duidelijk het doel van deze knop aan. Dit probleem doet zich voor op alle dialoogvensters die worden geopend op alle pagina's van de website.


2.4.7 Focus zichtbaar (Niveau AA)

Elke gebruikersinterface die met een toetsenbord te bedienen is, heeft een bedieningswijze waarbij de indicator van de toetsenbordfocus zichtbaar is.

Informatie over succescriterium 2.4.7 Focus zichtbaar

Uitkomst: Voldoende


2.5 Input modaliteiten

2.5.1 Aanwijzergebaren (Niveau A)

Alle functionaliteit waarmee bij de bediening gebruik wordt gemaakt van meerpunts- of padgebaseerde gebaren, kan worden bediend met een enkele aanwijzer zonder een padgebaseerd gebaar, tenzij een meerpunts- of padgebaseerd gebaar essentieel is.

Informatie over succescriterium 2.5.1 Aanwijzergebaren

Uitkomst: Niet aanwezig


2.5.2 Aanwijzerannulering (Niveau A)

Voor functionaliteit die kan worden bediend met een enkele aanwijzer, geldt ten minste één van de volgende zaken:

Informatie over succescriterium 2.5.2 Aanwijzerannulering

Uitkomst: Voldoende


2.5.3 Label in naam (Niveau A)

Bij componenten van de gebruikersinterface met labels die tekst of afbeeldingen van tekst bevatten, bevat de naam de tekst die visueel wordt weergegeven.

Informatie over succescriterium 2.5.3 Label in naam

Uitkomst: Voldoende


2.5.4 Bewegingsactivering (Niveau A)

Functionaliteit die kan worden bediend door de beweging van een apparaat of beweging van een gebruiker, kan ook worden bediend met componenten van de gebruikersinterface. De reactie op de beweging kan worden uitgeschakeld om onbedoelde activering te voorkomen, behalve wanneer:

Informatie over succescriterium 2.5.4 Bewegingsactivering

Uitkomst: Niet aanwezig


3. Begrijpelijk

3.1 Leesbaar

3.1.1 Taal van de pagina (Niveau A)

De standaard menselijke taal van elke webpagina kan door software bepaald worden.

Informatie over succescriterium 3.1.1 Taal van de pagina

Uitkomst: Voldoende


3.1.2 Taal van onderdelen (Niveau AA)

De menselijke taal van elke passage of zin in de content kan door software bepaald worden, behalve waar het gaat om eigennamen, technische termen, woorden uit een onbepaalde taal en woorden of zinsdelen die deel zijn gaan uitmaken van het jargon van de onmiddellijk omringende tekst.

Informatie over succescriterium 3.1.2 Taal van onderdelen

Uitkomst: Voldoende


3.2 Voorspelbaar

3.2.1 Bij focus (Niveau A)

Als een component van de gebruikersinterface de focus krijgt, dan veroorzaakt dat geen contextwijziging.

Informatie over succescriterium 3.2.1 Bij focus

Uitkomst: Voldoende


3.2.2 Bij input (Niveau A)

Verandering van de instelling van een component van de gebruikersinterface veroorzaakt niet automatisch een contextwijziging, tenzij de gebruiker geïnformeerd is over het gedrag vóór het gebruik van de component.

Informatie over succescriterium 3.2.2 Bij input

Uitkomst: Voldoende


3.2.3 Consistente navigatie (Niveau AA)

Navigatiemechanismen, die op meerdere webpagina's binnen een verzameling webpagina's herhaald worden, komen elke keer dat ze worden herhaald in dezelfde relatieve volgorde voor, tenzij een verandering wordt geïnitieerd door de gebruiker.

Informatie over succescriterium 3.2.3 Consistente navigatie

Uitkomst: Voldoende


3.2.4 Consistente identificatie (Niveau AA)

Componenten die dezelfde functionaliteit hebben binnen een verzameling webpagina's worden consistent geïdentificeerd.

Informatie over succescriterium 3.2.4 Consistente identificatie

Uitkomst: Voldoende


3.3 Assistentie bij invoer

3.3.1 Foutidentificatie (Niveau A)

Als een invoerfout automatisch ontdekt wordt, dan wordt het onderdeel waar de fout zit geïdentificeerd en wordt de fout tekstueel aan de gebruiker meegedeeld.

Informatie over succescriterium 3.3.1 Foutidentificatie

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: In het aankoopproces op pagina https://topokaarten.kadaster.nl/#/kaartblad-kiezen staat een zoekbalk bij de productselectie. Wanneer een bezoeker verkeerde gegevens invoert of het veld leeg laat en "Zoeken" activeert, verschijnt er een foutmelding: "Laat op. Vul een adres of postcode in". Dit is een instructie, geen foutmelding. Een goede foutmelding maakt duidelijk dat er een fout is gemaakt, en geeft aan waar de fout zit. Vaak staat er een ontkenning in. Een voorbeeld van een goede foutmelding is: "Het veld is niet (goed) ingevuld." Zie hetzelfde probleem op de pagina "Krayenhoffkaart".
Hetzelfde probleem wordt ook waargenomen op de pagina "Vul uw gegevens in" wanneer het formulier wordt verzonden zonder dat de checkbox "Ik ga akkoord met de" is aangevinkt. De foutmelding is: "Om door te gaan moet u akkoord gaan met de algemene voorwaarden."


3.3.2 Labels of instructies (Niveau A)

Als de content gebruikersinvoer vereist, dan worden labels of instructies geleverd.

Informatie over succescriterium 3.3.2 Labels of instructies

Uitkomst: Voldoende


3.3.3 Foutsuggestie (Niveau AA)

Als een invoerfout automatisch ontdekt wordt en suggesties voor verbetering bekend zijn, dan worden de suggesties aan de gebruiker geleverd, tenzij dit de beveiliging of het doel van de content in gevaar zou brengen.

Informatie over succescriterium 3.3.3 Foutsuggestie

Uitkomst: Voldoende


Voor webpagina's die wettelijke verplichtingen of financiële transacties voor de gebruiker uitvoeren, die, door de gebruiker te beheren gegevens in gegevensopslagplaatsen verwijderen of wijzigen, of die antwoorden van de gebruiker verzenden, geldt minstens één van de volgende zaken:

  1. Omkeerbaar: Verzendingen kunnen ongedaan gemaakt worden.
  2. Gecontroleerd: Door de gebruiker ingevoerde gegevens worden gecontroleerd op invoerfouten en de gebruiker wordt de mogelijkheid gegeven om ze te verbeteren.
  3. Bevestigd: Er is een mechanisme beschikbaar voor het beoordelen, bevestigen en verbeteren van informatie voordat de verzending wordt voltooid.

Informatie over succescriterium 3.3.4 Foutpreventie (wettelijk, financieel, gegevens)

Uitkomst: Niet aanwezig


4. Robuust

4.1 Compatibel

4.1.1 Parsen (Niveau A)

In content die geïmplementeerd is met opmaaktalen hebben elementen volledige begin- en eindtags, zijn elementen genest volgens hun specificatie, bevatten elementen geen dubbele attributen en zijn alle ID's uniek, behalve waar de specificatie deze eigenschappen toelaat.

Informatie over succescriterium 4.1.1 Parsen

Uitkomst: Voldoende


4.1.2 Naam, rol, waarde (Niveau A)

Voor alle componenten van de gebruikersinterface (inclusief, maar niet uitsluitend voor formulierelementen, links en door scripts gegenereerde componenten), kunnen de naam (name) en rol (role) door software bepaald worden; toestanden (states), eigenschappen (properties) en waarden (values) die door de gebruiker ingesteld kunnen worden, kunnen door software ingesteld worden; en kennisgeving van veranderingen in deze items is beschikbaar voor user agents, met inbegrip van hulptechnologieën.

Informatie over succescriterium 4.1.2 Naam, rol, waarde

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: In het aankoopproces op pagina https://topokaarten.kadaster.nl/#/kaartblad-kiezen staat in de HTML na het zoekinveld bij productselectie een element met de role="presentation". Dit element heeft een aria-labelledby attribuut. Volgens de laatste versie van WAI-ARIA mag aria-labelledby niet gebruikt worden met role=”presentation”. Raadpleeg de volgende pagina voor meer informatie: https://www.w3.org/TR/wai-aria/#aria-labelledby. Zie hetzelfde probleem op de pagina "Krayenhoffkaart".

In het aankoopproces op pagina https://topokaarten.kadaster.nl/#/kaartblad-kiezen is bij productselectie een zoekveld geïmplementeerd met behulp van het "combobox"-patroon. Wanneer een bezoeker gegevens invoert in dit zoekveld, verschijnt er een lijst met suggesties. Deze combobox functioneert echter niet correct met de Tab-toets. Volgens het ARIA combobox-patroon moet het indrukken van Tab de focus verplaatsen naar het volgende interactieve element na de combobox, zonder de status van het invoerveld of de lijst te wijzigen. Op dit moment sluit de lijst echter automatisch en wordt een optie geselecteerd zodra de toetsenbordfocus op een lijstoptie ligt en de gebruiker op Tab drukt. Dit gebeurt zonder dat de bezoeker expliciet een selectie maakt met Enter of Spatie. Dit automatische gedrag kan gebruikers in verwarring brengen en leiden tot onbedoelde invoer, wat niet in lijn is met de verwachte normen voor toetsenbordnavigatie. Om dit probleem op te lossen, moet de interactie met de Tab-toets worden aangepast, zodat de focus correct naar het volgende element wordt verplaatst zonder dat een ongewenste selectie wordt gemaakt. Dit zorgt voor een toegankelijkere en voorspelbare gebruikerservaring. Raadpleeg de pagina voor meer informatie: https://www.w3.org/WAI/ARIA/apg/patterns/combobox/#keyboard_interaction. Zie hetzelfde probleem op de pagina "Krayenhoffkaart".

In het aankoopproces op pagina https://topokaarten.kadaster.nl/#/kaartblad-kiezen verschijnt na de keuzerondjes "Standaard kaartbladen" en "Gebied kiezen" een link met de tekst "Sla de kaartbladenlijst over". Deze link wordt alleen weergegeven wanneer de website met het toetsenbord wordt genavigeerd. Deze link heeft geen toegankelijke naam. Hoewel de tekst "Sla de kaartbladenlijst over" in de HTML is verborgen met display: none, blijft het <a>-element zelf zichtbaar voor schermlezers. Hierdoor heeft de link geen toegankelijke naam, waardoor schermlezers mogelijk alleen de URL van de link aankondigen zonder betekenisvolle context. Dit kan verwarrend zijn voor schermlezergebruikers, vooral wanneer ze via snelnavigatiefuncties tussen links springen, omdat de link geen beschrijvende inhoud bevat. Om dit probleem op te lossen, moet de tekst van de link toegankelijk blijven voor hulptechnologieën, zelfs wanneer de link niet visueel wordt weergegeven. Dit kan worden bereikt door de tekst te verbergen met een techniek zoals visually-hidden in plaats van display: none, zodat de inhoud nog steeds wordt voorgelezen door schermlezers. Hierdoor wordt de link correct aangekondigd en kunnen gebruikers begrijpen waar deze naartoe leidt.

In het aankoopproces op pagina https://topokaarten.kadaster.nl/#/kaartblad-kiezen heeft een bezoeker de mogelijkheid om een gebied op de kaart te zoeken. Wanneer de bezoeker "Gebied kiezen" selecteert, vervolgens via zoeken een gebied selecteert en de knop "Kies gebied" op de kaart activeert, verschijnt het blok met het geselecteerde gebied met de knop "Verwijderen" onder het kopje "Gekozen gebied". Deze knop "Verwijderen" opent een dialoogvenster. Dit dialoogvenster heeft geen toegankelijke naam. Dit probleem treedt op bij alle dialoogvensters die op alle pagina's van de website worden geopend. Schermlezers kunnen hierdoor niet doorgeven welke inhoud het dialoogvenster heeft. Dit kan worden opgelost door een aria-label aan het dialoogvenster toe te voegen met een duidelijke beschrijving van de inhoud.

In het aankoopproces op pagina https://topokaarten.kadaster.nl/#/kaartblad-kiezen heeft het dialoogvenster dat wordt geopend door op de knop "Verwijderen" te klikken, correct de rol role="dialog". Binnen het element met role="dialog" in de HTML staat echter een element met role="document". De ARIA-documentrol (role="document") identificeert een element dat inhoud bevat die bedoeld is om gelezen of bekeken te worden. Het wordt meestal gebruikt om primaire inhoud aan te duiden, zoals tekstdocumenten, artikelen of hulppagina’s. Hierdoor kunnen hulptechnologieën, zoals schermlezers, de inhoud behandelen als een leesbaar document en de navigatie daarop aanpassen. In dit dialoogvenster bevindt zich een combinatie van leesbare inhoud (zoals het bericht en de koptekst) en interactieve elementen (zoals knoppen). De aanwezigheid van role="document" is hier problematisch, omdat interactieve elementen binnen dezelfde container conflicteren met deze rol. Dit kan schermlezers in verwarring brengen en ertoe leiden dat ze interactieve elementen als onderdeel van een statisch document behandelen, waardoor de navigatie en bruikbaarheid worden beperkt. De documentrol zou niet gebruikt moeten worden op een container die zowel leesbare inhoud als interactieve elementen bevat. Een betere oplossing is om role="document" te verwijderen en ervoor te zorgen dat de dialoog correct functioneert met role="dialog" en de bijbehorende interactieve elementen. Dit probleem is niet beperkt tot dit specifieke dialoogvenster, maar treedt op bij alle dialoogvensters die op de website worden geopend. Voor meer informatie en best practices raadpleeg:
https://developer.mozilla.org/en-US/docs/Web/Accessibility/ARIA/Roles/document_role.


4.1.3 Statusberichten (Niveau AA)

In content die is geïmplementeerd met opmaaktalen kunnen statusberichten door software bepaald worden met behulp van rol (role) of eigenschappen (properties), zodat hulptechnologieën de berichten aan de gebruiker kunnen presenteren zonder dat ze de focus krijgen.

Informatie over succescriterium 4.1.3 Statusberichten

Uitkomst: Onvoldoende

Bevindingen: In het aankoopproces op pagina https://topokaarten.kadaster.nl/#/kaartblad-kiezen staat bij de productselectie een zoekbalk met het label "Zoek op adres". Als een bezoeker gegevens invoert in dit zoekveld, verschijnt er een lijst met suggesties. Deze lijst is een statusbericht, maar wordt niet automatisch aangekondigd door de schermlezer. Hoewel het zoekveld is geïmplementeerd met het combobox-patroon, wordt het niet als een statusbericht voorgelezen. Gebruik deze instructie om dit element te verbeteren: https://developer.mozilla.org/en-US/docs/Web/Accessibility/ARIA/Roles/combobox_role.

In het aankoopproces op pagina https://topokaarten.kadaster.nl/#/kaartblad-kiezen heeft een bezoeker bij het selecteren van "Gebied kiezen" de mogelijkheid om een gebied te selecteren via een zoekbalk. Nadat de bezoeker een gebied heeft geselecteerd en op "Zoeken" heeft geklikt, verschijnt een melding met instructies: "U hebt nog geen gebied gekozen. De rechthoek op de kaart geeft het gebied aan dat u gaat kiezen. Verplaats de rechthoek met uw muis of de pijltjestoetsen op uw toetsenbord. Klik op de knop Kies gebied om uw keuze op te slaan." De pagina wordt op dat moment niet opnieuw geladen, en de melding krijgt geen focus op het toetsenbord. Hierdoor wordt deze niet automatisch voorgelezen door schermlezers. Omdat dit bericht een statusmelding is, zou het automatisch moeten worden aangekondigd zodra het verschijnt. Dit kan worden opgelost door role="status" toe te voegen aan de melding, zoals aanbevolen in de https://www.w3.org/WAI/WCAG21/Techniques/aria/ARIA22. Andere oplossingen, zoals aria-live="polite", kunnen ook worden overwogen.

In het aankoopproces op pagina https://topokaarten.kadaster.nl/#/kaartblad-kiezen, kunnen bezoekers de items zien die ze in de vorige stap hebben geselecteerd onder bij "Afwerking kaartbladen", onder het kopje "Gekozen kaartbladen". Elk item bevat een nummerkiezer. Wanneer een bezoeker op de "+" of "-" knop drukt, wordt het weergegeven nummer bijgewerkt. Deze wijziging wordt echter niet aangekondigd door schermlezers, waardoor de functionaliteit ontoegankelijk is voor gebruikers van hulptechnologieën. Om dit probleem op te lossen, moet de wijziging van het getal correct worden doorgegeven, bijvoorbeeld door het bijwerken van aria-live of door een status-attribuut toe te voegen aan de waarde van de nummerkiezer.

Op pagina https://topokaarten.kadaster.nl/#/contactgegevens is een formulier aanwezig. Wanneer het formulier wordt verzonden met lege velden, verschijnen foutmeldingen voor alle ongeldige invoervelden. Deze foutmeldingen zijn correct gemarkeerd met role="alert", zodat ze worden aangekondigd door schermlezers. De eerste foutmelding komt echter niet overeen met het eerste ongeldige invoerveld in het formulier. Dit kan verwarrend zijn voor schermlezergebruikers, omdat ze mogelijk niet direct begrijpen welk veld ze als eerste moeten corrigeren.
Om dit probleem op te lossen, moeten foutmeldingen worden geordend in een logische volgorde die overeenkomt met de invoervelden in het formulier. De focus moet automatisch worden verplaatst naar het eerste foutieve veld om de gebruiker direct naar het probleem te leiden en onnodige verwarring te voorkomen. Dit kan worden bereikt met aria-describedby of door de focus()-functie te gebruiken om de gebruiker naar het eerste ongeldige invoerveld te brengen.

Onderbouwing van de evaluatie

Het onderzoek is uitgevoerd op basis van de evaluatiemethode van het W3C, WCAG-EM. Dit gebeurt grotendeels handmatig door een steekproef te nemen. Voor een quickscan geldt dat we slechts delen uit deze methodiek gebruiken. Ondanks alle zorgvuldigheid en ervaring van de onderzoeker kan het voorkomen dat een probleem niet gesignaleerd is. Houd er rekening mee dat in een volgend onderzoek bepaalde onderdelen anders worden beoordeeld omdat technologieën en hulpsoftware worden doorontwikkeld. Bij het handmatig onderzoek wordt gebruik gemaakt van tools.

Steekproef getoetste webpagina's

Ondersteunende technieken

Webbrowsers (useragents) en andere software

Bij dit onderzoek is de volgende software gebruikt:

Bronnen

Deze rapportage is grotendeels gemaakt met de online evaluatietool van W3C.

Bron: toegankelijkheidsrapport.swink.nl/topokaarten.kadaster.nl/audit/
Geprint: 2025-03-09 15:42:34 v2.4-011